Του Γιώργου Σταματόπουλου
Συνεχώς, μέρα παρά μέρα σχεδόν, ανοίγουν καφέ και μικρά μπαρ στο κέντρο της Αθήνας. Αυτή η εξέλιξη σε άλλους προκαλεί θλίψη και σε άλλους ευθυμία. Ανάπτυξη ή παραίτηση; Ας απαντήσουν οι οικονομολόγοι ή πολιτικοί αναλυτές ή κοινωνιολόγοι ή όποιος καταγίνεται με τη δομή του πολιτικού συστήματος, την ανεργία, τη μελλοντολογία και λοιπά τρανά, ευθυμογραφήματα ούτως ή άλλως.
Με τη γεωργική παραγωγή τι γίνεται; Ουδείς ξέρει, μάλλον ουδείς στέργει να απαντήσει, απλώς διότι δεν ξέρει τι του γίνεται. Καθείς, ανέξοδα, λέει οτιδήποτε, ειδικώς οι ειδικοί… Πού τους βρήκαμε μόνο η έλλειψη Παιδείας μπορεί να απαντήσει. Λογής ρήτορες, αδαήμονες στην ουσία, σχετικοποιούν το όλον και απολυτοποιούν το μερικόν. Συνεκδοχικοί αφέντες! Ποια Ελλάδα αντιστέκεται; Η συγχυσμένη πρωτεύουσα ή η ασυνάρτητη επαρχία; Μήπως τα πολιτικά κόμματα; Μήπως ο ΣΥΡΙΖΑ; Χα. Οι ποιητές εσίγησαν. Καλά. Οχι ακριβώς. Σιώπησε η λεπτή ευαισθησία τού είναι όλων ημών να ακούμε, να βλέπουμε, να νιώθουμε, ν’ αφουγκραζόμαστε έστω. Τι σημαίνει αυτό; Και γιατί να σημαίνει κάτι;
Πάμε στα καφέ, πίνουμε και ξεχνιόμαστε. Γιατί μόνο καφέ και μπαρ ανοίγουν καθημερινώς; Ισως γιατί νομίζουμε ότι αντιστεκόμαστε στην κρατική μοχθηρία. Οταν, αργά, το αλκοόλ «θερίζει» το στομάχι αποζητούμε κάποιο φρούτο. Μα πού να βρεθεί αυτό; Ποιος να το καλλιεργήσει; Αντιλαμβανόμαστε το παράδοξο και αρχίζουμε να υβρίζουμε ιδιοκτήτες, αλλά και τους εαυτούς μας (σε όσους έχει μείνει λίγη τσίπα τέλος πάντων). Συνήθως επικρατούν εκείνοι που επιτίθενται στους αγρότες («οι οποίοι έκαναν 4×4 τις επιδοτήσεις και λοιπά ιλαρά, χωρίς ίχνος συμπάθειας για τους μικρούς αγρότες της χώρας, που παλεύουν με το θηρίο της φύσης και στο τέλος δεν πληρώνονται τους κόπους τους· εφέτος καλλιεργούν χωρίς να έχουν πάρει τα χρήματα από τις περυσινές πωλήσεις τους!). Θλιβερή επικράτηση, διότι όλοι αγνοούν την Οδύσσεια του μικρού αγρότη, ακόμη κι εκείνοι που διατηρούν τις πατρικές εστίες στα χωριά τους. Μένεις άναυδος. Και δικαιολογείς τους αγροιώτες βλάσφημους θεών και πολιτικών και καιρικών συνθηκών. Κάπου πρέπει να ξεσπάσει η οργή τους, ακόμη κι αν οφείλεται μόνο στη μοίρα τους. Το τελευταίο βεβαίως είναι επιδερμικό· δεν είναι αυτή η τύχη του αγρότη, δεν εξαρτάται από τον καιρό μόνο αλλά και από μια εθνική γεωργική πολιτική. Με τις βλαστήμιες δεν βγαίνει άκρη, αγριεύει όμως ο τόπος και η ψυχή και αλλάζει άρδην το πολιτικό τοπίο. Αντί να γίνουν ήπιοι οι αγρότες, να συνεταιρισθούν π.χ., πάνε και ψηφίζουν ό,τι πιο πουριτανικό και φασιστικό επικρατεί στην ελληνική πολιτική πραγματικότητα, γίνονται ένα κουβάρι και κοιτάνε με μισό μάτι όλους εμάς που ζούμε στο άστυ, τρομάρα μας και τρομάρα τους. Αυτό όμως είναι η εξουσία: η σύγχυση της κοινωνίας (και η έλλειψη Παιδείας και πολιτισμού που τη διακρίνει και η απομόνωση και η ερημιά και λοιπά πολλά).
Ενα καφέ στην επαρχία έχει νόημα, ένα ακόμη στην Αθήνα όχι, διαιωνίζει απλώς την ολιγότητά μας ως οικονομικών προσωπικοτήτων και πολιτικών όντων, γενικώς. Βοήθειά μας ούτως ή άλλως.
