Της Μαργαρίτας Βεργολιά
REUTERS/ Carlos Barria
Υπό κανονικές συνθήκες η σημερινή «Εθνική Ημέρα της Κίνας» θα ήταν για το Χονγκ Κονγκ γιορτή. Ομως τα πλήθη που παρέμεναν για πέμπτη ημέρα χθες στρατοπεδευμένα στα πιο κεντρικά σημεία -την οικονομική συνοικία Αντμιράλτι, την εμπορική Κόζγουεϊ Μπέι και την πολυσύχναστη Μονγκ Κοκ- δεν περίμεναν καρτερικά για να δουν το εορταστικό σόου πυροτεχνημάτων (που ήδη ακυρώθηκε), ούτε να απολαύσουν τις υπαίθριες συναυλίες, αλλά για να κάνουν τη φωνή τους να ακουστεί δυνατά μέχρι το Πεκίνο. Κι εάν χρειαστεί, να (ξανα)αντιπαρατεθούν με τις δυνάμεις καταστολής…
Λίγες ώρες νωρίτερα, ο επικεφαλής της τοπικής κυβέρνησης είχε ζητήσει από τους διαδηλωτές να διαλυθούν αμέσως και… ησύχως, ξεκαθαρίζοντας πως το βασικό τους αίτημα για εκδημοκρατισμό δεν έχει καμία τύχη. Η κυβέρνηση του Πεκίνου, τόνισε ο Λεούνγκ Τσουν-Γινγκ, «δεν πρόκειται να υπαναχωρήσει στην απόφασή της», να επιλέξει τους υποψηφίους στις τοπικές εκλογές του 2017 (τις πρώτες που θα γίνουν στα 17 χρόνια της κινεζικής κυριαρχίας με προσφυγή στην κάλπη). Πέταξε μάλιστα το «μπαλάκι» στους οργανωτές του Occupy Central, που «έχουν επανειλημμένα πει πως αν το κίνημα γίνει ανεξέλεγκτο θα ζητήσουν τον τερματισμό του». Κι ως κατακλείδα στην πρώτη αυτή δημόσια παρέμβασή του μετά τα βίαια επεισόδια της περασμένης Κυριακής, λίγο-πολύ απείλησε πως «όταν ανακύπτουν προβλήματα στο Χονγκ Κονγκ, οι αστυνομικές δυνάμεις μας θα πρέπει να είναι σε θέση να τα επιλύουν. Δεν χρειάζεται να ζητήσουμε την ανάπτυξη του κινεζικού στρατού»!
Στο τελεσίγραφο της (διορισμένης από την Κίνα) κυβέρνησης, οι διαδηλωτές απάντησαν επίσης με τελεσίγραφο. «Μόνον αν ο Τσουν-Γινγκ ανακοινώσει την παραίτησή του θα σταματήσουν οι διαδηλώσεις», ήταν η απάντηση ενός εκ των συνιδρυτών του Occupy Central, του κοινωνιολόγου Τσακ Κιν-Μαν. Ομως οι ηγέτες των φοιτητών εμφανίζονται πιο αυτόνομοι και σίγουρα πιο αποφασισμένοι…
Χθες λοιπόν έδωσαν διορία 24 ωρών στην τοπική κυβέρνηση, αλλά και στο ίδιο το Πεκίνο, για επίσημες δεσμεύσεις και σαφές χρονοδιάγραμμα στις πολιτικές μεταρρυθμίσεις, στο πλαίσιο της πολιτικής «ένα κράτος, δύο συστήματα» (βάσει της οποίας έγινε το 1997 η μεταβίβαση της κυριαρχίας από τη Βρετανία στην Κίνα, με τη δέσμευση για διευρυμένη αυτονομία στην περιοχή μέχρι το 2047). Σε διαφορετική περίπτωση, «οι επιλογές μας είναι τρεις» προειδοποίησε ο Αλεξ Τσόου, γ.γ. της Ομοσπονδίας Φοιτητών. «Η πρώτη είναι η επέκταση των διαδηλώσεων σε ολόκληρη την πόλη, η δεύτερη να αρχίσει πανεργατική απεργία και η τρίτη η κατάληψη κυβερνητικών κτιρίων».
Προβληματισμοί
Από κοντά παρακολουθεί τις εξελίξεις και η Ταϊβάν, με τον πρόεδρό της Μα Γινγκ-τζέου να διαμηνύει χθες στο Πεκίνο πως «αν χειριστεί την κατάσταση με ευαισθησία, τότε μπορεί να αμβλύνει το χάσμα μεταξύ των λαών στα Στενά της Ταϊβάν και να ωφελήσει τις εκατέρωθεν αυτών σχέσεις. Διαφορετικά», προειδοποίησε, «θα τις βλάψει και θα αποξενώσει τον λαό της Ταϊβάν»…
Τα διλήμματα για την Κίνα είναι πράγματι πολλαπλά. Μια αναιμική αντίδραση στα όσα συμβαίνουν στο Χονγκ Κονγκ μπορεί να ενθαρρύνει τους αντικαθεστωτικούς πυρήνες στην ενδοχώρα. Μια βίαιη καταστολή μπορεί να κλονίσει το κλίμα επενδυτικής εμπιστοσύνης στον διεθνή οικονομικό της κόμβο και να πλήξει την ίδια την οικονομική ανάπτυξή της, προς τέρψη των γεωπολιτικών ανταγωνιστών.
Χθες, ο δείκτης Hang Seng έκλεισε και πάλι με αρνητικό πρόσημο, πέφτοντας σε χαμηλό τριμήνου. Τα υποκαταστήματα και γραφεία ξένων τραπεζών που ανέστειλαν τη λειτουργία τους στο Αντμιράλτι αυξήθηκαν στα 37. ΑΤΜ συνεχίζουν να βγαίνουν από την «πρίζα». Ενώ πληθαίνουν τώρα τα πολιτικά μηνύματα από το εξωτερικό. Ο γ.γ. του ΟΗΕ, Μπαν Κι-Μουν κάλεσε χθες διά του εκπροσώπου του «όλα τα εμπλεκόμενα μέρη σε επίλυση των όποιων διαφορών με ειρηνικό τρόπο, που θα διαφυλάττει τις δημοκρατικές αξίες».
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον εξέφρασε δημόσια τη βαθιά ανησυχία του για την πρώην βρετανική αποικία. Ενώ η κατάσταση στο Χονγκ Κονγκ θα βρεθεί μοιραία στο επίκεντρο της επίσημης επίσκεψης του Κινέζου ΥΠΕΞ Γουάνγκ Γι στην Ουάσινγκτον, που άρχισε χθες, περιλαμβάνει συνομιλίες με τον επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Τζον Κέρι και λέγεται ότι στόχο της έχει την προετοιμασία της συνάντησης των προέδρων ΗΠΑ και Κίνας στο Πεκίνο, τον προσεχή Νοέμβριο, στο περιθώριο της συνόδου κορυφής του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας Ασίας-Ειρηνικού.
