Βίντεο με τον επίσης Αμερικανό δημοσιογράφο Στήβεν Σότλοφ κυκλοφόρησε στο διαδίκτυο από εξτρεμιστές που απειλούν να τον σκοτώσουν Πηγή REUTERS

Της Ελλης Πάνου

Ο,τι δεν κατάφεραν οι πολλαπλές πρόσφατες μαρτυρίες για μαζικές σφαγές, απαγωγές, βασανισμούς αμάχων στη βορειοανατολική Συρία και το Βόρειο Ιράκ από τους ενόπλους του Ισλαμικού Κράτους, το κατάφερε τελικά η είδηση του αποκεφαλισμού του Αμερικανού δημοσιογράφου Τζέιμς Φόλεϊ από Βρετανό εξτρεμιστή και οι εικόνες από το σχετικό βίντεο -που κυκλοφόρησε δυστυχώς για λίγη ώρα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πριν αποσυρθεί. Η Δύση, λοιπόν, επιτέλους ξεσηκώθηκε, ένιωσε αποτροπιασμό και σοκ, όπως ανακοίνωσε το Λονδίνο, φρίκη και «τρόμο» όπως είπε η Ανγκελα Μέρκελ, τη «βαρβαρότητα» των εξτρεμιστών του Ισλαμικού Κράτους, σύμφωνα με το Παρίσι, που ζητάει τώρα διεθνή σύνοδο -με τη συμμετοχή του Ιράν, των Αραβικών χωρών και των πέντε μόνιμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ- για να βρεθούν τρόποι αντιμετώπισης της απειλής των τζιχαντιστών.

«Είναι αυθεντικό»

Με την Υπηρεσία Εθνικής Ασφάλειας στις ΗΠΑ να επιβεβαιώνει την αυθεντικότητα του βίντεο, η κυβέρνηση Κάμερον άρχισε να ψάχνει στα αρχεία της να βρει τον «δράστη» μεταξύ των περίπου 500 Βρετανών υπηκόων της που έχουν ενταχθεί στις τάξεις των εξτρεμιστών σε Συρία και Ιράκ. Ο Φόλεϊ εμφανίστηκε στο βίντεο με πορτοκαλί στολή, σαν αυτή των εγκλείστων στο Γκουαντάναμο, ξυρισμένο κεφάλι, γονατιστός σε ερημική περιοχή, να λέει: «Καλώ τους φίλους μου, την οικογένειά μου και τους αγαπημένους μου να ξεσηκωθούν εναντίον των πραγματικών δολοφόνων μου, δηλαδή της αμερικανικής κυβέρνησης, διότι αυτό που θα μου συμβεί είναι το αποτέλεσμα του εφησυχασμού και της εγκληματικότητάς της».

Δίπλα του ένας τζιχαντιστής στα μαύρα, που κρατούσε μαχαίρι, άρχισε να εξαπολύει απειλές κατά των ΗΠΑ, σε άπταιστα αγγλικά, με προφορά Λονδίνου: «Η αεροπορία σας μάς επιτίθεται καθημερινά στο Ιράκ. Οι βομβαρδισμοί σας έχουν προκαλέσει θύματα μεταξύ των μουσουλμάνων. Αλλά δεν πολεμάτε πλέον κατά ενός αντάρτικου. Είμαστε ένας ισλαμικός στρατός κι ένα κράτος που έχει γίνει αποδεκτό από ένα μεγάλο αριθμό μουσουλμάνων παγκοσμίως». Η απειλή συνοδεύτηκε με τις εικόνες ενός δεύτερου Αμερικανού δημοσιογράφου, του Στίβεν Σότλοφ, που κινδυνεύει με την ίδια τύχη. Ο Σότλοφ -συνεργάτης μεταξύ άλλων του περιοδικού TIME- έφυγε από τη Λιβύη, όπου είχε προσωρινά τη βάση του, για τη Συρία και πιάστηκε όμηρος από ισλαμιστές κοντά στο Χαλέπι, τον Ιούλιο του 2013. Πιστεύεται ότι κρατείται στην πόλη Ράκα.

