Της Μαργαρίτας Βεργολιά
Τα γκρίζα σύννεφα είχαν αρχίσει να μαζεύονται στον διπλωματικό ορίζοντα πριν καν ξεκινήσει η -αρχικά πολυαναμενόμενη και τώρα περιορισμένων προσδοκιών- σύνοδος κορυφής μεταξύ Ε.Ε., Ρωσίας και Ουκρανίας στο Μινσκ της Λευκορωσίας. Σ’ αυτό φαίνεται ότι συνέβαλαν τα μάλα όλες οι πλευρές που κάθονται σήμερα (εμφανώς ή αφανώς) γύρω από το διαπραγματευτικό τραπέζι…
Στο ρωσο-ουκρανικό «μέτωπο» άρχισαν από χθες να ξαναχτυπούν ρυθμικά τα τύμπανα ενός νεο-ψυχροπολεμικού πολέμου. Χωρίς να υπάρχει επιβεβαίωση από κάποια ανεξάρτητη πηγή, το Κίεβο κατήγγειλε -για δεύτερη φορά μέσα στις τελευταίες δύο εβδομάδες- ότι ρωσικές δυνάμεις εισέβαλαν στα ουκρανικά εδάφη. Αυτή τη φορά, σημείο αναφοράς ήταν ένα μεθοριακό πέρασμα κοντά στη Μαριούπολη, όπου, κατά την ουκρανική πλευρά, οι Ρώσοι επιχείρησαν «να ανοίξουν ένα νέο στρατιωτικό μέτωπο, στον νότο του Ντονέτσκ».
Τους ξεγέλασαν
«Προσποιήθηκαν ότι ήταν μαχητές του Ντονμπάς», ανέφερε ο εκπρόσωπος του Εθνικού Συμβουλίου Ασφάλειας και Αμυνας της Ουκρανίας, Αντριι Λισένκο, κάνοντας λόγο για φάλαγγα 10 αρμάτων μάχης, 2 τεθωρακισμένων και 2 φορτηγών. «Τους απώθησαν συνοροφύλακες» στην πόλη Νοβοαζόφσκ στην Αζοφική Θάλασσα, συμπλήρωσε, κάνοντας λόγο και για συλλήψεις «πρακτόρων-δολιοφθορέων».
Η Μόσχα δήλωσε… παραδοσιακά πλήρη άγνοια. «Δεν έχω ακούσει κάτι σχετικό, όμως υπάρχει μπόλικη παραπληροφόρηση εκεί (στο Κίεβο) γύρω από δικές μας “εισβολές”», σχολίασε με ειρωνική διάθεση ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ. Και ρίχνοντας λάδι στη φωτιά, προανήγγειλε ότι η χώρα του θα στείλει σύντομα στις περιοχές των ρωσόφωνων αυτονομιστών δεύτερο κομβόι με ανθρωπιστική βοήθεια!
Ο επικεφαλής της ρωσικής διπλωματίας μάλιστα ανέφερε ότι έχει ενημερωθεί σχετικά η ουκρανική κυβέρνηση. Αυτή τη φορά, ήταν η σειρά του Κιέβου να προβεί σε διαψεύσεις. Και λίγο προτού αναχωρήσει με βαριά καρδιά για τη σύνοδο στο Μινσκ -όπου θα έχει συνάντηση με τον Ρώσο ομόλογό του, Πούτιν- ο Ουκρανός πρόεδρος Ποροσένκο είχε σειρά τηλεφωνικών επαφών με τον Αμερικανό αντιπρόεδρο Τζο Μπάιντεν και τον (απερχόμενο) πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Χέρμαν βαν Ρομπάι, εκφράζοντας τη «μεγάλη ανησυχία» του από τις ρωσικές παραβιάσεις.
