Της Μαργαρίτας Βεργολιά
Συντρίμια αεροπλάνου στο κατεστραμένο αεροδρόμιο του Λούχανκς. Το αεροδρόμιο παραμένει υπό τον έλεγχο των ουκρανικών δυνάμεων
REUTERS/Marko Djurica
Μία ακόμη ημέρα δοκιμασίας για την ούτως ή άλλως εύθραυστη εκεχειρία ήταν η χθεσινή στα ανατολικά της Ουκρανίας, με αναφορές για νέες σφοδρές μάχες πέριξ του αεροδρομίου του Ντονέτσκ, τον έλεγχο του οποίου διατηρούν οι κυβερνητικές δυνάμεις. Συνεχίζοντας τη ρητορική για «τρομοκράτες», το Κίεβο έσπευσε να ρίξει το φταίξιμο στους ρωσόφωνους αυτονομιστές, υποστηρίζοντας ότι «με τις ενέργειές τους απειλούν την υλοποίηση του ειρηνευτικού σχεδίου του Ουκρανού προέδρου Πέτρο Ποροσένκο» – αν και αυτό δεν έχει συναποφασιστεί ως βάση του πολιτικού διαλόγου που θα καθορίσει το status των εξεγερμένων επαρχιών…
Στο πλαίσιο λοιπόν της μοναδικής σήμερα σε ισχύ διμερούς συμφωνίας για εκεχειρία, αυτής του Μινσκ, οι ουκρανικές αρχές και οι ρωσόφωνοι αντάρτες συνέχισαν χθες την ανταλλαγή κρατουμένων. Ενώ λίγες ώρες νωρίτερα είχε ολοκληρωθεί η μεταφορά νέας ανθρωπιστικής βοήθειας στο Λουγκάνσκ, με τη δεύτερη αυτοκινητοπομπή που έστειλε η Μόσχα στην περιοχή μέσα σε έναν μήνα, αυτή τη φορά όχι μονομερώς, αλλά βάσει της συμφωνίας.
«Βρισκόμαστε ακόμη σε εμπόλεμη κατάσταση και ο βασικός επιτιθέμενος είναι η Ρωσική Ομοσπονδία… ο Πούτιν θέλει τον αφανισμό της Ουκρανίας ως ανεξάρτητου κράτους», επέμεινε σε ψυχροπολεμικούς τόνους ο απερχόμενος (μη εκλεγμένος) πρωθυπουργός της Ουκρανίας, Αρσένι Γιάτσενιουκ, μιλώντας το Σάββατο από βήματος της 11ης διάσκεψης του φόρουμ «Ευρωπαϊκή Στρατηγική της Γιάλτας» (YES), με θέμα «Νέα Ουκρανία, Νέα Ευρώπη, Νέος Κόσμος».
«Στόχος του είναι να καταλάβει όλη την Ουκρανία… η Ρωσία συνιστά απειλή για την παγκόσμια τάξη και την ασφάλεια της Ευρώπης», συνέχισε σε καθαρά προεκλογικούς τόνους εν όψει των πρόωρων βουλευτικών εκλογών στις 26 Οκτωβρίου, στις οποίες μάλιστα ανακοίνωσε ότι το νέο κόμμα του, «Λαϊκό Μέτωπο», θα κατέβει τελικά αντίπαλο στο μπλοκ του Ποροσένκο.
Κι έτσι, παρουσιάζοντας από το βήμα του «YES» τις πολιτικές περγαμηνές του, ο Γιάτσενιουκ επιχείρησε να μετριάσει τον πολιτικό και γεωπολιτικό αντίκτυπο από τη συναπόφαση Βρυξελλών, Μόσχας και Κιέβου για αναβολή στην εφαρμογή της συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου μεταξύ Ουκρανίας και Ε.Ε. μέχρι τα τέλη του 2015, υποστηρίζοντας ότι έτσι «παρατείνονται μονομερώς τα εμπορικά οφέλη που απολαμβάνουν οι ουκρανικές εταιρείες στην Ε.Ε.».
Κι αμέσως μετά έδωσε και το κεντρικό σύνθημα της προεκλογικής εκστρατείας του, διακηρύσσοντας πως «στην κατάσταση που βρισκόμαστε, μόνον το ΝΑΤΟ μπορεί να μας προστατεύσει». Χθες μάλιστα, ο Ουκρανός υπουργός Αμυνας, Βαλέρι Γαλετέι, δήλωσε ότι κράτη-μέλη της Συμμαχίας, που όπως ανέφερε δεν μπορεί να κατονομάσει, έχουν ήδη αρχίσει να παραδίδουν όπλα στις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις…
Τι είπε ο Λαβρόφ
«Πληρωμένη», η απάντηση από τη Μόσχα ήλθε διά στόματος του επικεφαλής της ρωσικής διπλωματίας. Με μια σειρά συνεντεύξεων, ο Σεργκέι Λαβρόφ χαρακτήρισε «ανοησίες» τους ισχυρισμούς ότι «η Ρωσία στοχεύει στη δημιουργία μιας δεύτερης Υπερδνειστερίας [ζώνη «παγωμένης διένεξης» στη Μολδαβία] ή μιας ουδέτερης ζώνης» στην ανατολική Ουκρανία. Κατηγόρησε ανοιχτά τον Γιάτσενιουκ ότι «λειτουργεί σε βάρος των συμφερόντων της χώρας του και υπέρ των συμφερόντων όσων θέλουν να σπείρουν τη διχόνοια μεταξύ των λαών της Ουκρανίας και της Ρωσίας και να δημιουργήσουν βαθύ και διευρυμένο χάσμα μεταξύ της Ρωσίας και της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Αυτοί», προσέθεσε ο Λαβρόφ, «βρίσκονται πρωτίστως στην Ουάσινγκτον – οι ΗΠΑ δεν κρύβουν άλλωστε το επίπεδο εμπλοκής τους».
Και «δείχνοντας» ακριβώς προς αυτήν την κατεύθυνση όσον αφορά τις νέες δυτικές κυρώσεις, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών κατηγόρησε ανοιχτά τις ΗΠΑ ότι «προσπαθούν να χρησιμοποιήσουν την ουκρανική κρίση για να κόψουν τους οικονομικούς δεσμούς μεταξύ Ε.Ε. και Ρωσίας και να εξαναγκάσουν την Ευρώπη να αγοράσει αμερικανικό υγροποιημένο αέριο σε πολύ υψηλότερες τιμές» από αυτές που προσφέρει η Gazprom.
Προ ημερών, ο απερχόμενος επίτροπος Εμπορίου, Κάρελ ντε Γκουχτ, απηύθυνε δημόσια έκκληση για άμεση επίτευξη μιας διατλαντικής ενεργειακής συμφωνίας, στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για τη μυστική ακόμη Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου Ε.Ε.-ΗΠΑ (ΤΤΙΡ). Ενώ προχθές ο αντιπρόεδρος της πολωνικής κυβέρνησης, Γιάνους Πιεχοτσίνσκι, ανακοίνωσε πως -σε πείσμα της μείωσης που καταγράφεται τις τελευταίες ημέρες στη χώρα του στις προμήθειες φυσικού αερίου από τη Ρωσία- η Βαρσοβία θα είναι έτοιμη μέχρι το 2016 ώστε «κάθε σοβαρή απόπειρα μείωσης των προερχόμενων εξ ανατολών αποθεμάτων δεν θα αποτελεί πια πλήγμα για την εθνική οικονομία».
