Της Χριστίνας Πάντζου
«Ολα ξεκίνησαν πριν από έναν χρόνο στην πρώην επαρχία Βορειοδυτικών Συνόρων του Πακιστάν από μια 25χρονη που παρατήρησε ομάδα άγνωστων αντρών να συναντώνται σε ένα σπίτι με νεαρούς γείτονές της, ανάμεσά τους και τον 18χρονο αδελφό της. Η μυστικότητα γύρω από τις συναντήσεις και η άρνηση του αδελφού της να μιλήσει γι’ αυτές την κινητοποίησαν. Ηρθε και μας ζήτησε βοήθεια. Ανακαλύψαμε πως οι ξένοι προσπαθούσαν να στρατολογήσουν τους νέους σε μια ακραία οργάνωση. Μαζί μιλήσαμε στην οικογένεια, που αποφάσισε να στείλει τον νεαρό μακριά, σε έναν θείο του».
Την ιστορία διηγείται η Μοσαράτ Καντίμ, ιδρύτρια της PAIMAN Trust, μιας ΜΚΟ που ανάμεσα στα άλλα, δουλεύει με μητέρες σε μερικές από τις πιο βίαιες επαρχίες του Πακιστάν για να τις βοηθήσει να απομακρύνουν τα παιδιά τους από τον ριζοσπαστικό ισλαμισμό. Με βασικό τους σύνθημα «Μητέρες για την αλλαγή», μανάδες, αδελφές, σύζυγοι που έχουν πληρώσει πολύ ακριβά την τρομοκρατία στις κοινότητές τους αποφάσισαν να πάρουν τη λύση στα χέρια τους. Η Μοσαράτ Καντίμ αποκαλεί την οργάνωσή της ένα πρότυπο πρόληψης και αντιμετώπισης του εξτρεμισμού, που βασισμένο στην τοπική κουλτούρα και τις θρησκευτικές παραδόσεις έχει καταφέρει μέσα σε έναν χρόνο να αποτρέψει τη στρατολόγηση 455 νέων σε φονταμενταλιστικές οργανώσεις.
«Οι γυναίκες έχουν πρόσβαση σε άλλες γυναίκες με τρόπους που δεν έχουν οι άντρες και μπορούν να μάθουν έτσι πολλά για όσα συμβαίνουν γύρω τους. Είναι οι πρώτες που βλέπουν έστω και τις παραμικρές αλλαγές στη συμπεριφορά, τα πρώτα ύποπτα σημάδια για ριζοσπαστικοποίηση της οικογένειας ή της γειτονιάς τους. Στην πραγματικότητα βρίσκονται στην πρώτη γραμμή άμυνας και μπορούν να παρέμβουν άμεσα και έγκαιρα βοηθώντας -μέσω της επιρροής που έχουν στην οικογένεια- τους συγγενείς τους να αποστασιοποιηθούν από τη βία».
Μπορούν να αποτελέσουν βασικό μοχλό πρόληψης και καίριο παράγοντα στη μάχη κατά της τρομοκρατίας, αλλά έχουν ελάχιστη στήριξη, τόνισε η Καντίμ όταν επικεφαλής ομάδας γυναικών από το Πακιστάν, μίλησε ενώπιον του αμερικανικού Κογκρέσου ζητώντας κάποια από τα δισεκατομμύρια που δαπανούν οι ΗΠΑ στη χώρα της να δοθούν για να ενισχυθεί η δράση των γυναικών κατά της βίας. Από το 2002, μόνο για ενίσχυση των αστυνομικών μέτρων και για επιχειρήσεις καταπολέμησης των ναρκωτικών, οι ΗΠΑ έχουν χορηγήσει στο Πακιστάν 800 εκατ. δολάρια. Η ομάδα των Πακιστανών γυναικών, όπου εκπροσωπούνταν βουλευτές και ειδήμονες σε ζητήματα φύλου, ζήτησε να ενισχυθούν οι πρωτοβουλίες των πολιτών και ιδίως των γυναικών κατά του εξτρεμισμού και να συμμετέχουν στη διαμόρφωση των στρατηγικών προτεραιοτήτων σε θέματα εσωτερικής ασφάλειας, καταπολέμησης της τρομοκρατίας και διαπραγματεύσεων για το τέλος της βίας που από το 2001 έχει στοιχίσει τη ζωή περίπου 50.000 ανθρώπων.
………………………………………………………………………….
«Θεμιτοί» στόχοι για βιασμό
Χρησιμοποιούν σεξουαλική βία ως μέσο εκφοβισμού αντίπαλων συμμοριών
Χρησιμοποιώντας τη σεξουαλική βία ως μέσο εκφοβισμού των αντιπάλων τους, οι συμμορίες του Λονδίνου δημοσιοποιούν καταλόγους με έφηβες και γυναίκες τις οποίες θεωρούν «θεμιτούς» στόχους για βιασμό… «αφού είναι συγγενείς των εχθρών τους». Οι αποκαλούμενες λίστες των «σκετ» (που στην αγγλική σλανγκ σημαίνει «τσούλα») έχουν οδηγήσει σε ακραίες επιθέσεις, φτάνοντας ακόμη και να αρπάζουν κοπέλες μέσα από σχολικά λεωφορεία και να τις κακοποιούν. Αστυνομία και ανθρωπιστικές οργανώσεις έχουν καταγράψει μια πρωτοφανή αύξηση της χρήσης σεξουαλικής βίας ανάμεσα σε συμμορίες, με πολλά περιστατικά βιασμών αδελφών και φιλενάδων μελών αντίπαλων συμμοριών.
