Της Αννας Δαμιανίδη

Καλή επιτυχία σε όλα τα παιδιά, εύχονται συνήθως οι μεγάλοι, όταν οι μικροί ξεκινάνε τις Πανελλήνιες. Πράγμα που είναι αντιφατικό, δεν είναι δυνατόν όλοι να πετύχουν στις εξετάσεις αυτές που γίνονται για περιορισμένες θέσεις. Τώρα που βγήκαν τα αποτελέσματα εντελώς, κι ανακοινώθηκαν με τη γνωστή εποχιακή τελετουργία, οι βάσεις, οι πρώτοι των πρώτων, οι δηλώσεις τους, σταθερά τροπάρια με μικρές παραλλαγές, τώρα ξεκινά η αληθινή προσπάθεια.

Τώρα, νομίζω ταιριάζει καλύτερα η ευχή. Καλή επιτυχία σε όλους τους αποφοίτους Λυκείου – και όχι μόνο, εδώ που τα λέμε (Πολλοί άνθρωποι ξεκινούν σπουδές, σε διάφορες ηλικίες). Καλή επιτυχία, λοιπόν, σε όλους, κι ας μιλήσουμε για τους νέους ειδικότερα.

Υπάρχει εκτός από το κρατικό σύστημα και μια σειρά ιδιωτικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα τώρα πια και ιδιωτικών σχολών με αντικείμενα σχετικά με των πανεπιστημίων, κι όσοι δεν πέρασαν στα δημόσια πρέπει να διαλέξουν προσεχτικά σε ποια ιδιωτικά θα πάνε, κλείνοντας τ' αυτιά εξίσου προσεχτικά στην γενικευτική απαξίωσή τους. Πάρα πολλές σχολές ή τμήματα ή παραρτήματα είναι πολύ καλά, έστω και αν δεν ονομάζονται επίσημα πανεπιστήμια. Μπορεί το νομικό πλαίσιο των Σχολών να είναι ακόμα ρευστό, θολό, μπουρδουκλωμένο, αφού το ελληνικό κράτος αντιστέκεται στην τακτοποίησή τους (μία ακόμα από τις αντιστάσεις του) – αλλά τι είναι ξεκάθαρο σ' αυτή τη χώρα; Τα τμήματα των κρατικών πανεπιστημίων, θα μου πείτε. Σωστά, αυτά είναι απολύτως ξεκάθαρα, και διαχωρισμένα μεταξύ τους με ηλεκτροφόρο συρματόπλεγμα. Περνάς σε κάποιο τμήμα ανάλογα με την επίδοσή σου στις Πανελλήνιες και δεν έχει μετά για σένα άλλη οδό.

Δεν μπορείς να στρίψεις, ν' αλλάξεις γνώμη στην πορεία, να κατευθυνθείς κάπου αλλού. Εκεί που πέρασες, εκεί πρέπει να μείνεις, στη θέση όπου σ' έριξε η μοίρα και τα μόρια που κατάφερες να μαζέψεις στη χρονιά σου.

Από ένα τέτοιο απόλυτα ξεκάθαρο πλαίσιο μπορεί να είναι καλύτερα το θολό το άλλο. Παραρτήματα ξένων πανεπιστημίων με άλλα συστήματα μπορεί να είναι πιο ευέλικτα απέναντι στην πορεία των νέων που καταλαβαίνουν καλύτερα τις κλίσεις τους καθώς μελετούν, ωριμάζουν, μαθαίνουν τον εαυτό τους. Η αποτυχία στις Πανελλήνιες ίσως δώσει μια ευκαιρία για να παραδεχτούν με μεγαλύτερη ειλικρίνεια τι στ' αλήθεια θέλουν να κάνουν.

Οι δυσκολίες αρχίζουν τώρα, και για τους μεν και για τους δε. Ολοι πρέπει να ξεσυνηθίσουν τα συστήματα της κονσέρβας που τους τάιζε μονοφάι το λύκειο, της παθητικής αποδοχής, να μάθουν να διαλέγουν, να ρωτάνε, να αναζητούν, να επιλέγουν. Να ξαναμάθουν από την αρχή να είναι μαθητές, όπως κάποιοι είχαν ίσως ξεκινήσει να μαθαίνουν μέχρι που μπήκαν στο λούκι του λυκείου. Ωραία περιπέτεια, αξιοζήλευτη.