Του Νικόλα Ζηργάνου

Προσπάθειες να επεκταθεί η τριήμερη εκεχειρία που συμφώνησαν Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι για τουλάχιστον άλλες 48 ώρες κατέβαλαν χθες στο Κάιρο οι Αιγύπτιοι μεσολαβητές, με τη Χαμάς και την Ισλαμική Τζιχάντ να επιμένουν ότι δεν μπορούν να συζητήσουν τίποτα λιγότερο από την άρση του εμπάργκο και το Τελ Αβίβ να συμφωνεί με την παράταση, θέτοντας ωστόσο όρους που δεν μπορούν να αποδεχτούν οι Παλαιστίνιοι.

Η ενωμένη παλαιστινιακή αντιπροσωπεία έχει καταθέσει κοινό κείμενο προς τους μεσολαβητές Αιγυπτίους, με το οποίο ζητάει την άρση του αποκλεισμού της Γάζας, το άνοιγμα των συνόρων στη Ράφα από και προς την Αίγυπτο, την επαναλειτουργία του αεροδρομίου της Γάζας, τη λειτουργία πορθμειακής γραμμής που θα συνδέει το λιμάνι της Γάζας με τη Λάρνακα, την επέκταση της αλιευτικής δραστηριότητας των Παλαιστίνιων ψαράδων στα 12 μίλια (σήμερα οι Ισραηλινοί επιβάλλουν όριο τα τρία μίλια), άρση των περιορισμών για αγροτικές καλλιέργειες στην αποκαλούμενη από το Ισραήλ «ζώνη ασφαλείας» που έχει ανακηρύξει μονομερώς κατά μήκος όλων των συνόρων του με τη Γάζα και σε βάθος ενός έως τριών χιλιομέτρων.

Απελευθέρωση

Ζητούν επίσης την απελευθέρωση των εκατοντάδων Παλαιστινίων που συνελήφθησαν τους τελευταίους μήνες στη Δυτική Οχθη με αφορμή την απαγωγή και δολοφονία των τριών Ισραηλινών νεαρών και την άρση των περιορισμών στη διακίνηση Παλαιστινίων μεταξύ της Γάζας και της Δυτικής Οχθης. Στους όρους περιλαμβάνεται η αυτονόητη παύση κάθε στρατιωτικής δράσης και η ανοικοδόμηση της περιοχής.

Το Ισραήλ συνδέει την ανοικοδόμηση με τη συμφωνία για την ασφάλεια και απαιτεί αποστρατιωτικοποίηση της Γάζας, όπως προβλέπει η συμφωνία του Οσλο, την οποία ουδέποτε εφάρμοσε, αντίθετα, συστηματικά παραβίασε και υπονόμευσε καθώς προέβλεπε τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους. Στο κείμενο του Οσλο αναφέρεται ότι οι παλαιστινιακές δυνάμεις ασφαλείας μπορούν να φέρουν στην περιοχή μόνο ελαφρύ οπλισμό (άρα, όχι ρουκέτες, αντιαρματικά όπλα, όλμους και βαριά πυροβόλα). Χθες, ο πρόεδρος Ομπάμα τάχθηκε υπέρ της ασφάλειας του Ισραήλ με ταυτόχρονη (μερική) άρση του εμπάργκο στη Γάζα.

Η «αποστρατιωτικοποίηση» είναι και η σοβαρότερη εμπλοκή που απειλεί την όποια συμφωνία και ήταν χαρακτηριστική η δήλωση του ηγέτη της Χαμάς στη Γάζα, Ισμαήλ Χανίγια, πως «ο εχθρός δεν μπορεί να κερδίσει στις διαπραγματεύσεις ό,τι απέτυχε να κερδίσει με τον πόλεμο».

Επίσης, το Ισραήλ απορρίπτει την πλήρη άρση του εμπάργκο, τη χρήση αεροδρομίου και λιμανιού και την απρόσκοπτη διακίνηση προϊόντων και ανθρώπων από το πέρασμα της Ράφα.

Το Τελ Αβίβ συζητάει την απελευθέρωση Παλαιστίνιων κρατουμένων και δέχεται μικρή επέκταση της ζώνης αλιείας στη Γάζα, όχι όμως τα 12 μίλια.

Μεγάλη απόσταση υπάρχει ακόμη στον τρόπο που θα εφαρμοστούν οι συμφωνίες (εάν και εφόσον) για άνοιγμα των συνόρων στη Ράφα και για την ανοικοδόμηση. Το Ισραήλ απαιτεί να περάσει ο έλεγχος των συνόρων της Γάζας αλλά και όλη η διεθνής οικονομική βοήθεια για την ανοικοδόμηση στην Παλαιστινιακή Αρχή και όχι στη Χαμάς.

Καταδικασμένοι σε μαρασμό

Είναι πολύ δύσκολο, αν όχι αδύνατον, να γίνουν αυτές οι απαιτήσεις των Ισραηλινών αποδεκτές από την παλαιστινιακή πλευρά, ιδίως όταν δεν μπαίνει στο τραπέζι ως αντιστάθμισμα η πραγματική άρση του εμπάργκο και η ελεύθερη διακίνηση ανθρώπων και προϊόντων από τη Γάζα, που θα παραμείνει καταδικασμένη σε οικονομικό μαρασμό και πλήρη εξάρτηση από τη βούληση του Ισραήλ και της Αιγύπτου.

Μέσα σε αυτό το σκηνικό, η Χαμάς έστελνε μήνυμα ότι με το τέλος της εκεχειρίας -και καθώς δεν υπάρχει βούληση από το Ισραήλ να απαντήσει στα ουσιαστικά αιτήματα των Παλαιστινίων- μπορεί να επαναληφθούν οι εχθροπραξίες, ενώ και οι Ισραηλινοί τονίζουν ότι, αν υπάρξει οποιαδήποτε επιθετική ενέργεια από τη Γάζα, θα απαντήσουν με στρατιωτικά μέσα και θα επαναληφθούν οι επιχειρήσεις.

Το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε ότι θα συνεισφέρει με μισό εκατομμύριο ευρώ στην προσπάθεια του ΟΗΕ για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης στη Γάζα και πως η Αθήνα είναι έτοιμη να υποδεχτεί και να περιθάλψει Παλαιστίνιους τραυματίες.