Η ελληνική συμμετοχή στην HellaΣτοκ στον ΟΛΠ

Της Χαράς Τζαναβάρα

Δέκα χιλιάδες μέτρα σωλήνα για σκαλωσιά, 16.000 μέτρα σκοινί και 5.000 τετραγωνικά ανακυκλώσιμου τεχνητού πανιού, αλλά και το μεράκι περίπου 200 φοιτητών της Αρχιτεκτονικής και νέων αρχιτεκτόνων από έντεκα διαφορετικές χώρες, αποδείχθηκαν αρκετά για να στηθεί μια μικρή αιωρούμενη πολιτεία σε μια γωνιά του κεντρικού λιμανιού του Πειραιά, ανάμεσα στο κτίριο του υπουργείου Ναυτιλίας και το πέτρινο σιλό, που προβλέπεται να μετατραπεί σε μουσείο ενάλιων αρχαιοτήτων.

Ηταν η πρώτη, απολύτως επιτυχημένη παρουσία της Ελλάδας σε μια πρωτοβουλία αρχιτεκτόνων, με τον γενικό τίτλο Bellastock, η οποία ξεκίνησε το 2006 από τη Γαλλία και ακολούθησαν διάφορες ευρωπαϊκές χώρες (Ιταλία, Βρετανία, Τσεχία, Αλαβανία, Σουηδία, Νορβηγία, Τουρκία κ.λπ.), ενώ στο τέλος του μήνα έρχεται η σειρά της Κίνας να παρουσιάσει τη δική της πρόταση. Η ιδέα αφορά εφήμερες κατασκευές, που σε εποχές κλιματικής αλλαγής αλλά και μαζικής μετανάστευσης πληθυσμού, αποκτούν όλο και μεγαλύτερη σημασία.

Το HellaΣtock, όπως «μεταφράστηκε» στα καθ’ ημάς το πειραματικό εργαστήριο, εστιάστηκε στις αιωρούμενες κατασκευές που στήνονται και ξεστήνονται χωρίς να αφήσουν ίχνη όταν πάψει να υπάρχει ο λόγος ύπαρξής τους, για να καλύψουν έκτακτες ανάγκες, όπως π.χ. ένας μεγάλος σεισμός. Ηταν η ιδέα δέκα φοιτητών της Αρχιτεκτονικής και αποφοίτων, που αγκαλιάστηκε με θέρμη από τη σχολή, το Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής, τον Σύλλογο Αρχιτεκτόνων Αττικής και κυρίως τη διοίκηση του Οργανισμού Λιμένος Πειραιά (ΟΛΠ), που διέθεσε τον χώρο.

«Αντιμετωπίσαμε πολλά προβλήματα, αλλά τα λύσαμε με τη βοήθεια όλων μας. Καταλήξαμε σε ένα ωραίο αποτέλεσμα, που ήταν για μας ξεχωριστή εμπειρία», εξήγησε στην «Εφ.Συν.» ο Θανάσης Μπένος-Πάλμερ, πρωτοετής φοιτητής της Αρχιτεκτονικής της Πάτρας, μιλώντας για λογαριασμό όλων. Η προετοιμασία ξεκίνησε στα τέλη Αυγούστου σε χώρους της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Πολυτεχνείου. Γρήγορα αποδείχθηκε ότι ήταν απαραίτητη η συμβολή πολιτικών μηχανικών και στατικών για να «σταθεί στα πόδια του» και να είναι ασφαλές το μεταλλικό «Π», στο οποίο στη συνέχεια «κούμπωσαν» οι συνθέσεις από πανί και σκοινί.

Το επόμενο και πιο ενδιαφέρον βήμα ήταν η εφαρμογή των σχεδίων στην πράξη. Οι ξύλινοι πάγκοι, που είχαν στηθεί στο πέτρινο σιλό του λιμανιού ειδικά για το αρχιτεκτονικό εργαστήριο, πήραν φωτιά.

Η κάθε ομάδα διάλεξε γωνιά και άφησε τη φαντασία της να δημιουργήσει. Κυριαρχούσαν οι αιώρες, οι ευφάνταστες ξαπλώστρες, ενώ δεν έλειψαν περίπλοκες συνθέσεις, όπως αυτή του «Δούρειου Ιππου», των UFO και του «Light House». Σε μια γωνιά, στο εσωτερικό του «Π» και με τα ίδια τρία υλικά, κυριαρχεί ένα καράβι, που μοιάζει να έχει δραπετεύσει από παιδική ζωγραφιά.

Την περασμένη Πέμπτη, λίγο πριν νυχτώσει, η πρωτότυπη σύνθεση άνοιξε τις πύλες στο κοινό, από το οποίο δεν έλειπαν οι καθηγητές και οι γονείς, που ήρθαν να καμαρώσουν τα παιδιά τους να παίρνουν το «βάφτισμα» τους επαγγέλματος που επέλεξαν. Παρόντες ο Γ. Ανωμερίτης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΟΛΠ, αλλά και ο νέος δήμαρχος Πειραιά Γ. Μώραλης, που αποχώρησαν διακριτικά όταν ξεκίνησε το πάρτι.

Η νεανική αυτή «πολιτεία» είναι η πρώτη γεύση ενός γενικότερου εγχειρήματος ανάπλασης, για το οποίο μας μίλησε ο αρχιτέκτων Γιώργος Αραχωβίτης, υπεύθυνος του προγράμματος «Πολιτιστική Ακτή» του ΟΛΠ. Περιέγραψε τον δημόσιο χώρο των 180 στρεμμάτων στην ακτή Θεμιστοκλέους, λίγα μέτρα από το σημείο όπου είχε δοθεί η ιστορική ναυμαχία της Σαλαμίνας. Με φόντο το παροπλισμένο «Hellas Liberty», ένα από τα ελάχιστα απομεινάρια των ιστορικών πλοίων της νεότερης ιστορίας μας, τόνισε την ανάγκη να δημιουργηθεί μέσα στο πρώτο λιμάνι της χώρας μια όαση ανοιχτή στους πολίτες. Με βάση τον διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό, που βρίσκεται πλέον στην τελική του φάση, προβλέπεται η δημιουργία χώρων πρασίνου που θα περιβάλλει τους πέτρινους όγκους του παλιού σιλό, το οποίο θα μεταμορφωθεί σε μουσείο.

INFO: Η αιωρούμενη πολιτεία στην προβλήτα Ε2 του λιμανιού θα παραμείνει ανοιχτή ώς τις 12 Σεπτεμβρίου, από τις 10 π.μ. έως τις 8 μ.μ. Περισσότερες πληροφορίες στο www.hellastock.org