Της Χριστίνας Πάντζου

Στο στυλ, ο νέος γραμματέας των Ισπανών Σοσιαλιστών Πέδρο Σάντσεθ θυμίζει κάποιον λατίνο ποπ σταρ ή ηθοποιό, διαφοροποιούμενος πλήρως από τον ελάχιστα χαρισματικό προκάτοχό του Αλφρέδο Ρουβαλκάμπα. Σε ό,τι αφορά την πολιτική όμως, παραμένει ασαφές τι ακριβώς πρόκειται να αλλάξει στην πλήρη ενσωμάτωση του PSOE στον νεο-φιλελευθερισμό και τις επιταγές των δανειστών
REUTERS/Javier Barbancho

Με έναν νέο ηγέτη, έναν άγνωστο στο πλατύ κοινό βουλευτή, οι Ισπανοί Σοσιαλδημοκράτες του PSOE ελπίζουν να κερδίσουν το χαμένο έδαφος και να ανακτήσουν μέρος της εκλογικής τους δύναμης -καταποντίστηκαν στις ευρωεκλογές του Μαΐου. Ο οικονομολόγος Πέδρο Σάντσεθ επικράτησε, με 49% των ψήφων, των 125.000 μελών του κόμματος που συμμετείχαν στις προκριματικές για τη θέση του γενικού γραμματέα, αξίωμα το οποίο θα επικυρωθεί στο έκτακτο συνέδριο του PSOE στις 26-27 Ιουλίου.

Δημοτικός σύμβουλος

Ο 42χρονος πρώην σύμβουλος στον Δήμο της Μαδρίτης έρχεται να αντικαταστήσει τον Αλφρέδο Ρουβαλκάμπα, που παραιτήθηκε την επομένη των ευρωεκλογών, όταν το κόμμα έφερε το χειρότερο αποτέλεσμα της ιστορίας του σημειώνοντας απώλειες 2,5 εκατ. ψήφων. Στην πραγματικότητα επί Ρουβαλκάμπα βάθυνε μια διαδικασία απαξίωσης που είχε ξεκινήσει με τις κυβερνήσεις Θαπατέρο λόγω του χάσματος ανάμεσα στις ιδεολογικές διακηρύξεις και την πρακτική του κόμματος, ιδίως στη δεύτερη θητεία του (2008-2012), όταν η καθυστερημένη και καταστροφική διαχείριση της κρίσης οδήγησε στην οικονομική κατάρρευση και στην εκτόξευση της ανεργίας και της φτώχειας.

Στην πρώτη ομιλία μετά την εκλογή του ο πολιτικός με το χαμηλό προφίλ αλλά την εξαιρετική γνώση του πολιτικού marketing υποσχέθηκε «αλλαγή του κόμματος ώστε να ηγηθεί της αλλαγής στην Ισπανία. Το PSOE θα είναι κόμμα εξουσίας». Αυτή ωστόσο η αλλαγή προϋποθέτει ότι οι Σοσιαλδημοκράτες θα επαναπροσδιορίσουν την ταυτότητά τους και τη θέση τους στο ιδεολογικό και πολιτικό φάσμα της χώρας. Ο ίδιος δεν παύει να αναφέρεται στην Αριστερά: μιλά για μια νέα ηγεσία «που θα είναι τόσο αριστερή όσο και τα μέλη μας στη βάση», για μια «πολιτική σαφώς αριστερή, κοσμική, ομοσπονδιακή, με δημοκρατικές αξίες, φεμινιστική και δεσμευμένη στην προστασία του περιβάλλοντος», για την αναγκαιότητα εδραίωσης ενός κόμματος της «συνεπούς Αριστεράς» και ενός «σοσιαλιστικού σχεδίου μιας Αριστεράς ανανεωτικής, μεταρρυθμιστικής, αποτελεσματικής και ρεαλιστικής». Αλλά οι διατυπώσεις αυτές εκφράζουν όχι τόσο προθέσεις όσο ένα τείχος απέναντι στο αριστερό κίνημα Podemos -τη μεγάλη έκπληξη των ευρωεκλογών και αποδέκτη πολλών εκ των χαμένων ψήφων του PSOE- στο οποίο έσπευσε να επιτεθεί: «Δεν μπορώ να μοιράζομαι προγράμματα ανέφικτα που ίσως διαψεύσουν τις προσδοκίες των Ισπανών που υποφέρουν. Η μη πληρωμή του χρέους, η μη διάσωση των τραπεζών… θα οδηγούσαν την ισπανική κοινωνία σε ακόμη μεγαλύτερη ύφεση, ανάλογη του κραχ του ’29. Ο κόσμος χρειάζεται ελπίδα αλλά και ρεαλισμό».

Δεν διευκρίνισε ωστόσο πώς αυτός ο ρεαλισμός θα αντιμετωπίσει τη ζοφερή πραγματικότητα στην οποία το κόμμα του μαζί με το Λαϊκό βύθισε τους πολίτες. Από το 2004 διπλασιάστηκε ο αριθμός των Ισπανών εργαζομένων των οποίων οι αποδοχές δεν ξεπερνούν τον βασικό μισθό, φτάνοντας από 6% στο 12,25%. Ανεργία, επισφαλής απασχόληση, περικοπές σε κοινωνικά επιδόματα και συρρίκνωση των κοινωνικών υπηρεσιών έχουν φέρει σε απόγνωση τους πολίτες, ενώ ήδη η παιδική φτώχεια πλήττει 2,3 εκατομμύρια παιδιά.

Δεν προτείνει τίποτα

Για όλα αυτά δεν πρότεινε κανένα ουσιαστικό μέτρο. «Παίζει με την ασάφεια και την αντιφατικότητα και το μόνο που εγγυάται είναι ότι όλα θα αλλάξουν για να μείνουν ίδια», σχολιάζει στο BBC ο Χουάν Αρόγιο, συνταγματολόγος και μέλος ομάδας σοσιαλδημοκρατών διανοουμένων με δεσμούς με το PSOE. Ενώ ο καθηγητής Πολιτικών Επιστημών Χουάν Γκουτιέρεθ συμπληρώνει την εικόνα επισημαίνοντας: «Παρά τις διακηρύξεις του για επιστροφή στην κοινωνία, η κοινωνία κινείται πιο προς τα αριστερά από το PSOE, ένα κόμμα που προβάλλει σήμερα ένα νέο πρόσωπο αλλά κανένα νέο μήνυμα».