Της Πέπης Ρηγοπούλου

Απόφοιτος Πανεπιστημίου και κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος, πολύγλωσση, εργάζεται στον τομέα της ταξιθεσίας σε ελληνική σκηνή. Καθαρές απολαβές ούτε 150-200 ευρώ. Ανάμεσα στις πολλές εκατοντάδες υποψηφίων σε ανάλογες θέσεις, κάτοχοι διδακτορικών διατριβών. Σε άλλον απόφοιτο, υπερπροσοντούχο επίσης, ζήτησαν να δουλέψει σε καλλιτεχνική δουλειά οκτάωρο ημερησίως προς 200 ευρώ και να περιμένει μπας και διώξουν κάποιον άλλον, γιατί πλέον υπάρχει «κινητικότητα».

Νέος σκηνοθέτης θεάτρου, κάτοχος μάστερ και υποψήφιος διδάκτωρ στον πολιτισμό, εργάστηκε για καιρό ως σεκιουριτάς στον Ηλεκτρικό. Ορος: να μην κάθεται ούτε μία στιγμή σε παγκάκι στις οκτώ ώρες της βάρδιας του. Οταν αποχώρησε από τη δουλειά αυτή, τη θέση του κατέλαβε, επικρατώντας πολλών υποψηφίων, μία γιατρός με δεκαετή πείρα.

Νέος ταλαντούχος ηθοποιός, για να μπορεί να κάνει αυτό που αγαπάει, κέρδιζε τα προς το ζην ως μπάρμαν. Πολύ συνηθισμένο, θα πείτε, σε μια δουλειά που έχει απαξιωθεί οικονομικά σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Ομως το ενδιαφέρον βρίσκεται αλλού. Μόλις έσκασαν τα πρώτα μέτρα περί απελευθέρωσης της εργασίας, το αφεντικό τού τηλεφώνησε και του είπε: Θέατρο τέρμα. Από σήμερα το ωράριό σου θα σου το ανακοινώνω εγώ. Θα δουλεύεις όταν μ’ αρέσει, όσο μ’ αρέσει και αν μ’ αρέσει. Ο νέος συνέχισε να κάνει, πεινώντας, θέατρο.

Νεαρή κοπέλα, με σπουδές και τρεις ξένες γλώσσες, μετανάστευσε σε μεσογειακή χώρα που εντάσσεται στην ομάδα την οποία οι βόρειοι Ευρωπαίοι εταίροι μας ονομάζουν PIGS (Πορτογαλία, Ιταλία, Ελλάδα, Ισπανία: ίσον γουρούνια). Με τα πολλά βρήκε δουλειά για το ποσό των εξακοσίων ευρώ. Αποστολή της, να εργάζεται στην καθαριότητα, περιποιούμενη ταυτοχρόνως και ανθρώπους που ανήκουν στην τρίτη ηλικία. Οι γονείς της αποφεύγουν να δώσουν σαφή απάντηση όταν τους ρωτούν για τη δουλειά του παιδιού τους. Στην Ελλάδα των απολυμένων καθαριστριών που αγωνίζονται παραδειγματικά, ντρεπόμαστε ακόμα να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους.

PIGS και πάλι. Ερευνητής που τόλμησε να ζητήσει να δουλεύει στη δουλειά για την οποία τον προσέλαβαν απολύθηκε αμέσως. Βρίσκεται στα δικαστήρια, ζώντας από τις γλίσχρες οικονομίες του και ζητώντας την επαναπρόσληψή του. Αλλά στη χώρα του, την Ιταλία, ο «αριστερός» πρωθυπουργός κύριος Ρέντσι ψηφίζει αυτές τις μέρες νόμο ότι ακόμα και αυτοί που θα αποδείξουν δικαστικά ότι απολύθηκαν αδίκως δεν θα έχουν δικαίωμα να γυρίσουν στη δουλειά τους.

Ο καθένας από μας θα είχε να παρουσιάσει τον κατάλογό του. Ομως το ζήτημα είναι –και– πολύ πιο γενικό. Η πνευματική δουλειά, οι ανθρωπιστικές επιστήμες, η ίδια η διαδικασία της γνώσης βρίσκονται, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά σε όλο τον κόσμο σε διωγμό. Σχολές ανθρωπιστικών και καλλιτεχνικών σπουδών, ερευνητικά κέντρα, πειραματικά θέατρα κλείνουν στην Αγγλία, τη Ρωσία, τη Γαλλία. Το άχρηστο εκείνο (useless) που ο Οσκαρ Γουάιλντ θεωρούσε ψυχή του πολιτισμού και όρο για μια πραγματική επανάσταση περιφρονείται και διώκεται. Μήπως δεν είναι τυχαίο ότι στις αρχές του εικοστού πρώτου αιώνα βιώνουμε μια χωρίς όριο και προηγούμενο βία που θεωρεί τις ζωές των ανθρώπων, τις ζωές μας, αμελητέα ποσότητα;