Της Μαργαρίτας Βεργολιά
Επειτα από μία εβδομάδα εκεχειρίας στα ουκρανικά εδάφη κι έντονου διχασμού στους κόλπους της Ε.Ε., οι κυβερνήσεις των «28» αποφάσισαν τελικά χθες απρόθυμα -και με άγνωστες μέχρι στιγμής διαβεβαιώσεις προς τα διαφωνούντα κράτη-μέλη- την εφαρμογή των νέων οικονομικών κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας, αρχής γενομένης από σήμερα και μέχρι… νεωτέρας.
Τυπικά, το δεύτερο αυτό ευρωπαϊκό «πακέτο» μέτρων -που υιοθετείται μόλις ενάμιση μήνα μετά το πρώτο και θα συνοδευτεί σήμερα από νέες αμερικανικές κυρώσεις- τίθεται αυτόματα σε ισχύ με τη δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα της Ε.Ε. Και βάσει πληροφοριών για το προσχέδιο απόφασης, επιγραμματικά περιλαμβάνει:
- αυστηρούς περιορισμούς στην πρόσβαση στις ευρωπαϊκές χρηματαγορές για 3 αμυντικές εταιρείες (την κατασκευάστρια αρμάτων μάχης Uralvagonzavod, την αεροναυπηγική Oboronprom και την κρατική United Aircraft Corporation-UAC), 3 πετρελαϊκούς κολοσσούς (Rosneft, Transneft, Gazprom Neft) και 5 κρατικές τράπεζες της Ρωσίας,
- περιορισμούς στις υπηρεσίες πετρελαϊκών γεωτρήσεων μεγάλου βάθους,
- διεύρυνση των απαγορεύσεων στις πωλήσεις τεχνολογιών και αγαθών διπλής χρήσης
- προσθήκη άλλων 24 ατόμων στη «μαύρη λίστα», με απαγόρευση εισόδου στην Ε.Ε. και «πάγωμα» περιουσιακών στοιχείων, κυρίως σε βάρος στελεχών των ρωσόφωνων αυτονομιστών του Ντονμπάς (Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ), στελεχών της κριμαϊκής κυβέρνησης, καθώς και Ρώσων κυβερνητικών αξιωματούχων και επιχειρηματιών.
«Πιθανή η τροποποίηση»
Αναλόγως των εξελίξεων στην εφαρμογή του ειρηνευτικού σχεδίου στην Ουκρανία -διευκρινίζει σε ανακοίνωσή του ο απερχόμενος πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Χέρμαν βαν Ρομπάι- η Ε.Ε. μπορεί «να τροποποιήσει, αναστείλει ή καταργήσει τις υφιστάμενες κυρώσεις, εν μέρει ή και πλήρως» σε νέα αξιολόγηση που θα γίνει στα τέλη Σεπτεμβρίου.
«Ομως δυστυχώς μέχρι στιγμής υπάρχουν λίγες ενδείξεις» ότι η Ρωσία όντως αλλάζει τη στάση της, τόνισε από το Λονδίνο ο εκπρόσωπος της Ντάουνινγκ Στριτ, την ώρα που πηγή του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες επαναλάμβανε τις καταγγελίες περί «παρουσίας περίπου 1.000 Ρώσων στρατιωτών, με σημαντικό εξοπλισμό» εντός των ουκρανικών εδαφών.
«Γι’ αυτόν τον λόγο βλέπουμε την Ε.Ε. να προχωρά μπροστά» συμπλήρωσε ο Βρετανός αξιωματούχος, αναφερόμενος ωστόσο όχι τόσο στο σύνολο των «28» όσο κυρίως στην καθοριστική τηλεφωνική διάσκεψη που είχαν χθες ο Χέρμαν βαν Ρομπάι, ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον, η Γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ, ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ και ο πρωθυπουργός τής -προεδρεύουσας στην Ε.Ε. για το τρέχον εξάμηνο- Ιταλίας, Ματέο Ρέντσι.
