«Κουζίνα και εξαρτήσεις» στο θέατρο Σημείο

Η Αντιγόνη Αμανίτου σκηνοθετεί μια σάτιρα του λαϊφστάιλ γραμμένη από τη διάσημη Γαλλίδα κινηματογραφίστρια Ανιές Ζαουΐ, που εκτός από πολλά άλλα έχει γράψει σενάρια και για ταινίες του Αλέν Ρενέ

Της Εφης Μαρίνου

Το λαϊφστάιλ πέθανε. Ζήτω το λαϊφστάιλ. Το «Κουζίνα και εξαρτήσεις» των Ανιές Ζαουΐ και Ζαν-Πιερ Μπακρί είναι ένα αλέγκρο έργο που με σαρδόνιο χιούμορ ξεμπροστιάζει το εκκωφαντικό άδειο ενός τρόπου ζωής που έγινε μόδα, επιταγή επί σειρά ετών. Μια φαντασίωση που και στη χώρα μας γνωρίσαμε πολύ καλά. Η παράσταση ανέβηκε στο θέατρο Σημείο σε σκηνοθεσία Αντιγόνης Αμανίτου.

Ο Ζακ και η γυναίκα του η Μαρτίν οργανώνουν ένα δείπνο προς τιμήν ενός παλιού τους φίλου, που είναι πλέον, όπως ισχυρίζονται, πολύ διάσημος. Εκδότης, παρουσιαστής στην τηλεόραση, πλούσιος, γενικώς σελέμπριτι. Μαζί του έρχεται η γυναίκα του, Σαρλότ, που βρίσκεται «κάπου αλλού». Καλεσμένος και ο Φρεντ, ο χαροκόπος και χαρτοπαίκτης αδελφός της Μαρτίν, μαζί με την πέντε ημερών σχέση του, τη ζωηρή Μέρλιν. Ο μόνος που γκρινιάζει για την άνευ όρων παράδοση στον υψηλό προσκεκλημένο είναι ο Ζορζ, παιδικός φίλος του Ζακ και καθόλου πετυχημένος, που φιλοξενείται στο σπίτι της οικογένειας.

Το δείπνο παρατίθεται στο αόρατο στους θεατές σαλόνι. Σε μια πλήρως οργανωμένη κουζίνα πάνε κι έρχονται οι ήρωες αφήνοντας τα αισθήματά τους ελεύθερα. Μέσα από τα σχόλια, το κουτσομπολιό, τις υστερίες, τους τσακωμούς, γνωρίζουμε ακόμα και το ψυχόδραμά τους, πλην του πρωταγωνιστή, ο οποίος βρίσκεται πάντα αραχτός στο σαλόνι.

Γύρω από αυτόν συντελείται η δράση του έργου. Οι παλιοί φίλοι, που έχουν να τον δουν δέκα χρόνια, εναποθέτουν πάνω του προσδοκίες και ζωτικά ψεύδη: τον έρωτα, την ομορφιά, το χρήμα, τη σοφία, τη δόξα. O επίτιμος καλεσμένος δεν ναρκισσεύεται όμως με την επιτυχία του. Τους βλέπει με συγκατάβαση να μένουν ενεοί μπροστά στο «θαύμα» που φιλοξενούν. Υποτάσσεται στη… μοίρα και ανταποκρίνεται στον μύθο του. Τα παίρνει όλα και φεύγει. Ακόμα κι αυτά που δεν κέρδισε – τα λεφτά που έχασε στο πόκερ. Παίρνει μαζί και το κορίτσι εκείνου που τον κέρδισε. Το δικαιούται. Είναι ο διάσημος επιτυχημένος φίλος…

