Της Βένας Γεωργακοπούλου
Αρχίζει σήμερα το Φεστιβάλ Δράμας με συναισθηματικούς τόνους. Στην τελετή έναρξης θα τιμηθούν με μικρά αφιερώματα στο έργο τους οι Νίκος Παναγιωτόπουλος, Γιώργος Τσεμπερόπουλος και Τάσος Ψαρράς. Και μετά οι προβολεις θα στραφούν στους «μικρομηκάδες». Μακάρι και φέτος η κριτική επιτροπή να ξεχωρίσει εύκολα και χωρίς αμφιβολίες το διαμαντάκι, που θα πάρει το Σάββατο τον Χρυσό Διόνυσο. Πέρυσι ήταν το «Red Hulk» της Ασημίνας Προέδρου, μια ταινία για τις σκοτεινές διαδρομές που μπορεί να οδηγήσουν έναν νέο της Αθήνας σε ακροδεξιά οργάνωση.
Και φέτος, όμως, πολλές ταινίες του ελληνικού προγράμματος (38 συνολικά), όπως λένε αυτοί που τις είδαν πριν από το κοινό και τους δημοσιογράφους, με την κρίση καταπιάνονται σε όλες της τις εκφράσεις. Ακόμα κι αν δεν είναι το θέμα αυτό που κάνει την καλή ταινία, ρισκάρουμε μια πρώτη επιλογή και στεκόμαστε στις ταινιες:
● «Βόλτα», της Στέλλας Κυριακοπούλου με τη Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου. Μια μαμά βάζει το παιδί της στο καροτσάκι του και ξεκινάνε. Υπάρχει πιο αθώα και γλυκιά εικόνα; Η ανατροπή δεν αργεί. Το αφήνει σε ίδρυμα και φεύγει, αφού δεν μπορεί να το ζήσει. Μια ιστορία σαν αυτές, τις πολλές, που βλέπαμε στα ρεπορτάζ της τηλεόρασης.
● «Δείπνο για λίγους», κινούμενα σχέδια του Νάσου Βακάλη, γνωστού μας από την πολύχρονη καριέρα του Λος Αντζελες, σε διάφορα στούντιο αλλά και στην Dreamworks, βραβευμένου και με ΕΜΜΥ για το online animation «Off Mikes». Φέρνει στη Δράμα μια πολιτική και αλληγορική ταινία με ήρωες αδηφάγα γουρούνια, που εκπροσωπούν όλα τα κακά του κόσμου (κεφάλαιο, πολιτικούς, Εκκλησία) και πεινασμένες γάτες, που αρκούνται στα αποφάγια τους. Μέχρι να κάνουν την εξέγερσή τους χωρίς όμως αποτέλεσμα, αφού η εξουσία απλώς ανακυκλώνεται.
● «Ακουσέ με», του Ανδρόνικου Δημόπουλου, μια ακόμα έκρηξη στην οθόνη, αυτή τη φορά ενός τυπικού Αθηναίου της κρίσης, άνεργου χωρίς ελπίδα, βαθιά τραυματισμένου μέχρι τον πυρήνα της ταυτότητάς του.
● «Πέρα και πάνω», της Ανίτας Χαμηλού, μια σαφής αναφορά στο «μαύρο» στην ΕΡΤ, αλλά με αφαίρεση και λεπτότητα. Ενας γεράκος στο βουνό χάνει ξαφνικά τη μόνη παρέα και παρηγοριά του, το ραδιοφωνάκι του δεν εκπέμπει πια παρά μόνο παράσιτα.
● «Spectrum», του Δημήτρη Γκότση με τον Ερρίκο Λίτση. Οταν οι Πακιστανοί της γειτονιάς, που παίζουν κρίκετ έξω από το μαγαζί του, γίνονται για έναν μικροαστό ΕΒΓΑτζή o εύκολος στόχος για να καλύψει παλιοδουλειά του γιου του.
