Η Κούζα είναι μια μικρή πόλη περίπου 10.000 κατοίκων, μόλις 500 μέτρα από τα νοτιοανατολικά σύνορα με το Ισραήλ. Σύμφωνα με καταγγελίες κατοίκων που κατέγραψε το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRW), οι Ισραηλινοί διέπραξαν εκεί εγκλήματα πολέμου.
Θέατρο σφοδρών συγκρούσεων, η πόλη σχεδόν ισοπεδώθηκε. Με τους ενόπλους να έχουν ήδη εγκαταλείψει τις θέσεις τους, λένε κάτοικοι, ο στρατός προειδοποίησε στις 21 Ιουλίου τον κόσμο να φύγει. Τρεις χιλιάδες αποφάσισαν να μείνουν.
Ετσι στις 23/7, το πρωί, οι Ισραηλινοί στρατιώτες διέταξαν 100 άτομα να αδειάσουν το σπίτι όπου είχαν συγκεντρωθεί αναζητώντας καταφύγιο. Ο πρώτος που κινήθηκε προς την πόρτα, με τα χέρια ψηλά, δέχτηκε πυρά στο πρόσωπο. Από τους υπόλοιπους, οι Ισραηλινοί μάζεψαν άνδρες και αγόρια πάνω από 15 ετών κοντά στον φράκτη στα σύνορα -μεταξύ αυτών και τραυματίες- κι ορισμένους τους πήραν στο Ισραήλ για ανάκριση. Αλλους τους άφησαν ελεύθερους. Οταν αυτοί έκαναν να πάρουν τον δρόμο της επιστροφής προς τη διπλανή πόλη Χαν Γιουνίς, δέχτηκαν πυρά πισώπλατα. Ενας σκοτώθηκε, δύο τραυματίστηκαν.
Αργότερα, όπως υποστηρίζει ο Μαχμούντ Ισμαήλ, οι εγκλωβισμένοι αποφάσισαν να φύγουν. «Τρεις χιλιάδες άνθρωποι», αναφέρει στη μαρτυρία του, «έσπευσαν με δυσκολία επειδή οι δρόμοι είχαν καταστραφεί προς την έξοδο της πόλης, για να βρεθούν μπροστά σε τανκς που άρχισαν να ρίχνουν εναντίον τους… Ολοι έτρεξαν πίσω, προς την αντίθετη κατεύθυνση, αλλά εν τω μεταξύ πολλοί έπεφταν νεκροί ή τραυματισμένοι».
Παρόμοιες είναι και οι υπόλοιπες μαρτυρίες που έχει καταγράψει η HRW και τα ερείπια της πόλης είναι ενδεικτικά τού τι έγινε σε μια περιοχή στην οποία επί ημέρες δεν είχε πρόσβαση κανείς, ούτε η Ερυθρά Ημισέληνος, επειδή ήταν εμπόλεμη ζώνη.
Κάτοικοι -επιζώντες και εκτοπισμένοι- περιγράφουν το ένα περιστατικό μετά το άλλο. Αναφέρουν, για παράδειγμα, βομβαρδισμό στις 25 Ιουλίου σε σπίτι όπου είχαν καταφύγει 120 άμαχοι, με τρεις νεκρούς και 15 τραυματίες. Οι υπόλοιποι προσπάθησαν να διαφύγουν κρατώντας λευκές σημαίες στα χέρια και δέχτηκαν πυρά. Ενώ και ο Ερυθρός Σταυρός κατέγραψε επίθεση εναντίον ασθενοφόρου του, με νεκρό τον οδηγό, και μεταφέρει ιστορίες εκτοπισμένων κατοίκων της πόλης σύμφωνα με τις οποίες εκατοντάδες συμπολίτες τους είχαν παγιδευτεί στα υπόγεια, μην μπορώντας να φύγουν.
Κανείς δεν ξέρει τι έγινε ακριβώς στην Κούζα. Και κανείς δεν ξέρει ακόμα πόσοι σκοτώθηκαν εκεί. Οι Ισραηλινοί επέτρεψαν πριν από λίγες ημέρες μια σύντομη επίσκεψη από τους δημοσιογράφους και ορισμένοι κάτοικοι τόλμησαν να επιστρέψουν. Το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δεν έχει καταφέρει ακόμα να επιβεβαιώσει τις ιστορίες.
