Της Χριστίνας Πάντζου
Μπορεί να μην έκανε το όνειρο του «Ναι» πραγματικότητα, αλλά διεκδικεί με αξιώσεις την πρωθυπουργία
Η Νίκολα Στάρτζεον δεν χάνει ευκαιρία να δηλώσει ότι στις καταστροφικές πολιτικές της Θάτσερ οφείλει την αλλεργία της προς τους Βρετανούς Τόρις και το όραμά της για μια ανεξάρτητη Σκοτία. Το δημοψήφισμα της 18ης Σεπτεμβρίου, που συντόνισε με θαυμαστή επιδεξιότητα, μπορεί να μην έκανε το όνειρο του «Ναι» πραγματικότητα, αλλά η ίδια με ούριο άνεμο στα πανιά της μπορεί να κατακτήσει το αξίωμα της πρωθυπουργού της Σκοτίας.
«Ηταν οι μαύρες μέρες της “Σιδηράς Κυρίας” και υπήρξα μάρτυρας της καταστροφής των κοινοτήτων μας και του βιομηχανικού ιστού της Γλασκόβης. Πολλοί άνθρωποι γύρω μου έβλεπαν μια ζωή (ή τη μελλοντική προοπτική) ανεργίας. Αυτό μου έδωσε μια ισχυρή αίσθηση κοινωνικής δικαιοσύνης. Και την πεποίθηση ότι ήταν λάθος να κυβερνάται η Σκοτία από μια κυβέρνηση των Τόρις που δεν είχαμε εκλέξει», λέει όταν τη ρωτούν τι την οδήγησε να στρατευτεί από τα 16 της στις γραμμές του Σκοτσέζικου Εθνικού Κόμματος (SNP).
Ηταν 29 ετών όταν εξελέγη βουλευτής του SNP στο Κοινοβούλιο της Σκοτίας και επέλεξε τη σοβαρότητα για να αντιπαρατεθεί σε όσους πίστευαν ότι δεν είχε τη στόφα της πολιτικού. Από εκείνη την εποχή τής έμεινε το παρατσούκλι «δηκτικά γλυκιά».
Χρόνια αργότερα, το 2004, έχοντας αποκτήσει μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και επιδεικνύοντας το χιούμορ της, παρουσίασε το Μανιφέστο της ως υποψήφιας για την προεδρία του κόμματος, μοιράζοντας… γλυκά, χωρίς καμιά κορόνα δηκτικότητας προς τους εσωκομματικούς αντιπάλους της.
Αντίθετα, όταν ο Αλεξ Σάλμοντ τής πρότεινε να στηρίξει την υποψηφιότητά του με αντάλλαγμα την αντιπροεδρία του κόμματος, αποσύρθηκε αμέσως από την κούρσα προτιμώντας την ενότητα που θα μπορούσε να συμβάλει στην εκλογική του νίκη. Το πέτυχαν μαζί το 2007, με μια οριακή επικράτηση που έφερε τον Σάλμοντ στην πρωθυπουργία της Σκοτίας και τη Στάρτζεον αντιπρόεδρο της τοπικής κυβέρνησης. Και το επανέλαβαν το 2011, όταν το κόμμα τους σάρωσε στις εκλογές και, εκτός από αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, ανέλαβε και τον συντονισμό και επίβλεψη της σχετικής εκστρατείας, διαδραματίζοντας κρίσιμο ρόλο στην κινητοποίηση των γυναικών ψηφοφόρων, στις οποίες αναλυτές αποδίδουν το ρεκόρ συμμετοχής που ξεπέρασε το 84%.
Την ήττα του «Ναι» δεν τη χρεώθηκε η ίδια, αλλά ο Σάλμοντ, που ανακοίνωσε ότι παραιτείται από την ηγεσία του κόμματος και -μετά την εκλογή νέας ηγεσίας σε συνέδριο τον Νοέμβριο- από την πρωθυπουργία της Σκοτίας. Ξέροντας ότι όλα τα προγνωστικά είναι υπέρ της, λίγα λεπτά μετά την ανακοίνωση της παραίτησης Σάλμοντ, ομολόγησε: «Δεν υπάρχει μεγαλύτερο προνόμιο από το να διαδεχτεί κανείς τον καλύτερο πρωθυπουργό που είχε ποτέ η Σκοτία».
………………………………………………………………………………………………………………..
Κορίτσια που ζουν σαν αγόρια
Στην εφηβεία οι «basha posh» πρέπει να ξεχάσουν τον έξω κόσμο
Τα λένε «basha posh», δηλαδή «ντυμένα σαν αγόρια». Είναι κορίτσια των οποίων οι γονείς επιθυμούν διακαώς έναν γιο και ελλείψει αυτού επιλέγουν μία από τις κόρες τους, της κόβουν τα μαλλιά, της φορούν παντελόνια και της αναθέτουν τον ρόλο του πολυπόθητου αγοριού. «Το κάνουν γιατί χρειάζονται κάποιον ακόμη να δουλεύει στην οικογένεια και στα κορίτσια είναι απαγορευμένο. Γιατί ο δρόμος για το σχολείο είναι επικίνδυνος και η μεταμφίεση σε αγόρι προσφέρει κάποια ασφάλεια. Ή απλά γιατί δεν υπάρχει γιος, προϋπόθεση για να θεωρείται “ολοκληρωμένη” η οικογένεια», λέει στο Atlantic η Τζένι Νόρντμπεργκ, παρουσιάζοντας το βιλβίο της «Τα “παράνομα” κορίτσια της Καμπούλ: Αναζητώντας μια κρυφή αντίσταση στο Αφγανιστάν».
