Του Γιώργου Τσιάρα

Ανδρες από τις ουκρανικές δυνάμεις διάσωσης εξακολουθούν να περισυλλέγουν συντρίμμια και πτώματα περιμετρικά του σημείου όπου καταρρίφθηκε το Μπόινγκ των Μαλαισιανών Αερογραμμών. Ο Τζον Κέρι διαμρτυρήθηκε στον Ρώσο ομόλογό του για το «χάος» που επικρατεί στην περιοχή
REUTERS/Maxim Zmeyev

Ευθεία επίθεση κατά του Κρεμλίνου, το οποίο κατήγγειλε –σε καθαρά ψυχροπολεμικό ύφος– για συνενοχή στην κατάρριψη του μαλαισιανού αεροσκάφους πάνω από την ανατολική Ουκρανία, εξαπέλυσε χτες ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζον Κερι, σε σειρά εμφανίσεών του σε τηλεοπτικά δίκτυα της χώρας του.

Ο Κέρι επικαλέστηκε δορυφορικές φωτογραφίες και άλλες «αποδείξεις» για την «πατρότητα» του πυραύλου που σκότωσε 298 ανθρώπους, τις οποίες ωστόσο απέφυγε ξανά να παρουσιάσει στη διεθνή κοινή γνώμη, εγείροντας νέα ερωτήματα για τις πραγματικές προθέσεις των ΗΠΑ και των συμμάχων τους –την ίδια στιγμή που στα χωράφια έξω από το Ντονέτσκ κορυφώνεται το δράμα της περισυλλογής των νεκρών επιβατών και στις δυτικές πρωτεύουσες μαίνεται το διπλωματικό αλλά και επικοινωνιακό/προπαγανδιστικό παιχνίδι των αλληλοκατηγοριών και των απειλών για νέες κυρώσεις, αν η Ρωσία δεν «συμμορφωθεί».

Δορυφορικές «αποδείξεις»

Τι καινούργιο είπε ο Κέρι στο CNN και τα άλλα κανάλια όπου εμφανίστηκε; Ο προκαθήμενος της αμερικανικής διπλωματίας δήλωσε πως η Ρωσία πρέπει να αναλάβει την ευθύνη για τις πράξεις των αυτονομιστών συμμάχων της στην Ουκρανία, τους οποίους οι ΗΠΑ κατηγορούν πλέον ανοιχτά για την κατάρριψη του αεροσκάφους. «Είναι αρκετά σαφές πως πρόκειται για ένα σύστημα, το οποίο μεταφέρθηκε από τη Ρωσία και παραδόθηκε στα χέρια των αυτονομιστών» δήλωσε, προσθέτοντας ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες γνωρίζουν βάσει δορυφορικών εικόνων και ηχητικών υποκλοπών ακριβώς από πού και πότε εκτοξεύτηκε ο πύραυλος και ποια πορεία διέγραψε πριν πλήξει το μαλαισιανό αεροσκάφος σε ύψος 33.000 ποδών.

Ανέφερε επίσης πως οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν καταγράψει τη μετακίνηση βαρέος οπλισμού από τη Ρωσία προς την Ουκρανία τον τελευταίο μήνα, με αποκορύφωμα μια αυτοκινητοπομπή συνολικά 150 τεθωρακισμένων οχημάτων –μεταξύ των οποίων άρματα μάχης, οχήματα μεταφοράς προσωπικού και εκτοξευτήρες ρουκετών- που πέρασε τα σύνορα πριν από μερικές εβδομάδες. Είπε επίσης πως οι ΗΠΑ υπέκλεψαν συνομιλίες σχετικά με τη μεταφορά στους αυτονομιστές του ρωσικού πυραυλικού συστήματος BUK M-1 (SA- 11, στη ΝΑΤΟϊκή «διάλεκτο»), το οποίο κατέρριψε το αεροσκάφος της Malaysia Airlines την Πέμπτη. Είπε ακόμη πως οι ξένοι εμπειρογνώμονες είχαν περιορισμένη μόνο πρόσβαση στο σημείο, μία ώρα την Παρασκευή και τρεις ώρες το Σάββατο, παρά το γεγονός ότι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν είχε υποσχεθεί ελεύθερη πρόσβαση. «Μεθυσμένοι αυτονομιστές στοίβαζαν σορούς σε φορτηγά και τα απομάκρυναν από το σημείο», δήλωσε ο Κέρι στο NBC.

