Της Μαργαρίτας Βεργολιά
Ο διάβολος, ως γνωστόν, κρύβεται στις λεπτομέρειες, πόσο μάλλον όταν πρόκειται για διπλωματικό «παζάρι». Εξ ου και το θρίλερ που συνεχιζόταν μέχρι και τα μεσάνυχτα μεταξύ Ισραήλ, Αιγύπτου, Χαμάς, ΗΠΑ και ΟΗΕ για την εξεύρεση διπλωματικής λύσης στη νέα ανάφλεξη στη Λωρίδα της Γάζας…
Οι φήμες περί άμεσης επίτευξης εκεχειρίας οργίαζαν λίγο πριν η Αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών, Χίλαρι Κλίντον, πατήσει αργά χθες το βράδυ το πόδι της στο Τελ Αβίβ – πρώτο σταθμό της εσπευσμένης διπλωματικής αποστολής της στη Μέση Ανατολή, σε ρόλο «τριτεγγυητή» της όποιας συμφωνίας.
Αλλά, το τοπίο δεν άργησε και πάλι να θολώσει, μετά τις αντικρουόμενες δηλώσεις Αιγύπτιων, Ισραηλινών και Παλαιστίνιων στη Λωρίδα της Γάζας αξιωματούχων για το κατά πόσο υπάρχει πράγματι φως στο μεσανατολικό «τούνελ».
Τι προβλέπει η συμφωνία
Στο επίκεντρο των πυρετωδών διαβουλεύσεων βρίσκεται η αιγυπτιακή πρόταση εκεχειρίας που, σύμφωνα με ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες της γεωπολιτικής επιθεώρησης Stratfor, «προβλέπει συμφωνία μεταξύ των μεγαλύτερων παλαιστινιακών ένοπλων ομάδων (της Χαμάς και της Ισλαμικής Τζιχάντ) για τερματισμό των επιθέσεων με ρουκέτες κατά του Ισραήλ…
Το Ισραήλ θα σταματήσει την πολιτική των στοχευμένων δολοφονιών και, σε ένα επόμενο στάδιο, θα επιτρέψει το άνοιγμα του μεθοριακού περάσματος στη Ράφα, σε τακτική βάση…
Σε αντιστάθμισμα, η Αίγυπτος θα στείλει παρατηρητές στη Γάζα για την εφαρμογή της εκεχειρίας – αν και δεν παρέχονται λεπτομέρειες για το τι ακριβώς θα κάνει το Κάιρο, προκειμένου να μην υπάρξει εισροή νέου εξοπλισμού στη Γάζα, εάν τα σύνορα ανοίξουν ξανά».
Ενόσω, πάντως, συνεχίζονταν οι διαπραγματεύσεις, οι επιθέσεις ένθεν κι ένθεν των συνόρων μεταξύ Ισραήλ και Λωρίδας της Γάζας συνεχίζονταν για έβδομη ημέρα. Οι σειρήνες ήχησαν και πάλι χθες στην Ιερουσαλήμ.
Ενας 18χρονος Ισραηλινός στρατιώτης κι ένας πολίτης σκοτώθηκαν στις νέες επιθέσεις με ρουκέτες κατά στόχων στο νότιο Ισραήλ.
Για πρώτη φορά, ρουκέτα που εκτοξεύτηκε από τη Λωρίδα της Γάζας πέτυχε στόχο στην ευρύτερη περιοχή του Τελ Αβίβ, πλήττοντας πολυκατοικία στην πόλη Ρισόν Λεζιόν – την ώρα που από τα πυραυλικά και αεροπορικά χτυπήματα των Ισραηλινών στη Λωρίδα της Γάζας στοίχιζαν, μόνο στη διάρκεια της χθεσινής ημέρας, τη ζωή σε άλλους 21 Παλαιστινίους (μεταξύ αυτών δύο εικονολήπτες του τηλεοπτικού σταθμού Al-Aqsa, που πρόσκειται στη Χαμάς).
«Τείνουμε το χέρι προς τους γείτονές μας που επιθυμούν την ειρήνη», έσπευσε να διαμηνύσει λίγο αργότερα ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπενιαμίν Νετανιάχου, «όμως στο άλλο χέρι κρατάμε γερά και σταθερά το σπαθί του Δαβίδ εναντίον όσων θέλουν να εξαφανιστεί αυτή η χώρα».
Αλλά, όπως παρατηρεί και ο Οντέντ Εράν, Ισραηλινός πρώην ανώτατος διπλωμάτης και σήμερα αναλυτής στο ινστιτούτο Israel Institute for National Security Studies, «η περιφερειακή «σκακιέρα» έχει πολύ αλλάξει μέσα στα τελευταία τέσσερα χρόνια, περιορίζοντας έτσι τους ελιγμούς του Ισραήλ, τόσο από στρατιωτικής όσο και από διπλωματικής άποψης».
Αλλαγή στις ισορροπίες
Ανεξαρτήτως, άλλωστε, του όποιου τελικού κειμένου μιας συμφωνίας εκεχειρίας, η νέα σύνθεση των «πρωταγωνιστών» στις διαπραγματεύσεις καταδεικνύει μια σημαντική μεταστροφή στις γεωστρατηγικές ισορροπίες στην περιοχή, που -κατά πολλούς αναλυτές- θέτει από μόνη της σοβαρά ερωτήματα για τη βιωσιμότητα της όποιας εκεχειρίας.
«Η Χαμάς έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η Αραβική Ανοιξη της δίνει πολλά πλεονεκτήματα και ευκαιρίες και προσπαθεί να τα κεφαλαιοποιήσει για τα αλλάξει τους κανόνες του «παιχνιδιού» με το Ισραήλ και τις σχέσεις της με την Αίγυπτο», υπογραμμίζει ο Γιεζίντ Σάιχ, αναλυτής στο ινστιτούτο Garnegie Middle East Center στη Βηρυτό.
«Η νέα σύγκρουση στη Γάζα καταδεικνύει ότι οι πολιτικές ισορροπίες μπορεί να είναι τώρα σημαντικότερες απ' ό,τι οι στρατιωτικές».