«Ορισμένοι Δυτικοί εταίροι -όχι όλοι- προσπαθούν εδώ και καιρό να χρησιμοποιήσουν τη βαθιά κρίση γύρω από την κρατική υπόσταση της Ουκρανίας ως μέσο ανάσχεσης της Ρωσίας, για να μας απομονώσουν κι έτσι να σφίξουν τη χαλαρή λαβή τους στο διεθνές σύστημα», σχολίασε ο Ρώσος ΥΠΕΞ, Σεργκέι Λαβρόφ, σε χθεσινή συνέντευξή του στο πρακτορείο ITAR-TASS. Ομως «ο κόσμος αλλάζει», είπε, «το μερίδιο των ΗΠΑ και της Ευρώπης στο παγκόσμιο ΑΕΠ συρρικνώνεται (…) κι όλοι θα πρέπει να συνηθίσουν στην ιδέα ότι ο κόσμος δεν θα είναι πια μονοπολικός. Μέχρι να γίνει όμως αυτό, θα υπάρξουν σκαμπανεβάσματα και επιδείξεις ισχύος».
Προς το παρόν, ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν διέταξε αιφνιδιαστικές επιθεωρήσεις πολεμικής ετοιμότητας και στρατιωτικών ασκήσεων των ενόπλων δυνάμεων στη ρωσική Απω Ανατολή (σύμφωνα με τον υπουργό Αμυνας Σεργκέι Σόιγκου, δεν έχουν καμία σχέση με τις πρόσφατες εξελίξεις στην Ουκρανία). Το ρωσικό ΥΠΕΞ κατηγόρησε την Ε.Ε. ότι με την επιβολή κυρώσεων «κάνει de facto επιλογές κατά της ειρηνευτικής επίλυσης της ενδο-ουκρανικής κρίσης», καλώντας παράλληλα τις Βρυξέλλες και τους ηγέτες των «28» «να δώσουν ξεκάθαρες απαντήσεις στους Ευρωπαίους πολίτες γιατί τους εκθέτουν στους κινδύνους της αντιπαράθεσης, της οικονομικής στασιμότητας και της ανεργίας».
Ηδη το Κρεμλίνο προανήγγειλε από χθες -μέσω του οικονομικού συμβούλου του, Αντρέι Μπελούσοφ- νέα ρωσικά αντίμετρα εναντίον της Ε.Ε., αυτή τη φορά σε μη αγροτικά προϊόντα, «όπως στις εισαγωγές αυτοκινήτων, κυρίως των μεταχειρισμένων, καθώς και συγκεκριμένων προϊόντων κλωστοϋφαντουργίας που μπορούμε να κατασκευάζουμε μόνοι μας». Η λίστα έχει ήδη καταρτιστεί, συμπλήρωσε ο Μπελούσοφ, εκφράζοντας παράλληλα την ελπίδα «να επικρατήσει η κοινή λογική και να μην αναγκαστούμε να θεσπίσουμε αυτά τα περιοριστικά μέτρα».
Απώλειες για την Gazprom
Στο μεσοδιάστημα, ο ρωσικός ενεργειακός κολοσσός Gazprom -που έχει μείνει ανέγγιχτος από τις δυτικές κυρώσεις- ανακοίνωσε ότι τα καθαρά κέρδη του κατά το α' τρίμηνο του έτους μειώθηκαν κατά 41% λόγω της κρίσης στην Ουκρανία. Ενώ στέλεχος της εταιρείας, μιλώντας στο πρακτορείο Reuters, προανήγγειλε μείωση των εξαγωγών φυσικού αερίου φέτος στην Ευρώπη στα 157 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα «ή ελαφρώς λιγότερο» από τα 162 δισ. κ.μ. που ήταν πέρυσι (ήδη η Πολωνία περισσότερο και λιγότερο η Γερμανία και η Σλοβακία διαμαρτύρονται για μείωση στις προμήθειες).
Πάντως ο υποδιευθυντής της Gazprom Export, Μιχαήλ Μάλγκιν, μίλησε για μείωση της μέσης τιμής πώλησης ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη στα 350 δολάρια ανά 1.000 κ.μ., από 387 δολάρια που ήταν πέρυσι. Εκδοχή που πιθανόν να είχε ήδη υπόψη του ο διευθυντής της E.ON -της μεγαλύτερης εγχώριας ενεργειακής εταιρείας-, Γιοχάνες Τάισεν, όταν σε συνέντευξή του στη «Stuttgarter Zeitung (που δημοσιεύεται σήμερα) σχολίαζε καθησυχαστικά πως η ρωσο-ουκρανική διένεξη για το φυσικό αέριο «δεν αποτελεί λόγο για να αρχίσουμε να πλέκουμε πουλόβερ»!
