Της Ελλης Πάνου
«Η προεδρία είναι η αρχή, η νέα αρχή κι όχι το αντίο…» είπε ο Ταγίπ Ερντογάν στην τελευταία ομιλία του ως ηγέτη του κυβερνώντος κόμματος, στη διάρκεια του χθεσινού έκτακτου συνεδρίου του ΑΚΡ στην Αγκυρα όπου εκλέχθηκε ο νέος ηγέτης και πρωθυπουργός της Τουρκίας, ειπώθηκαν πολλές αλήθειες, τέθηκαν στόχοι, αποκαλύφθηκαν προθέσεις και σκιαγραφήθηκε το όραμα της «νέας Τουρκίας» που υποσχέθηκε προεκλογικά ο Ερντογάν στον λαό του.
Ο απερχόμενος έως χθες πρωθυπουργός κι από σήμερα νέος πρόεδρος της χώρας στάθηκε συγκινημένος μπροστά σε μια ασφυκτικά γεμάτη αίθουσα από συνέδρους που κρέμονταν από τα χείλη του με δάκρυα στα μάτια, υποσχέθηκε να μην εγκαταλείψει αυτούς και το κόμμα του που είναι «η αγάπη του, το πάθος του, ο αγώνας του…» και έπειτα από κάτι κορόνες και διακηρύξεις περί ομοψυχίας και «ανεκτικότητας… ακόμα και προς αυτούς που δεν τον συμπαθούν», επανήλθε στις γνωστές διαχωριστικές γραμμές του, μεταξύ φίλων και εχθρών, δίνοντας γραμμή και στον νεοεκλεγέντα διάδοχό του Αχμέτ Νταβούτογλου.
Ενάντια στους δικαστές
Επιτέθηκε στο δικαστικό σώμα υποστηρίζοντας ότι «το νομικό σύστημα της χώρας έχει εξελιχθεί σε παιχνιδάκι» στα χέρια όσων τον πολέμησαν και τον πολεμούν με πρώτο και καλύτερο το «παράλληλο κράτος του κληρικού Φετουλάχ Γκιουλέν». «Θέλω να πιστεύω ότι οι πατριώτες δικαστές θα καθαρίσουν τον χώρο τους… απομακρύνοντας τις σκιές…» προειδοποίησε εμμέσως και στράφηκε κατά του Γκιουλέν και των οπαδών του απειλώντας ότι «ο αγώνας κατά αυτού του παράλληλου οικοδομήματος, που πρόδωσε τη χώρα, καθώς και κατά των γραφειοκρατών, που βρίσκονται υπό την καθοδήγησή του, θα συνεχιστεί με αποφασιστικότητα και γενναιότητα».
Ιδιαίτερη μνεία έκανε σε όσους εν μέσω των σκανδάλων διαφθοράς εγκατέλειψαν το κόμμα και αυτούς που ενδεχομένως σκέφτονται τώρα να φύγουν. «Αυτοί είναι καταδικασμένοι στη λήθη» είπε, «κανείς δεν τους θυμάται και κανείς δεν θα τους θυμάται… και υπάρχουν ακόμα και αυτοί που ακόμα δεν έχουν ξεχαστεί, αλλά πρέπει να ξέρουν ότι θα πεταχτούν σύντομα στον σκουπιδοτενεκέ της Ιστορίας».
Στην ουσία η ψηφοφορία που ακολούθησε για την ανάδειξη του νέου ηγέτη του κόμματος και επόμενου πρωθυπουργού της χώρας ήταν μια τυπική διαδικασία. Η επιθυμία του Ερντογάν είναι νόμος στο ΑΚΡ κι ο Αχμέτ Νταβούτογλου είχε εκλεγεί πριν καν μπει στην αίθουσα: από τους 1.388 συνέδρους μόνο έξι βρέθηκαν να «κάνουν λάθος» ρίχνοντας άκυρα ψηφοδέλτια στην κάλπη. Στην ομιλία του -πλούσια σε ιστορικούς και θρησκευτικούς συμβολισμούς, από τον προφήτη Μωάμεθ και τον σουλτάνο Μωάμεθ τον Πορθητή μέχρι τον Κεμάλ Ατατούρκ- ο Νταβούτογλου ευθυγραμμίστηκε με… τον «απερχόμενο», περνώντας το πολιτικό μήνυμα ότι δεν θα υπάρξει σε καμία περίπτωση σύγκρουση στο εξής μεταξύ του προέδρου της χώρας και του πρωθυπουργού.