Αυτό δεν σημαίνει, όμως, ότι οι νεοι κινηματογραφιστές μόνο από την κρίση και τα δεινά της εμπνέονται. Οι προσωπικές σχέσεις και οι υπαρξιακές αναζητήσεις είναι πάντα παρούσες στη Δράμα, αλλά και μια σειρά από κοινωνικά προβλήματα (όπως το bullying, η πώληση βρεφών, η μοναξιά της τρίτης ηλικίας) με ευρύτερες αιτίες. Υπάρχουν κι αυτοί που κάνουν το δικό τους weird cinema κι εκείνοι που δεν κατατάσσονται εύκολα.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τρεις ταινίες. Η πρώτη, με τον περίεργο τίτλο «Maasai», είναι μια παραγωγή της Farilo House του Χρήστου Κωνσταντακόπουλου. Ο τυχερός σκηνοθέτης είναι ο Χάρης Λαγκούσης, συν-σεναριογράφος του Γιάννη Οικονομίδη στο «Μικρό ψάρι», που έχει επιπλέον και μια τοπ τριάδα πρωταγωνιστων (τον σκηνοθέτη Σύλλα Τζουμέρκα, τη Γιούλικα Σκαφιδά και τον Νίκο Γεωργάκη). Δύο άνδρες και μια κοπέλα περιμένουν να τελειώσει ένα χειρουργείο. Οι σχέσεις μεταξύ τους, στην αρχή φαινομενικά ήρεμες και κανονικές, όσο κυλάει η ταινία αποκαλύπτουν τις κρυμμένες εντάσεις και τα απωθημένα.
Και μόνο ο τίτλος «Τρεις αυγουλιέρες παραλίγο τέσσερις» της ταινίας του Κωνσταντίνου Σαμαρά, αλλά και οι ηθοποιοί της (ο σκηνοθέτης της «Γκόλφως» Νίκος Καραθάνος και η Αλεξία Καλτσίκη) τραβούν την προσοχή σε έναν νέο δημιουργό, που ενδιαφέρεται για την ποίηση, το χιούμορ, το παραμύθι, τον σουρεαλισμό… Τέλος, τι κατάφερε να κάνει ο γνωστός στο Φεστιβάλ Δράμας και ταλαντούχος Γαβριήλ Τζάφκας, που γύρισε στη Δανία, με χρηματοδότηση του Κέντρου Κινηματογράφου της, το «Soemand» (Ναύτης) εμπνευσμένο από την ποίηση του Νίκου Καββαδία; Νύχτα του Βορρά, ρομαντισμός, μελαγχολία και ένας ναυτικός, που πιάνει λιμάνι αναζητώντας μια παλιά του αγάπη.
Τις ταινίες του ελληνικού τμήματος θα κρίνει μια αξιόλογη επιτροπή: πρόεδρος ο Γιώργος Τσεμπερόπουλος, μέλη οι επίσης σκηνοθέτες Δημήτρης Αθανίτης και Γιάννης Σακαρίδης και η διευθύντρια κινηματογραφίας Κατερίνα Μαραγκουδάκη.
Ξένοι και διάσημοι
Εκτός από το 37ο Φεστιβάλ Ελληνικών Ταινιών Μικρού Μήκους υπάρχει και το 20ό Διεθνές, η διεθνοποίηση του θεσμού έχει, δηλαδή, και σημαντικά γενέθλια. Φέτος θα προβληθούν 58 ταινίες από 47 χώρες, ανάμεσα στις οποίες ξεχωρίζουν ήδη κάποιες λόγω του ονόματος των δημιουργών τους. Ο Τζέιμς Μακ Τιγκ («V for Vendetta», «Το κοράκι») παρουσιάζει τη μικρού μήκους ταινία του «Caserta Palace Dream» και ο διάσημος Μίλτσο Μαντσέφσκι από την ΠΓΔΜ τη δικιά του «Thursday». Οι ελληνικές συμμετοχές στο Διεθνές Τμήμα είναι οι ταινίες «Noir Project» του Γρηγόρη Βαρδαρινού, «Τρεις αυγουλιέρες παραλίγο τέσσερις» του Κωνσταντίνου Σαμαρά και «Maasai» του Χάρη Λαγκούση. Την Κύπρο εκπροσωπεί το «The Immortaliser» του Μάριου Πιπερίδη. Πρόεδρος της διεθνούς κριτικής επιτροπής ο Τόμας Στέντερουπ, πρύτανης του Norwegian Film School και παραγωγός.
info: Οι ταινίες του φεστιβάλ (ελληνικές, βραβευμένες του Διεθνούς Τμήματος και επιλεγμένα προγράμματα) θα προβληθούν και στην Αθήνα, στο «Τριανόν», 22 με 29 Οκτωβρίου.
v.georgakopoulou@efsyn.gr
