Της Μαργαρίτας Βεργολιά
Καθώς το ρωσικό κομβόι των 287 φορτηγών, φορτωμένο με 2.000 τόνους ανθρωπιστικής βοήθειας για τους κατοίκους της ανατολικής Ουκρανίας, προσέγγιζε πια χθες το απόγευμα τη συνοριακή γραμμή, κατευθυνόμενο προς μεθοριακό φυλάκιο στο Χάρκοβο στα βορειοανατολικά της Ουκρανίας, η διγλωσσία του Κιέβου και της διεθνούς κοινότητας ενίσχυαν διαρκώς τη διάσταση του ψυχροπολεμικού θρίλερ.
Απορρίπτοντας ως «παράλογους» τους ισχυρισμούς για πρόσχημα εισβολής, η Μόσχα επέμενε ότι υπάρχει συμφωνία με την ουκρανική ηγεσία και τη Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού (ICRC), που θα αναλάβει υπό την αιγίδα της την εφοδιοπομπή στα ουκρανικά εδάφη. Χωρίς να κάνει λόγο για συμφωνία, η ICRC ανακοίνωσε ότι αναμένει από τις ρωσικές αρχές λεπτομερή λίστα φορτίου. Ενώ η ουκρανική κυβέρνηση θόλωνε τα νερά, χωρίς να αποκλείει την παραλαβή της βοήθειας, πλην όμως σίγουρα όχι απευθείας από τους Ρώσους. Προφανώς, υπάρχουν και λόγοι πολιτικού γοήτρου…
«Φροντίζουμε τους πολίτες μας»
«Ο ρωσικός κυνισμός δεν έχει όρια», διακήρυξε ο Ουκρανός πρωθυπουργός Αρσένι Γιάτσενιουκ. «Πρώτα στέλνουν τανκς, πυραύλους Grad και λήσταρχους που ανοίγουν πυρ κατά Ουκρανών και τώρα στέλνουν νερό κι αλάτι» κατέληξε, διατάσσοντας τα αρμόδια υπουργεία να οργανώσουν μία ανθρωπιστική αποστολή του Κιέβου. Παράλληλα, ανακοίνωσε τη διάθεση 6 εκατομμυρίων δολαρίων εξωτερικής βοήθειας για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης στα ισοπεδωμένα ανατολικά της χώρας. «Ως κράτος φροντίζουμε τους πολίτες μας», τόνισε.
Στο Λουγκάνσκ, εν τω μεταξύ, οι εναπομείναντες 290.000 κάτοικοι -σχεδόν οι μισοί από τα προεμφυλιακά επίπεδα- παραμένουν για 10η ημέρα χωρίς νερό και ηλεκτρικό. Συνολικά υπολογίζεται ότι 2.086 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους στο πλαίσιο της «αντιτρομοκρατικής επιχείρησης» του Κιέβου, που άρχισε στα ανατολικά στα μέσα Απριλίου και τώρα κλιμακώνεται. Περίπου 1.000 άτομα σκοτώθηκαν μόνο τον τελευταίο μήνα (!), ανακοίνωσε χθες ο ΟΗΕ, εκφράζοντας σαφείς επιφυλάξεις για τυχόν πολύ μεγαλύτερες, αλλά ακόμη αφανείς, απώλειες στις τάξεις των αμάχων. Βάσει των υφιστάμενων στοιχείων, οι τραυματίες ξεπερνούν τις 5.000. Πάνω από 300.000 υπολογίζονται οι εκπατρισμένοι…
Από την ευρύτερη περιοχή του Ντονμπάς αναδίδεται εν τω μεταξύ έντονη μυρωδιά από μπαρούτι. Οι μάχες γύρω από το Ντονέτσκ και το Λουγκάνσκ -προπύργια των αυτονομιστών- έχουν κορυφωθεί, εντείνοντας τις ανησυχίες για την απρόσκοπτη διανομή της ανθρωπιστικής βοήθειας, ανεξαρτήτως της «σφραγίδας» που αυτή τελικά θα φέρει. «Λάδι στη φωτιά» ρίχνει εξάλλου η είδηση ότι σε χθεσινή ενέδρα αυτονομιστών, λίγο έξω από το Ντονέτσκ, σκοτώθηκαν 12 Ουκρανοί εθνικιστές-εθελοντές και αιχμαλωτίστηκε άγνωστος αριθμός συμμαχητών τους, στην πλειονότητά τους μέλη του νεοφασιστικού «Δεξιού Τομέα».
