Της Ελλης Πάνου
Μέσα σε 24 ημέρες από την έναρξη των ισραηλινών χερσαίων επιχειρήσεων έχουν κηρυχθεί τρεις σύντομες «ανθρωπιστικές» εκεχειρίες, έχουν γίνει τρεις απόπειρες για εκεχειρία και έχουν προταθεί δύο σχέδια για «μόνιμη» εκεχειρία. Τα ξημερώματα χθες -έπειτα από άλλη μία αιματηρή ημέρα κι ενώ οι νεκροί στη Γάζα είχαν ξεπεράσει τους 1.440- αιφνιδίως ανακοινώθηκε από ΗΠΑ και ΟΗΕ η τέταρτη και πιο φιλόδοξη από όλες εκεχειρία -διάρκειας 72 ωρών- με την οποία, εκ των υστέρων, φάνηκε ότι συμφώνησαν «απρόθυμα» και οι εμπλεκόμενες πλευρές. Το πόσο απρόθυμα τους απέσπασαν το «ναι» φάνηκε μιάμιση ώρα μετά την υποτιθέμενη έναρξή της, στις 8 το πρωί της Παρασκευής, όταν άνοιξαν πάλι οι πύλες της κολάσεως.
Το Ισραήλ ισχυρίστηκε ότι η Χαμάς έφταιγε, επειδή άρχισε να εκτοξεύει ρουκέτες. Και η Χαμάς είπε το ίδιο για το Ισραήλ, υποστηρίζοντας ότι την αρχή έκανε ο στρατός όταν άνοιξε πυρ, σκοτώνοντας αρχικά 4 Παλαιστινίους και τραυματίζοντας 15.
Σε κάθε περίπτωση το αποτέλεσμα ήταν, σύμφωνα με αξιωματούχους στη Γάζα, περίπου 50 νεκροί στη νότια περιοχή της Ράφα και 220 τραυματίες, στην πλειονότητά τους άμαχοι που θέλησαν να εκμεταλλευτούν την κατάπαυση του πυρός για να προμηθευτούν τα βασικά για την επιβίωσή τους.
Αγνοείται Ισραηλινός έφεδρος
Και στη συνέχεια η κατάσταση κλιμακώθηκε ραγδαία. Ο στρατός ανακοίνωσε την πιθανή απαγωγή ενός αξιωματικού του, του 23χρονου ανθυπολοχαγού Χαντάρ Γκόλντιν, μιάμιση ώρα μετά την έναρξη της εκεχειρίας. «Τρομοκράτες», έγραψε η «Jerusalem Post», βγήκαν από τούνελ και ένας καμικάζι ανατινάχθηκε μπροστά στους στρατιώτες. Ακολούθησε ανταλλαγή πυρών, σκοτώθηκαν δύο στρατιώτες και οι ένοπλοι διέφυγαν παίρνοντας μαζί τους τον νεαρό αξιωματικό. Ο πατέρας του Γκόλντιν, αναφέρει το Reuters, ζήτησε από την κυβέρνηση να ψάξει κάθε σπιθαμή γης για να βρει τον γιο του. Ωστόσο, σύγχυση επικρατούσε μέχρι αργά το απόγευμα για το εάν ο φερόμενος ως απαχθείς είναι ο 23χρονος υπολοχαγός ή ο δίδυμος αδελφός του, που επίσης υπηρετεί στον στρατό.
Σε κάθε περίπτωση, μέχρι τις 10 το πρωί, όλα είχαν ανατραπεί. Εξοργισμένοι οι Ισραηλινοί άρχισαν τους εντατικούς βομβαρδισμούς στον Νότο, αναζητώντας τον χαμένο τους στρατιώτη και προσπαθώντας να εμποδίσουν τη μεταφορά του στο εσωτερικό της Γάζας. Και βεβαίως κάθε κουβέντα για «εκεχειρία» ήταν σαν να μην έγινε ποτέ. Η Χαμάς από την πλευρά της, χωρίς να επιβεβαιώνει ή να διαψεύδει τα γεγονότα, δήλωσε ότι η απαγωγή «είναι απλώς η δικαιολογία που χρησιμοποιεί το Ισραήλ για να υπαναχωρήσει από τη συμφωνία για εκεχειρία και να καλύψει τη σημερινή σφαγή στη Ράφα». Η Χαμάς «θα πληρώσει το τίμημα», διαμήνυσε ο πρωθυπουργός Νετανιάχου. Ενώ ο ΟΗΕ, δείχνοντας να έχει σηκώσει τα χέρια ψηλά, αφού έκανε μάταια έκκληση και στις δύο πλευρές να σεβαστούν μια εκεχειρία που είχε ήδη καταρρεύσει με τον χειρότερο τρόπο, είπε ότι εάν επιβεβαιωθεί η εκδοχή των Ισραηλινών «θα αποτελεί σοβαρή παραβίαση της ανθρωπιστικής εκεχειρίας από τους ενόπλους στη Γάζα, πράγμα σαφώς καταδικαστέο». Από τους υπόλοιπους παίκτες, οι ΗΠΑ πήραν αμέσως θέση χαρακτηρίζοντας «βάρβαρη παραβίαση της εκεχειρίας» την απαγωγή του αξιωματικού, ενώ από την άλλη «όχθη», η Σαουδική Αραβία έκανε λόγο για «έγκλημα πολέμου» εκ μέρους του Ισραήλ, καταδικάζοντας «την αδιαφορία της διεθνούς κοινότητας».