Στην ενόχληση του Κιέβου -που χθες ανακοίνωσε και επίσημα την προκήρυξη πρόωρων βουλευτικών εκλογών για τις 26 Οκτωβρίου- προστέθηκαν και οι δηλώσεις Λαβρόφ ότι «δεν είχε τίποτε ταπεινωτικό» η περιφορά Ουκρανών αιχμαλώτων πολέμου στο κέντρο του Ντονέτσκ, ανήμερα της εθνικής Ημέρας της Ανεξαρτησίας. «Ας αφήσουμε τους δικηγόρους να ασχοληθούν μ’ αυτό», δήλωσε ο Ρώσος ΥΠΕΞ, κατηγορώντας εκ νέου την ουκρανική εθνοφρουρά για «διάπραξη εγκλημάτων πολέμου».
Με την ευκαιρία, κατήγγειλε και τη «σιωπή» του Κιέβου και της Δύσης που, δύο μήνες μετά την κατάρριψη του μαλαισιανού Μπόινγκ, «δίνουν την εντύπωση ότι έχουν χάσει κάθε ενδιαφέρον για την έρευνα» και την εξιχνίαση των πραγματικών υπεύθυνων για την πολύνεκρη τραγωδία, που οδήγησε σε απότομη κλιμάκωση της κρίσης…
Οχι τυχαία, αυτές οι επικοινωνιακού τύπου «πιστολιές» έπεφταν πριν από την πρώτη μεγάλη διπλωματική μάχη στο Μινσκ, όπου θα τεθούν επί τάπητος πολύ περισσότερα ζητήματα από τη διαρκή εκεχειρία στα ανατολικά της Ουκρανίας. Κατά τη Γερμανίδα καγκελάριο Μέρκελ -που προσπάθησε να προλειάνει το διπλωματικό έδαφος με τη σύντομη επίσκεψη στο Κίεβο, το περασμένο Σάββατο- η επίτευξη συμφωνίας έχει βασικά συστατικά την «αποκέντρωση των εξουσιών» στα ουκρανικά εδάφη, μία συμφωνία Μόσχας και Κιέβου για το φυσικό αέριο (κυρίως όσον αφορά την τιμή πώλησης) και «τις εμπορικές σχέσεις» μεταξύ των δύο ανατολικών γειτόνων.
«Θέλω, όπως κι άλλοι, να βρω έναν τρόπο που δεν θα ζημιώνει τη Ρωσία. Θέλουμε να έχουμε καλές εμπορικές σχέσεις μαζί της. Εχουμε σχέσεις αλληλεξάρτησης και υπάρχουν τόσες άλλες διενέξεις στον κόσμο που θα μπορούσαμε να συνεργαστούμε», τόνισε σε συνέντευξή της στο γερμανικό δίκτυο ARD. «Ελπίζω λοιπόν να σημειώσουμε πρόοδο» στις διαπραγματεύσεις.
«Κι εάν η Ουκρανία πει ότι θέλει να ενταχθεί στην Ευρασιατική Ενωση (τη μετεξέλιξη από το 2015 της Ευρασιατικής Τελωνειακής Ενωσης μεταξύ Ρωσίας, Λευκορωσίας και Καζακστάν), η Ε.Ε. δεν θα έρθει ποτέ σε ρήξη γι’ αυτό το θέμα, υπό την προϋπόθεση ότι πρόκειται για οικειοθελή απόφαση», συμπλήρωσε με νόημα η Μέρκελ, δίνοντας νέα τροφή στα σενάρια ότι έχει ήδη κλείσει μυστική συμφωνία με τον Πούτιν.
Από την αντίπερα όχθη του Ατλαντικού, εν τω μεταξύ, η Ουάσινγκτον τηρεί μυστηριωδώς, προς το παρόν, σιγήν ασυρμάτου. Οταν πάντως η Μόσχα έστειλε μονομερώς την περασμένη εβδομάδα το κομβόι με την ανθρωπιστική βοήθεια στο Λουγκάνσκ, ο Λευκός Οίκος είχε προειδοποιήσει με νέες οικονομικές κυρώσεις…