Στο βιβλίο, που κυκλοφόρησε στις 16 Σεπτεμβρίου, η Αμερικανίδα δημοσιογράφος αφηγείται ιστορίες κοριτσιών που αναγκάστηκαν να υποδυθούν το άλλο φύλο. Κορίτσια σαν τον Μεχράν, που ώς τα έξι του ήταν η Μαχνούς και τώρα δηλώνει αγόρι και παίζει ποδόσφαιρο, κάνοντας περήφανη τη βουλευτή μητέρα του. Η σαν την 10χρονη Νίιμα, παιδί μιας πάμφτωχης οικογένειας, που το πρωί πηγαίνει με φόρεμα στο σχολείο και έπειτα φορά ένα παντελόνι και γίνεται ο Αμπντούλ, όπως όλοι φωνάζουν τον μικρό που κουβαλά καφάσια σε μανάβικο, κερδίζοντας 1,30 δολ. την ημέρα.
Στην εφηβεία οι «basha posh» πρέπει να γίνουν ξανά κορίτσια, να ξεχάσουν τον έξω κόσμο και «να υποταχθούν στους αυστηρούς περιορισμούς του φύλου τους», αφού πλέον θεωρούνται γυναίκες και προορισμός τους είναι να παντρευτούν και να κάνουν παιδιά: η επαφή με αγόρια είναι απαγορευμένη, γιατί θα σήμαινε ότι χάθηκε η αγνότητά τους. Παρά τη σύγχυση που μπορεί να δημιουργήσει αυτή η πρακτική στις θυγατέρες τους και το τραύμα της επιστροφής σε μια συνθήκη «κοινωνικού εγκλεισμού», πολλές μητέρες που μίλησαν στη δημοσιογράφο θεωρούν ότι αυτή η προσωρινή μεταμφίεση φύλου ωφελεί τις κόρες τους. «Θα σε ενδιέφεραν πραγματικά τα μακριά μαλλιά και οι φούστες αν, απαρνούμενη το φύλο σου, σου άνοιγαν οι πόρτες του κόσμου;» της έλεγε μια μητέρα που ήθελε έστω και για λίγα χρόνια η κόρη της να νιώσει ελεύθερη.
………………………………………………………………………………………………………………………………….
Μια πήλινη στρατιά ισότητας
Ενας στρατός Κινέζων κοριτσιών έχει κατακλύσει το Μανχάταν. «Μια στρατιά που δίνει μάχη κατά της ανισότητας φύλου», λέει η Γαλλίδα καλλιτέχνις Πριν Νουρί που φιλοτέχνησε τις 116 «Κόρες από τερακότα», οι οποίες εκτίθενται στο Ινστιτούτο Κίνας έως τις 10 Οκτωβρίου. Τα πήλινα αγάλματα ύψους 1,50 μ. αποτελούν την άλλη όψη του «Στρατού από τερακότα», των χιλιάδων αγαλμάτων στρατιωτών στο μαυσωλείο του πρώτου Κινέζου αυτοκράτορα Τσιν Σι Χουάνγκ, που βρέθηκαν στην επαρχία Ζιάν το 1974.
«Ενώ η “νεκρόπολη” του αυτοκράτορα επενδύθηκε με περισσότερους από 8.000 πολεμιστές για να τον προστατέψουν με τα όπλα τους μετά θάνατον, ήθελα με όχημα τον μύθο, την τέχνη και τον προβληματισμό να προσφέρω έναν ειρηνικό στρατό που με την παρουσία του να συμβάλει στην ιδέα της ισότητας», δήλωσε η Νουρί σε συνέντευξή της στο Women’s News.
Είναι ο δικός της τρόπος για να μιλήσει για το πρόβλημα της κυριαρχίας των ανδρών στην Κίνα, που εκφράζεται με τον τραγικότερο τρόπο στις στατιστικές: σήμερα υπάρχουν 34 εκατ. περισσότεροι άντρες από γυναίκες στη χώρα λόγω της διαδεδομένης πρακτικής της άμβλωσης θηλυκών εμβρύων και της κακοποίησης ή παραμέλησης μικρών κοριτσιών που οδηγεί στον θάνατό τους. Η πολιτική του ενός παιδιού που έχει επιβάλει η κυβέρνηση μεταφράζει την κοινωνική προτίμηση για απόκτηση γιου σε θανατηφόρα μηχανή εξόντωσης της ανεπιθύμητης κόρης, «που μόνο βάρος αποτελεί για την οικογένεια».
Η έκθεση μετά τη Νέα Υόρκη θα ταξιδέψει στο Μεξικό και έπειτα θα επιστρέψει στην Κίνα όπου θα ταφεί σε μυστική τοποθεσία σε ένα Μαυσωλείο για τα Χαμένα Κορίτσια της χώρας έως το 2030. Τότε, χρονιά κατά την οποία εκτιμάται ότι η δημογραφική ανισορροπία ανδρών – γυναικών θα φτάσει στο αποκορύφωμά της, θα «ανακαλυφθεί», φέρνοντας στο φως της δημοσιότητας ακόμη μια φορά τη θλιβερή ιστορία μιας ανισότητας που κυριολεκτικά σκοτώνει.