Εξι χρόνια sold out στο Παρίσι

Πώς αποφάσισε να το σκηνοθετήσει η Αντιγόνη Αμανίτου, ηθοποιός γνωστή μας από το θέατρο, τον κινηματογράφο και την τηλεόραση παλαιότερα; «Το πέρασμά μας στη ζωή είναι μικρό και μοναδικό. Πιστεύω λοιπόν ότι ο άνθρωπος πρέπει να το κάνει δημιουργικό, πλήρες» λέει. «Πήρα τα ρίσκα μου κι έσπασα τη μονοτονία, την πλήξη, αποφασίζοντας να δοκιμαστώ. Είμαι χρόνια μέσα στην τέχνη, είχα μια εμπειρία από τη δουλειά που έκανα με τα Θεατρικά Εργαστήρια Λόγου στο ΔΗΠΕΘΕ Ρόδου, όπου ανεβάσαμε και κάποια έργα. Στόχος μου φυσικά δεν είναι να γίνω σκηνοθέτης. Αλλωστε, με το έργο μπλέχτηκα σταδιακά. Μου το έστειλαν, το διάβασα, μου άρεσε, άρχισα να το μεταφράζω σκεπτόμενη αρχικά να παίξω. Στην πορεία προέκυψε μόνον η σκηνοθεσία. Το έργο, ένα είδος μετεξελιγμένου μπουλβάρ, έχει πολλά προτερήματα: είναι μοντέρνο, πολυεπίπεδο, διεισδυτικό, με χιούμορ. Καυτηριάζει το ξεπεσμένο πια λαϊφστάιλ, τη δύναμη της εικόνας που ξεπερνάει κάθε όριο ηθικής. Η κατάσταση που ζούμε σήμερα προσφέρει “όχημα” αυτοκριτικής. Ολοι θυμόμαστε ανθρώπους να δίνουν τα πάντα στην ιδέα μιας πρόσκαιρης έστω δημοσιοτήτας. Τότε που το περιθώριο μεταξύ ψευδούς και πραγματικής παράστασης είχε καταργηθεί».

Το «Κουζίνα και εξαρτήσεις» παίχτηκε με μεγάλη επιτυχία στο Παρίσι. Εξι χρόνια ήταν sold out. Οι κριτικοί το χαρακτήρισαν «σπάνιο πουλί», γιατί, χωρίς να είναι βαρύ και επεξηγηματικό, είχε το πλεονέκτημα να κριτικάρει με χιούμορ τη σύγχρονη ζωή. Η Ανιές Ζαουΐ χαίρεται για όσους τόλμησαν να εναντιωθούν στην παντοκρατορία του λαϊφστάιλ. «Είναι σπουδαίο να μην παραιτούμαστε, να βάζουμε έστω κι ένα μικρό λιθαράκι. Η ενέργειά μας θα πιάσει τόπο. Προσωπικά δεν εγκατέλειψα την ιδέα να συνεισφέρω όσο μπορώ. Αν κερδίσουμε κάποιους θεατές που θα σκεφτούν διαφορετικά, αυτό θεωρώ ότι είναι ένα σημαντικό βήμα».

Χάρηκε επίσης όταν έμαθε ότι το έργο της ανεβαίνει στην Αθήνα: «Οταν ο Πολύδωρος Βογιατζής μου είπε ότι κάνουν πρόβες, χάρηκα για πολλούς λόγους. Κυρίως που το ελληνικό κοινό θα γνωρίσει το κείμενό μας. Χάρηκα που τη σκηνοθεσία υπογράφει η εξαιρετική Αντιγόνη Αμανίτου και που στο έργο παίζουν μερικοί από τους καλύτερους νέους Ελληνες ηθοποιούς. Επίσης, χάρηκα που διάλεξαν το πρώτο μας θεατρικό έργο, για το οποίο, φυσικά, αισθανόμαστε μια ιδιαίτερη αδυναμία. Επιπλέον, δεν υπάρχει μεγαλύτερη ευχαρίστηση για μας στη σκέψη ότι καλλιτέχνες σε διάφορα μέρη του κόσμου -κι εδώ πρόκειται για την ΑΘΗΝΑ- νιώθουν την επιθυμία να οικειοποιηθούν τα λόγια, τις σκέψεις και τις ιστορίες μας. Εύχομαι ηθοποιοί και θεατές να το απολαύσουν».

Η Ζαουΐ είναι δημοφιλής και πολυβραβευμένη ηθοποιός, σεναριογράφος, κινηματογραφίστρια και τραγουδίστρια με πολλές διακρίσεις. Το σενάριο που έγραψε μαζί με τον Αλαν Εϊκμπορν και τον Ζαν-Πιερ Μπακρί για το «Smoking/No Smoking» του Αλέν Ρενέ βραβεύτηκε με Σεζάρ, η ταινία της «Σαν μια εικόνα» πήρε βραβείο σεναρίου στις Κάνες κι η ίδια έχει πάρει Σεζάρ ερμηνείας για την ταινία «Αέρας οικογένειας».

INFO: Θέατρο Σημείο (Χ. Τρικούπη 4 – πίσω από το Πάντειο. Τηλ. 210.92.29.579 ). Παίζουν: Πολύδωρος Βογιατζής, Λεμονιά Γιανναρίδου, Παναγιώτης Κλίνης, Μαρίνα Πολυμέρη, Αλέξανδρος Σωτηρίου. Δευτέρα, Τρίτη και Τετάρτη στις 21.15. Τιμές: 15 € και 10 € (φοιτητικό / μειωμένο).