Αποκαλώντας τον Ερντογάν«πρόεδρέ μου», τον διαβεβαίωσε ότι αυτό το έκτακτο συνέδριο δεν είναι για να του πουν «αντίο», αλλά για να εκδηλώσουν «πίστη» στο πρόσωπό του και ακολούθησε το σενάριο: η ενταξιακή πορεία στην Ε.Ε. παραμένει στρατηγικός στόχος, είπε, αλλά «η Τουρκία θα συνεχίσει να χρησιμοποιήσει την ισχύ της στην περιοχή» ανεξάρτητα από την Ευρώπη και εξαπέλυσε κι αυτός με τη σειρά του επιθέσεις εναντίον των εσωτερικών εχθρών. Κατηγόρησε τους συμμετέχοντες στις περσινές διαδηλώσεις για το πάρκο Γκεζί και όσους κίνησαν τις έρευνες για τα σκάνδαλα διαφθοράς ότι αποπειράθηκαν «να ανατρέψουν την κυβέρνηση» και να «καταστρέψουν την αυτοπεποίθηση που εμφύσησε η κυβέρνηση» στον λαό. «Δεν θα επιτρέψουμε», είπε, «η εξουσία του κράτους να κατακερματιστεί… Δεν θα επιτρέψουμε σε αυτούς που θέλουν να καταλάβουν το κράτος, να αρπάξουν την εξουσία ελέγχοντας τη γραφειοκρατία… Εχουμε ένα όνειρο! Το όνειρο της νέας Τουρκίας. Ντροπή σε όσους δεν έχουν το ίδιο όνειρο!»
Ο Νταβούτογλου χαρακτήρισε τα 12 χρόνια παραμονής του ΑΚΡ στην εξουσία ως περίοδο «αναστήλωσης» ή «παλινόρθωσης» και διακήρυξε την πρόθεση του Ερντογάν, του ίδιου και φυσικά του κόμματος τους, να παραμείνουν άλλα 12 χρόνια τουλάχιστον στο τιμόνι της χώρας: «Στοχεύουμε τώρα στις εκλογές του 2015, του 2019 και του 2023», είπε, «και η ενότητά μας δείχνει ότι θα έχουμε τις απαραίτητες ψήφους του χρόνου, για να τροποποιήσουμε το Σύνταγμα».
Οσο και να έτεινε χείρα προς όλους στην ομιλία του ο Ερντογάν, φρόντισε να αφήσει έξω από την αίθουσα όσους τον επικρίνουν, για παράδειγμα σε δημοσιογράφους από 12 μη φιλικά μέσα ενημέρωσης στους οποίους δεν επετράπη η είσοδος. Μεταξύ αυτών που παρακολούθησαν τη διαδικασία ο αρχισυντάκτης της «Hurriyet», Μουράτ Γετκίν. «Το ΑΚΡ δεν ψάχνει για νέο ηγέτη», σχολίασε μετά στην εφημερίδα του, «αλλά για έναν διευθυντή που να μπορεί να διαχειριστεί και το κόμμα και την κυβέρνηση με τον τρόπο που επιθυμεί ο Ερντογάν…»
Οι ορκωμοσίες
Σήμερα ορκίζεται ο Ερντογάν πρόεδρος κι αύριο ο Νταβούτογλου θα παρουσιάσει τη νέα του κυβέρνηση, που θα οδηγήσει τη χώρα στις βουλευτικές εκλογές τον επόμενο χρόνο και θα διαχειριστεί μια σειρά από κρίσιμα θέματα: το κουρδικό πρόβλημα, τους πολέμους στα σύνορα της χώρας με Συρία και Ιράκ, φυσικά το «παράλληλο κράτος» και κυρίως την οικονομία, που αποτελεί το κλειδί για τις πρώην και μελλούμενες επιτυχίες του Ερντογάν. Ενδεικτικό για την πορεία που θα ακολουθήσει η κυβέρνηση θεωρούν οι περισσότεροι αναλυτές το πρόσωπο που θα επιλεγεί για το υπουργείο Οικονομικών. Εάν παραμείνει στη θέση του ο νυν υπουργός Αλί Μπαμπατζάν, παρά τον εσωκομματικό πόλεμο που έχει δεχτεί, θα είναι ένα καθησυχαστικό μήνυμα και προς τις αγορές, εν μέσω επιδείνωσης των προοπτικών της οικονομίας.