Η επιλογή της εμφάνισης ενός τζιχαντιστή με βρετανική προφορά να σκοτώνει τον Φόλεϊ είχε στόχο να προκαλέσει αντίκτυπο στη Δύση, υποστηρίζουν αναλυτές. Μιλώντας στον Guardian, ο καθηγητής Πίτερ Νόιμαν θύμισε ότι Βρετανοί υπήκοοι και εκατοντάδες άλλοι από την Ευρώπη συμμετέχουν σε «πράξεις φρίκης», όπως αποκεφαλισμούς και βασανιστήρια εδώ και ενάμιση χρόνο, αλλά αυτή είναι η πρώτη φορά που το θύμα είναι Δυτικός.

Επρεπε να μιλάει Αγγλικά

«Είναι φανερό», εκτιμά ο Νόιμαν, «ότι οι εξτρεμιστές ήθελαν κάποιον να μιλά άπταιστα αγγλικά… διάλεξαν Βρετανό επειδή ήταν η καλύτερη εναλλακτική λύση τους, δεδομένου ότι δεν υπάρχουν και πολλοί Αμερικανοί μεταξύ τους [...] Στόχος τους ήταν να πετύχουν διάνα στην ψυχολογία της κοινής γνώμης, όταν το βίντεο “παίξει” στις αμερικανικές τηλεοράσεις [...] Τα περισσότερα θύματα αποκεφαλισμών μέχρι τώρα δεν ήταν Δυτικοί. Το σημαντικό σε αυτή την περίπτωση ήταν ότι επρόκειτο για Αμερικανό και η εικόνα ήταν απόλυτα συνδεδεμένη με το μήνυμα: “σας έχουμε βάλει στο στόχαστρο”».

«Το Ισλαμικό Κράτος είναι ένα καρκίνωμα και η ιδεολογία τους χρεοκοπημένη» δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα, υπογραμμίζοντας ότι οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να κάνουν αυτό που πρέπει για να προστατεύσουν τους πολίτες τους. «Θα είμαστε αμείλικτοι και σε επαγρύπνηση» είπε ο Ομπάμα.

«Οταν κάποιοι βλάπτουν Αμερικανούς οπουδήποτε, κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να αποδοθεί δικαιοσύνη».

Ο Τζέιμς Φόλεϊ, 40 ετών, ήταν φωτορεπόρτερ από το Ρότσεστερ του Νιου Χαμσάιρ. Εχοντας ήδη την εμπειρία από το Ιράκ και το Αφγανιστάν, είχε συλληφθεί άλλη μια φορά, στη Λιβύη, το 2011, και είχε περάσει 44 ημέρες στις φυλακές του Καντάφι. Ταξίδεψε στη Συρία, το 2012, για λογαριασμό του Γαλλικού Πρακτορείου και του ομίλου GlobalPost και “εξαφανίστηκε” στις 22 Νοεμβρίου της ίδιας χρονιάς, πριν από 636 ημέρες. «Δεν ξέρουμε ποιος τον έχει απαγάγει και γιατί» είχαν δηλώσει οι γονείς του τον Οκτώβριο του 2013 κι ενώ επί ένα χρόνο γίνονταν παρασκηνιακά προσπάθειες, και από μέλη του Κογκρέσου και από την κυβέρνηση, για να εντοπιστεί και να απελευθερωθεί.

