Της Αρχοντίας Κάτσουρα
Τώρα που η ανάπτυξη βρήκε τον δρόμο της στην Ελλάδα, οι θέσεις εργασίας αυξάνονται και τα πλεονάσματα μοιράζονται εν είδει προεκλογικών δώρων, θα σας διηγηθώ μια ιστορία αληθινή, από πρώτο χέρι –τα στοιχεία είναι λίγο παραλλαγμένα, για ευνόητους λόγους. Αφορά την προσπάθεια μιας άνεργης, ας την ονομάσουμε Χ, να βρει δουλειά. Εχει καλή κατάρτιση στον τομέα της –δίπλωμα, ξένες γλώσσες, καλές γνώσεις υπολογιστών κ.λπ.- και δεκαετή προϋπηρεσία.
Πώς έμεινε άνεργη; Κάποια στιγμή, λόγω κακοδιαχείρισης και όχι εξαιτίας της κρίσης -η ύφεση φάνταζε ακόμη μακρινή-, η εταιρεία στην οποία εργαζόταν έκλεισε. Ο ιδιοκτήτης, που απασχολούσε περίπου 25 ανθρώπους και εισήγαγε είδη επίπλωσης και διακόσμησης από το εξωτερικό σε εξευτελιστικές τιμές και τα πουλούσε στη δεκαπλάσια αξία τους, πήρε όσα χρήματα είχε και έφυγε στο εξωτερικό, αφήνοντας απλήρωτους και χωρίς αποζημίωση τους ανθρώπους που δούλευαν γι’ αυτόν: λογιστήριο, πωλητές, τεχνικούς υπολογιστών, αποθηκάριους.
Η Χ, που μόλις έχει παντρευτεί, αρχίζει να αναζητά δουλειά μέσω μικρών αγγελιών, διότι της λείπει ένα ουσιώδες προσόν: δεν έχει κάποιον γνωστό, τουλάχιστον όχι τόσο ισχυρό ώστε να μεσολαβήσει για κείνη –ούτε στον ιδιωτικό, πόσω μάλλον στον δημόσιο τομέα. Στην αρχή, μέσω της αποστολής βιογραφικών πηγαίνει σε συνεντεύξεις, όπου η πρώτη ερώτηση που της κάνουν, αφού εξετάσουν τα τυπικά προσόντα της, είναι: «Πόσο καιρό είστε παντρεμένη; Πότε σκοπεύετε να κάνετε το πρώτο σας παιδί;». Αν η απάντηση δεν είναι η σωστή, όπως π.χ. «Είναι πολύ νωρίς ακόμη για να κάνουμε παιδιά με τον σύζυγό μου», της λένε: «Σας ευχαριστούμε, θα δούμε πολύ κόσμο ακόμα, θα σας ειδοποιήσουμε».
LE SOLITAIRE (SOLITUDE), ΓΙΑΝΝΗΣ ΓΑΪΤΗΣ
Η αναζήτηση εργασίας συνεχίζεται, ώσπου μέσω κάποιου γνωστού τής δίνει κάποιος μια δουλειά πολύ κατώτερη των προσόντων της, ωράρια που περνούν το 10άωρο και εξαιρετικά κακοπληρωμένη –ούτε καν βασικός μισθός ανειδίκευτου. Παρ’ όλα αυτά δέχεται. Η κρίση επέρχεται δριμεία και η δουλειά του συζύγου της πότε πληρώνει και πότε όχι. Συνήθως όχι… Επειτα από λίγους μήνες δουλειάς κάνει το σφάλμα να μείνει έγκυος, γεγονός που φέρνει σε δύσκολη θέση τους εργοδότες της, που ξεκάθαρα την κατηγορούν ότι τους εξαπάτησε, δεν περίμεναν ότι θα αποκτούσε παιδί όταν την προσέλαβαν… Ξεκινούν πόλεμο νεύρων, ώσπου εκείνη, μη αντέχοντας και έχοντας ήδη θέσει σε κίνδυνο τη ζωή του εμβρύου, αναγκάζεται σε παραίτηση. Φέρνει στον κόσμο ένα υγιές παιδάκι και έπειτα από ένα εύλογο διάστημα λοχείας αρχίζει ξανά την αναζήτηση δουλειάς, στις γνωστές σε όλους μας συνθήκες. Οι εταιρείες –ακόμη και άσχετες με το αντικείμενό της- απαντούν στα βιογραφικά της, την καλούν σε συνεντεύξεις, με το ίδιο τελικό αποτέλεσμα: τη δοκιμάζουν αμισθί για κάποιο διάστημα στη θέση (από 3 έως 15 ημέρες), κάποιοι τη χαρακτηρίζουν αργή για τις απαιτήσεις τους, άλλοι ανεπαρκή για τη θέση, κάποιοι δυσκολεύονται να προσλάβουν έγγαμη γυναίκα με παιδί ή δεν μπορούν να πληρώσουν τα προσόντα της. Υπάρχουν και αυτοί που την επαινούν για την κατάρτισή της και υπόσχονται ότι θα την ειδοποιήσουν. Κανείς δεν ειδοποιεί. Επειτα από λίγο, βλέπει τις αγγελίες των ίδιων εταιρειών να αναδημοσιεύονται στις εφημερίδες και τις σχετικές ηλεκτρονικές σελίδες. Φαίνεται ότι κανείς από τους υποψηφίους δεν κάνει για τη θέση…
Η ιστορία μοιάζει με πάρα πολλές γύρω μας. Εγώ, μόνο, γνωρίζω πολλές ανάλογες περιπτώσεις, ανδρών και γυναικών, που αγωνίζονται να βρουν μια δουλειά, έστω ανασφάλιστη, έστω κακοπληρωμένη. Εκτός από την αγωνία για την επόμενη ημέρα, το πώς θα ζήσουν οι ίδιοι και η οικογένειά τους, ή τα ψυχοσωματικά προβλήματα, έχουν να αντιμετωπίσουν και τα σχόλια των άλλων, των «εξασφαλισμένων» με μισθούς πείνας: «Οι εφημερίδες βρίθουν αγγελιών. Ισως δεν προσπαθείς αρκετά, δεν είσαι αρκετά ευέλικτος, αν ψάξεις αρκετά και σωστά, κάτι θα βρεις». Κι οι άνεργοι σκύβουν το κεφάλι και δεν μιλούν – τι να απαντήσεις σε κάποιον που δεν διανοείται ότι θα βρεθεί ποτέ στη θέση σου;
