Πολ Μαζούρσκι

Το σεξ, ο φεμινισμός και ένας ελεύθερος σκηνοθέτης

Τουλάχιστον δύο από τις ταινίες του έγιναν σύμβολα μιας Αμερικής που άλλαζε και ψαχνόταν και κάπνιζε μαριχουάνα και έκανε ομαδικό σεξ και έβρισκε την ευτυχία με ένα

διαζύγιο. Και, όχι, ο Πολ Μαζούρσκι, που πέθανε χθες στα 84 χρόνια του, δεν ήταν κάνας χίπις (μακριά μαλλιά, πάντως, είχε) που ασχολιόταν με κοινόβια. Ηταν ένας αξιοσέβαστος σκηνοθέτης του Χόλιγουντ, που τη μικροαστική και αστική τάξη γύρω του κοιτούσε και κατέγραφε. Με χιούμορ, πνεύμα, εξυπνάδα και γερές ευρωπαϊκές αναφορές. Ολα μετράνε.

Στην πρώτη του ταινία «Μπομπ και Κάρολ, Τεντ και Αλις» (1969) δύο αγαπημένα ζευγάρια αποφάσιζαν να ανταλλάξουν συντρόφους από διάθεση για σεξουαλικά πειράματα: άσχετα αν κατέληγαν και οι τέσσερις μαζί σε ένα κρεβάτι χωρίς να κάνουν απολύτως τίποτα, ένοχοι και αμήχανοι. Πολλή, όμως, συζήτηση αλλά και σοκ προκάλεσε τότε ο Μαζούρσκι και οι τέσσερις πρωταγωνιστές του ήταν υπέροχοι: Ελιοτ Γκουλντ, Νάταλι Γουντ, Ρόμπερτ Κουλπ και Ντάιαν Κάνον.

Στην ταινία του «Μια ελεύθερη γυναίκα» (1978) το γυναικείο φύλο όπου γης λάτρεψε (και ταυτίστηκε με) την Τζιλ Κλέιμπουργκ, όμορφη, πλούσια και ευτυχισμένη στον γάμο της, που όμως χάνει ξαφνικά τον σύζυγό της για τα ωραία μάτια μιας νεαρής. Και καταρρέει. Ευτυχώς όχι για πολύ. Ξαναπατάει γρήγορα στα πόδια της, ο φεμινισμός θριαμβεύει. Πήρε τρεις υποψηφιότητες για Οσκαρ (καλύτερης ταινίας, σεναρίου και α’ γυναικείου ρόλου).

Σάραντον, Κασσαβέτης στην «Τρικυμία», που γύρισε στην Ελλάδα (1982)

Ο Πολ Μαζούρσκι γύρισε πολλές ακόμα ταινίες («Harry and Tonto», «Down and Out in Beverly Hills», «Next Stop, Greenwich Village»), αλλά εμείς δεν επιτρέπεται να ξεχάσουμε την «Τρικυμία». Για χάρη της ήρθε το 1982 στην Ελλάδα (Μάνη) φέρνοντας μαζί του και τον Τζον Κασσαβέτη. Ηταν μια σύγχρονη βέβαια εκδοχή της σεξπιρικής τραγωδίας στην οποία, εκτός από τον μεγάλο Ελληνοαμερικανό σκηνοθέτη, που έκανε τον Πρόσπερο, έπαιζαν η Σούζαν Σάραντον και ο Ραούλ Τζούλια. Είχε πάντα μια σχέση λατρείας με το ευρωπαϊκό σινεμά ο Μαζούρσκι και πολλοί Αμερικανοί κριτικοί τον συνέκριναν -χωρίς, όμως, ιδιαίτερο λόγο- με τον Μπέργκμαν, τον Φελίνι, τον Ρενουάρ και τον Τριφό. Εκανε πάντως μια ταινία («Alex in Wonderland»), που ήταν hommage στο «8 1/2» του Φελίνι και έδωσε και στον μεγάλο Ιταλό ένα cameo ρόλο. Ενώ στο «Willie and Phil» «αντέγραψε» το «Ζιλ και Τζιμ» του Τριφό και στο «Scenes From a Mall» με τον Γούντι Αλεν και την Μπέτι Μίντλερ έκλεινε το μάτι στις «Σκηνές από ένα γάμο» του Μπέργκμαν.

Επιμ. Β.Γεωργ.