Tου Δημήτρη Σ. Φαναριώτη
Eνα τέταρτο του αιώνα μετά την πτώση της δικτατορίας του Νικολάε Τσαουσέσκου, αρχίζει αύριο στο Βουκουρέστι η δίκη του Αλεξάντρου Βισινέσκου, πρώην διευθυντή της διαβόητης φυλακής-κολαστηρίου Ραμνίτσου Σαράτ, με τον 88χρονο σήμερα Ρουμάνο να αντιμετωπίζει τις κατηγορίες διάπραξης εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας.
Σύμφωνα με το κατηγορητήριο, ο Βισινέσκου διατέλεσε διευθυντής των διαβόητων φυλακών από το 1956 έως το 1963 και ήταν αυτός που είχε «αναλάβει» να διαλύσει σωματικά και ψυχικά, με κάθε τρόπο, τους πολιτικούς κρατούμενους, στερώντας τους την τροφή, τη θέρμανση και την ιατρική φροντίδα και υποβάλλοντάς τους σε φρικτά βασανιστήρια.
Στη διάρκεια της «θητείας» του τουλάχιστον 14 κρατούμενοι πέθαναν, έμειναν ανάπηροι ή παραμορφώθηκαν στην αποκαλούμενη και «φυλακή της σιωπής», καθώς οι πολιτικοί αντίπαλοι του καθεστώτος που κατέληγαν σ’ αυτήν έμπαιναν στην απομόνωση και δεν τους επιτρεπόταν να δουν τους συγγενείς τους.
«Θυμάμαι με φρίκη το κρύο, την απομόνωση και την πείνα» δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο μοναδικός σήμερα επιζών της φυλακής, Βαλεντίν Κριστέα, προσθέτοντας ότι στα επτά χρόνια που έμεινε στη Ραμνίτσου Σαράτ «απαγορευόταν να πλησιάσουν στον τοίχο για να μην επικοινωνούν με τον κώδικα Μορς, δεν επιτρεπόταν να κοιτάξουν έξω από το παράθυρο, ενώ στο κρεβάτι μπορούσαν να καθίσουν μόνο το βράδυ για να κοιμηθούν».
Η χήρα ενός άλλου κρατουμένου, του Ιόν Ιερεμία που πέθανε το 2003, θυμάται τη μεταχείριση που είχε ο σύζυγός της, που είχε καταδικαστεί σε 14 χρόνια φυλάκιση και 25 χρόνια καταναγκαστικά έργα. «Μια μέρα μέσα στον χειμώνα τον υποχρέωσαν να σταθεί για αρκετές ώρες ξυπόλητος, με τα πόδια μέσα σε έναν κουβά κρύο νερό», λέει. «Αυτός ο εύσωμος άνδρας δεν ζύγιζε πάνω από 30 κιλά και μόλις που μπορούσε να περπατήσει όταν βγήκε από τη φυλακή».
Οσοι υπέφεραν από το καθεστώς ελπίζουν ότι η δίκη του Βισινέσκου θα ανοίξει τον δρόμο για την παραπομπή τουλάχιστον ακόμη 35 αξιωματούχων της περιόδου Τσαουσέσκου.
Ο Βισινέσκου, πάντως, επανέλαβε τη γνωστή ρήση πολλών ναζί στη δίκη της Νυρεμβέργης, υποστηρίζοντας ότι «απλώς εκτελούσε εντολές». Περισσότεροι από 600.000 Ρουμάνοι φυλακίστηκαν την περίοδο της χούντας του Τσαουσέσκου, ωστόσο τα περισσότερα στελέχη της δικτατορίας ουδέποτε δικάστηκαν ή φυλακίστηκαν. Σε ελάχιστους επιβλήθηκαν ποινές, οι οποίες στη συνέχεια μειώθηκαν για «λόγους υγείας», αφού οι περισσότεροι από τους κατηγορούμενους ήταν άνω των 80 ετών.