Πιο περήφανοι από ποτέ

«Ηταν ένας εξαιρετικός γιος, αδελφός, δημοσιογράφος, άνθρωπος» ανέφερε η συγκλονιστική χθεσινή ανακοίνωση της μητέρας του, Νταϊάν Φόλεϊ. «Εκλιπαρούμε τους απαγωγείς να χαρίσουν τη ζωή στους υπόλοιπους ομήρους. Οπως και ο Τζιμ, είναι αθώοι. Δεν επηρεάζουν την αμερικανική κυβερνητική πολιτική στο Ιράκ, τη Συρία ή οπουδήποτε αλλού στον κόσμο. Ποτέ δεν ήμασταν πιο περήφανοι για τον γιο μας Τζιμ. Αφιέρωσε τη ζωή του στην προσπάθεια να εκθέσει στην κοινή γνώμη τα βάσανα του συριακού λαού».

Η Συρία είναι η πλέον επικίνδυνη χώρα για τους δημοσιογράφους τα τελευταία δύο χρόνια, αναφέρει η Επιτροπή Προστασίας των Δημοσιογράφων (CPJ), πιο επικίνδυνη από το Ιράκ τη δεκαετία του 2000 ή τον Λίβανο τη δεκαετία του 1980.

Τουλάχιστον 69 δημοσιογράφοι έχουν σκοτωθεί καλύπτοντας τον πόλεμο εκεί, μεταξύ αυτών και ορισμένοι που έχασαν τη ζωή τους στα σύνορα με τον Λίβανο και την Τουρκία. Ενώ περίπου 80 υπολογίζονται οι δημοσιογράφοι που έχουν απαχθεί τα τελευταία τριάμισι χρόνια στη χώρα -και ντόπιοι και ξένοι- και οι περισσότερες από αυτές τις περιπτώσεις δεν βλέπουν ποτέ το φως της δημοσιότητας. Σύμφωνα με την CPJ, τουλάχιστον 20 αγνοούνται ακόμα, και πολλοί από αυτούς πιστεύεται ότι βρίσκονται στα χέρια του Ισλαμικού Κράτους. Μεταξύ αυτών είναι και ο Αμερικανός Οστιν Τάις, που συνεργαζόταν με την Washington Post και «εξαφανίστηκε» τον Αύγουστο του 2012.

Σε αμερικανικό έδαφος

Σε διάφορες τηλεφωνικές επαφές με δημοσιογράφο του Reuters, αναφέρει το πρακτορείο, ένοπλοι του Ισλαμικού Κράτους άφηναν να εννοηθεί ότι ο ηγέτης τους, Αμπου Μπακρ αλ Μπαγκντάτι, επεφύλασσε «αρκετές εκπλήξεις στους Δυτικούς», όπως επιθέσεις σε αμερικανικά συμφέροντα ή ακόμα και σε αμερικανικό έδαφος, μέσω πυρήνων τους που βρίσκονται «εν υπνώσει» στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ.

«Οι Δυτικοί είναι βλάκες και ηλίθιοι. Νομίζουν ότι περιμένουμε από αυτούς να μας δώσουν βίζες για να πάμε να τους επιτεθούμε ή ότι θα εμφανιστούμε με τα μούσια μας και τα ισλαμικά μας ρούχα», είπε ένας από αυτούς στο Reuters.

«Νομίζουν ότι τώρα πια μπορούν να μας ξεχωρίσουν. Είναι ηλίθιοι και πάνω από όλα δεν ξέρουν ότι μπορούμε να παίξουμε το παιχνίδι τους στον τομέα των πληροφοριών. Εισχώρησαν στις ομάδες μας παριστάνοντας τους μουσουλμάνους και μεις εισχωρήσαμε στις δικές τους ομάδες με άτομα που μοιάζουν με αυτούς». Οι λόγοι που θέλουν να πλήξουν τις ΗΠΑ είναι -εκτός των άλλων- και… πρακτικοί.

«Οσο πιο ισχυρή είναι η επίθεση κατά των ΗΠΑ», είπαν, «τόσο καλύτερα για εμάς, διότι έτσι θα πειστούν και οι πιο διστακτικοί αδελφοί μας να μας ακολουθήσουν. Οι Αμερικανοί θα στείλουν τους πυραύλους τους κι εμείς θα στείλουμε τους μαχητές μας».