Με το βλέμμα «καρφωμένο» στα ανατολικά και φαινομενικά… σφυρίζοντας αδιάφορα για τις δυτικές κυρώσεις, ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν άρχισε από χθες διήμερη ηγεμονική «απόβαση» στην Κριμαία, παίρνοντας μαζί του τον πρωθυπουργό Μεντβιέντεφ, τον πρόεδρο της Δούμας Σεργκέι Ναρίσκιν, υπουργούς της κυβέρνησης και τους προέδρους των κοινοβουλευτικών ομάδων των κομμάτων. Από εκεί -με τον αέρα της σιγουριάς ότι, οποιαδήποτε κι αν είναι τελικά η τύχη του ρωσικού κομβόι, θα βγει νικητής στις εντυπώσεις- αναμένεται να εκφωνήσει σήμερα μία βαρυσήμαντη, όπως την προανήγγειλε ο εκπρόσωπός του, ομιλία.
Σχεδόν ταυτόχρονα, στο Κίεβο, έχει προγραμματιστεί η δεύτερη και τελική ανάγνωση στην ουκρανική Βουλή του πολυνομοσχεδίου, που με τις διατάξεις του επιδιώκεται, μεταξύ άλλων, να ξαναμοιραστεί η ενεργειακή «τράπουλα» μεταξύ Ρωσίας και Ε.Ε., μέσω Ουκρανίας, με νέο ρόλο για το Κίεβο, την απεξάρτησή του από τις απευθείας εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου, νέα συμβόλαια για transit μεταφορές με τους Ευρωπαίους και επομένως την ανάγκη επαναδιαπραγμάτευσης των ισχυόντων συμβολαίων της Ε.Ε. με την πανίσχυρη Gazprom.
Με φόντο αυτό το γαϊτανάκι εξελίξεων, η Γερμανίδα καγκελάριος Μέρκελ άφησε να διαφανεί μία ελαφρά διάθεση αναθεώρησης της πολιτικής της έναντι του Ρώσου εταίρου. «Ημουν ανέκαθεν προσηλωμένη στην εποικοδομητική συνεργασία με τη Ρωσία και εξακολουθώ να είμαι έτοιμη γι’ αυτήν στο μέλλον», τόνισε σε συνέντευξή της στη γερμανική εφημερίδα «Saechsischen Zeitung». «Ενεργώ ώστε να μη διακοπεί η γραμμή επικοινωνίας με τον Ρώσο πρόεδρο, παρά τις κυρώσεις. Ομως για μια εποικοδομητική ανταλλαγή πρέπει πάντα να υπάρχουν περισσότεροι από ένας».
Η Danske Bank
Πιο αποκαλυπτική ήταν πάντως μελέτη της δανέζικης Danske Bank, που δημοσιοποιήθηκε εντός της εβδομάδας και, κάνοντας μία εμπεριστατωμένη αποτίμηση των ζημιών από τον πόλεμο των κυρώσεων, αναφέρει: «Εκτιμούμε ότι ένας κλιμακούμενος εμπορικός πόλεμος θα ήταν αβάσταχτος και για τη Ρωσία και για την Ε.Ε. κι ότι η Ε.Ε. θα ανακαλέσει τις κυρώσεις στους επόμενους 1-3 μήνες»! Το αυτό εκτιμά και για τις ρωσικές κυρώσεις, αν και υπογραμμίζει με νόημα ότι η Μόσχα έχει ήδη προχωρήσει στην ενίσχυση των εμπορικών της δεσμών με εταίρους της στη Λατινική Αμερική και στην Ασία.
Στους κόλπους των «28», εν τω μεταξύ, και εν αναμονή της μοιρασιάς των κοινοτικών αποζημιώσεων, η γκρίνια περισσεύει. Σε ορισμένες χώρες πάντως η δυσαρέσκεια και η απόγνωση στρέφονται προς το παρόν περισσότερο προς τη Μόσχα παρά προς τις Βρυξέλλες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η Πολωνία, όπου έχουν αρχίσει διάφορες εκστρατείες μέσω των social media για να ενισχυθεί η κατανάλωση των μήλων, πριν σαπίσουν.
Ο Πολωνός πρέσβης στις ΗΠΑ δημιούργησε στο Twitter το #freedomapples (δηλαδή «μήλα της ελευθερίας») κι έβγαλε και στο Youtube βίντεο καλώντας τους Αμερικανούς να ανοίξουν την αγορά τους στα μήλα από τη χώρα του. Ενώ προσωπικότητες της Πολωνίας -μεταξύ αυτών δημοσιογράφοι, διανοούμενοι, πολιτικοί, ακόμη και ο ίδιος ο πρόεδρος της χώρας- ανεβάζουν συνεχώς πια selfies στο Facebook και στο Instagram να τρώνε μήλα, σε μια καμπάνια υπό το σύνθημα «Ενα μήλο την ημέρα, τον Πούτιν τον κάνει πέρα»!