Οπως εξηγούσε στον Guardian η Κλερ Χάμπερσταϊ του «Ιδρύματος για ένα Ασφαλέστερο Λονδίνο», οργάνωσης που δουλεύει με νέους για τη μείωση της εγκληματικότητας, «χρησιμοποιούν τη σεξουαλική βία όπως ακριβώς κυκλοφορούν με άγρια σκυλιά για να επιδείξουν τον αντρισμό τους. Αυτό το “αντριλίκι” ευνοείται από τις χαμηλότερες ποινές που υπάρχουν για τον βιασμό: έτσι θεωρούν τη σεξουαλική βία ως μια πρακτική μικρότερου ρίσκου από ό,τι μια ένοπλη αντιπαράθεση για να εκφοβίσουν και να πλήξουν τις αντίπαλες συμμορίες».
Για τη Σκότλαντ Γιαρντ η βία των συμμοριών κατά των γυναικών βρίσκεται πλέον στην κορυφή της ατζέντας, τονίζοντας πως «το να βιάζουν τις κοπέλες είναι για τους συμμορίτες τόσο σύνηθες όσο να κρατούν όπλα ή μαχαίρι». Οργανώσεις που δουλεύουν για την καταπολέμηση της σεξουαλικής βίας τονίζουν πως οι νέες γυναίκες που έχουν σχέση ή συγγένεια με συμμορίτες θεωρούνται από τις αντίπαλες συμμορίες ένα είδος νομίσματος που πρέπει να πληρώσουν. «Είναι σαν να προσπαθούν να τιμωρήσουν τα αγόρια της αντίπαλης ομάδας με πληρεξούσιο τις αδελφές ή τις κοπέλες τους». Φτάνουν μάλιστα στο σημείο, όπως λέει η Χάμπερσταϊ, να προσφέρουν κορίτσια σε αντίπαλες συμμορίες ως τρόπαιο για να πετύχουν μια πρόσκαιρη εκεχειρία ή για να επισφραγίσουν μια συμμαχία. Σύμφωνα με στοιχεία της οργάνωσης, μόνο πέρσι περισσότερες από 500 κοπέλες, μερικές από αυτές έφηβες, ήταν θύματα σεξουαλικής βίας από συμμορίες, η κορυφή του παγόβουνου σε μια πόλη που έχει 224 συμμορίες με 3.500 μέλη.
……………………………………………………………………………
Καμπάνια κατά της γυναικείας ανιθαγένειας
Το Σουρινάμ έγινε η πιο πρόσφατη χώρα που εκσυγχρόνισε τους νόμους της περί ιθαγένειας και πολιτογράφησης, επιτρέποντας στις μητέρες να δίνουν την υπηκοότητά τους στα παιδιά τους και συμβάλλοντας έτσι στη μάχη κατά της ανιθαγένειας. Η πρώην Ολλανδική Γουιάνα και μικρότερη χώρα της Νότιας Αμερικής ανταποκρίθηκε στην παγκόσμια καμπάνια που καλεί τις κυβερνήσεις να δώσουν στις γυναίκες ίσα δικαιώματα στην απόκτηση υπηκοότητας, ένα πρόβλημα που υποτιμάται αλλά έχει σοβαρές συνέπειες γι’ αυτές και τα παιδιά τους, όπως καταγγέλλει η οργάνωση Ισότητα Τώρα (ΕΝ), εκ των συνδιοργανωτών της εκστρατείας μαζί με την οργάνωση Γυναικών του ΟΗΕ και την Υπατη Αρμοστεία για τους Πρόσφυγες (UNHCR).
Σύμφωνα με έκθεση του Κέντρου Ερευνών Pew, ένα περίπου στα επτά κράτη του πλανήτη, πολλά από αυτά στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, έχει νομοθεσίες που περιορίζουν (ή δεν αναγνωρίζουν καν) το δικαίωμα των γυναικών να δίνουν την υπηκοότητά τους σε συζύγους και παιδιά, αντίθετα με ό,τι συμβαίνει με τους άντρες. Αυτή η διάκριση μπορεί να οδηγήσει τα παιδιά τους στη συνθήκη της ανιθαγένειας, ιδίως όταν ο πατέρας είναι άγνωστος, δεν έχει παντρευτεί τη μητέρα, έχει πεθάνει ή έχει χωρίσει τη σύζυγό του σε μια ξένη χώρα. Η αδυναμία των γυναικών να δώσουν την εθνικότητά τους στα παιδιά μπορεί επιπλέον να οδηγήσει στην απέλαση, την άρνηση πρόσβασης σε κοινωνικές υπηρεσίες, περιλαμβανομένης της υγείας και της εκπαίδευσης, ακόμη και στην ελλιπή νομική προστασία.
Για την αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου (που πλήττει περισσότερους από 10 εκατ. ανθρώπους στον κόσμο) και με στόχο να επιτευχθεί η δέσμευση των κυβερνήσεων να προχωρήσουν άμεση σε αλλαγή της σχετικής τους νομοθεσίας, διοργανώνεται το Πρώτο Παγκόσμιο Φόρουμ για την Ανιθαγένεια, που θα διεξαχθεί στη Χάγη από τις 15 έως τις 17 Σεπτεμβρίου.