Είναι βέβαιο ότι η απαγωγή του αξιωματικού θα ξυπνήσει στο Ισραήλ μνήμες από το δράμα του Γκιλάντ Σαλίτ, του στρατιώτη που είχε απαχθεί από τη Χαμάς το 2006 κι απελευθερώθηκε ύστερα από 5 χρόνια, όταν το Ισραήλ δέχθηκε να βγάλει από τις φυλακές του 1.027 Παλαιστίνιους κρατουμένους.
Η τραγική χθεσινή εξέλιξη, με τη νέα έκρηξη των εχθροπραξιών, θέτει εν αμφιβόλω τις διπλωματικές προσπάθειες που επρόκειτο να αρχίσουν στο Κάιρο, σε αναζήτηση βιώσιμου συμβιβασμού. Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι, είχαν δεχθεί να συναντηθούν στην Αιγυπτιακή πρωτεύουσα, παρουσία διπλωματών και από άλλες χώρες, και από τις ΗΠΑ και οι αιγύπτιοι θα έπαιζαν τον ρόλο του μεσολαβητή μεταξύ της Χαμάς και του Ισραήλ. Νωρίς το απόγευμα, σε ανακοίνωσή του, ο Παλαιστίνιος πρόεδρος Μαχμούντ Αμπάς επέμενε ότι αντιπροσωπεία στην οποία θα μετέχουν και η Χαμάς και η Τζιχάντ θα ταξιδέψει σήμερα στο Κάιρο, παρά τη νέα έκρηξη βίας.
Ταραχές αναφέρθηκαν χθες και στη Δυτική Οχθη, με το Γαλλικό Πρακτορείο να κάνει λόγο για έναν 22χρονο νεκρό Παλαιστίνιο κοντά στην πόλη Τουλκαρέμ. Διαδηλώσεις έγιναν στη Ραμάλα και τη Χεβρώνα, με τη συμμετοχή πολλών χιλιάδων Παλαιστινίων και αρκετούς τραυματίες σε συγκρούσεις με τις ισραηλινές δυνάμεις ασφαλείας.
Oι άμαχοι
Για τους αμάχους στη Γάζα ήταν άλλο ένα τραγικό 24ωρο. Μετά τους σφοδρούς βομβαρδισμούς της Πέμπτης με τους περίπου 80 νεκρούς, η είδηση για την κατάπαυση του πυρός ήταν μια μεγάλη ανάσα. Οι ψαράδες βγήκαν έξω στη θάλασσα για πρώτη φορά έπειτα από 4 εβδομάδες χωρίς δουλειά, στο Μπέιτ Χανούν εκατοντάδες οικογένειες επέστρεψαν να δουν τα σπίτια τους ή ό,τι έχει απομείνει από αυτά, μπουλντόζες άρχισαν να απομακρύνουν τα συντρίμμια και να συλλέγουν σορούς από τους δρόμους και τα ερείπια. Ολοι, κουρασμένοι από τον πόλεμο, ήλπιζαν η εκεχειρία να κρατήσει. Πολλοί ξεχείλιζαν από οργή βλέποντας τη ζωή τους ισοπεδωμένη. «Είναι σαν τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο», είπε ο 40χρονος Αχμέντ Κουφούρνα, «σαν να έχει γίνει πυρηνική έκρηξη». Αλλά πριν από τις 11 το πρωί άρχισαν να ακούγονται πάλι πυρά και οι οικογένειες έτρεξαν ξανά να κρυφτούν και οι δρόμοι άρχισαν να ερημώνουν.
Πάνω από 1.450 είναι πλέον οι νεκροί, περισσότεροι από 8.200 οι τραυματίες, τουλάχιστον 440.000 οι εκτοπισμένοι, 5.500 κτίρια ισοπεδωμένα. Και οι Ισραηλινοί μετρούν 63 στρατιώτες και τρεις αμάχους νεκρούς.