Κάπου εκεί όμως άρχισε ο επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ να τα… κατσαρώνει, θυμίζοντας το σίριαλ με τις αντίστοιχες «αποδείξεις» για τα χημικά όπλα της Συρίας, και δέκα χρόνια νωρίτερα του Ιράκ: όχι μόνο αρνήθηκε να παρουσιάσει τα όποια διαθέσιμα στοιχεία, δηλώνοντας ότι «θα τα εμφανίσουμε εκεί που πρέπει, όταν έρθει η ώρα», αλλά και επέμεινε πως αυτός και η κυβέρνησή του «γνωρίζουμε αξιόπιστα πως οι Ουκρανοί δεν διέθεταν ένα τέτοιο πυραυλικό σύστημα στην περιοχή εκείνη τη στιγμή». Μια δήλωση που δεν αντέχει σε κριτική, αφού το συγκεκριμένο πεδίο μάχης έξω από το πολιορκημένο Ντονέτσκ αλλάζει χέρια από μέρα σε μέρα, ενώ είναι γνωστό ότι το Κίεβο όχι μόνο διαθέτει τέτοια αντιαεροπορικά συστήματα, αλλά και χρησιμοποιεί εδώ και αρκετές εβδομάδες βαρύ οπλισμό στην ευρύτερη περιοχή. Υπενθυμίζουμε ότι το αεροδρόμιο του Ντονέτσκ παραμένει υπό ουκρανικό έλεγχο και είναι γεμάτο με εκτοξευτήρες ρουκετών, που χτυπούν καθημερινά θέσεις των ανταρτών γύρω από την πόλη…

Αυτά είπε στα κανάλια ο Αμερικανός ΥΠΕΞ. Ομως το Σάββατο, όταν συνομίλησε τηλεφωνικά με τον Ρώσο ομόλογό του Σεργκέι Λαβρόφ, εξέφρασε απλά την οργή του για το χάος που ακολούθησε τη συντριβή του αεροπλάνου. Ούτε για αποδείξεις είπε ούτε για υποκλοπές ούτε τίποτε – όπως έγινε άλλωστε και στο έκτακτο Συμβούλιο Ασφαλείας της Παρασκευής, όπου δεν παρουσιάστηκε κανένα απολύτως στοιχείο που να αποδεικνύει την ενοχή των Ρώσων. Και το ερώτημα παραμένει: Αν οι Αμερικανοί έχουν όντως αποδείξεις, γιατί δεν τις παρουσιάζουν; Είναι τυχαίο ότι ο Ομπάμα απέφυγε προσεκτικά την Παρασκευή να ρίξει την ευθύνη στη Ρωσία, λέγοντας πως είναι «πολύ πρόωρο», πως «υπάρχει πολλή παραπληροφόρηση» και «σκοτάδι καλύπτει τις προθέσεις των φυσικών αυτουργών» της κατάρριψης; Τι άλλαξε, αλήθεια, από τότε; Και ποιος ωφελείται πολιτικά από το έγκλημα και τον επικοινωνιακό πόλεμο που κλιμακώνεται μέρα με τη μέρα πάνω από τις άταφες σορούς των τουριστών; Ποιος θέλει έναν νέο Ψυχρό Πόλεμο;

Αρωμα… προβοκάτσιας

Κάθε απάντηση είναι εξαιρετικά δύσκολη, όταν είναι πασιφανές ότι και οι δύο πλευρές στο πεδίο –ο ουκρανικός στρατός, που «υποστηρίζεται» από χιλιάδες ακροδεξιούς «εθελοντές» πολιτοφύλακες, και οι ρώσοφωνοι αυτονομιστές, που επίσης διοικούνται σε μεγάλο βαθμό από απόστρατους (;) Ρωσο-ουκρανούς αξιωματικούς– επιθυμούν τη «διεθνοποίηση» της κρίσης με την επέμβαση των εκατέρωθεν «προστατών» τους. Ποιος μπορεί, για παράδειγμα, να «αποδείξει» –χωρίς χειροπιαστά στοιχεία– ότι το χτύπημα δεν ήταν προβοκάτσια κάποιων ακραίων αξιωματικών του «Δεξιού Τομέα», ώστε να ενοχοποιηθεί η Ρωσία;

Αντίστοιχη προβοκάτσια, προκειμένου να υποχρεώσουν τον Πούτιν να μπει ανοιχτά στον πόλεμο, θα μπορούσαν κάλλιστα να είχαν κάνει και οι «στριμωγμένοι» εσχάτως αυτονομιστές –εάν, βεβαίως ο «τσάρος» είχε πράγματι κάνει το λάθος να τους δώσει τόσο εξελιγμένα όπλα, κάτι που ασφαλώς μένει να αποδειχτεί. Το ουκρανικό παιχνίδι σε κάθε περίπτωση χοντραίνει επικίνδυνα…