Της Βίκυς Καπετανοπούλου
«Είμαι κοντά σας και προσεύχομαι όλες οι κλειστές πόρτες να ανοίξουν για εσάς» είπε συγκινημένος ο Πάπας Φραγκίσκος στους επιζώντες του ναυαγίου της Λαμπεντούζα, που συναντήθηκαν χθες μαζί του στο Βατικανό
REUTERS
Τα δάκρυα στέρεψαν, τα παχιά λόγια ανθρωπισμού έμειναν χωρίς αντίκρισμα και η Ευρώπη της «προόδου» αποτελεί πια τον πιο επικίνδυνο προορισμό στον κόσμο για αμέτρητους πρόσφυγες και μετανάστες, που πνίγονται ή χάνονται στη Μεσόγειο. Και η φρίκη συνεχίζεται ένα χρόνο μετά την τραγωδία στη Λαμπεντούζα.
Στις 3 του Οκτώβρη 2013, 368 ενήλικοι και παιδιά -με αφετηρία την Ερυθραία και τη Σομαλία- ναυάγησαν και πνίγηκαν ανοιχτά του μικρού νησιού στη νότια Ιταλία. Το ναυτικό περισυνέλεξε περίπου 50 επιβάτες του δουλεμπορικού πλοιαρίου και το λιμάνι της Λαμπεντούζα πλημμύρισε από φέρετρα με ανώνυμες σορούς. Την οδυνηρή επέτειο και τη μνήμη των νεκρών θα τιμήσουν αύριο, μεταβαίνοντας στο νησί, συγγενείς θυμάτων και αγνοουμένων αλλά και επιζώντες που ζουν πλέον στη βόρεια Ευρώπη. Συνάντηση μαζί τους στο Βατικανό είχε χθες ο Πάπας Φραγκίσκος, που αποκήρυξε από την πρώτη στιγμή την «παγκοσμιοποίηση της αδιαφορίας» απέναντι σε πρόσφυγες και μετανάστες.
Τα δρομολόγια του θανάτου
Το ναυάγιο και ο μαζικός χαμός πριν από δύο εβδομάδες τουλάχιστον 300 Παλαιστινίων -κυρίως γυναικών και παιδιών- ανοιχτά της Μάλτας ήταν η αφορμή να έρθει στο φως της δημοσιότητας άλλο ένα δράμα. Οπως είπε σε μέλη του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης ο 27χρονος Μααμόν Ντογκμούς, ένας από τους ελάχιστους επιζώντες που μεταφέρθηκε σε κέντρο κράτησης στη Μάλτα, είδε με τα μάτια του Αιγύπτιους διακινητές να εμβολίζουν επίτηδες και να βυθίζουν το σαπιοκάραβο. Πλήρωσε 4.000 δολάρια σε Παλαιστίνιο δουλέμπορο, ονόματι Αμπού Ζαράφ, προκειμένου να φτάσει με μέλη της οικογένειάς του στην Ευρώπη. Ξεκίνησαν από το Χαν Γιούνις με αυτοκίνητο, πέρασαν από το συνοριακό φυλάκιο της Ράφα με πλαστές σφραγίδες στα διαβατήριά τους και έφτασαν στη Δαμιέτη της Αιγύπτου. Νύχτα φορτώθηκαν σε σκάφος ήδη πακτωμένο με άλλους επιβάτες, βγήκαν στα ανοιχτά και εν πλω εξαναγκάστηκαν δυο-τρεις φορές να επιβιβαστούν σε μικρότερα πλοιάρια. Μετά οι δουλέμποροι τους εμβόλισαν, τους βύθισαν και από το ναυάγιο σώθηκαν μόνο 11 άνθρωποι. Υστερα από εκτενή έρευνα οι ανταποκριτές της «Guardian» περιγράφουν την οδύσσεια αυτών των ανθρώπων και την απόγνωση των οικογενειών τους πίσω στη Γάζα. Ενας από τους επιζώντες, ο Χαμίντ Μπαρμπάχ, αφηγείται πως τα τούνελ μεταξύ Γάζας – Αιγύπτου έγιναν η δίοδος διαφυγής από την πατρίδα του. Ηρθε σε επαφή με συμμορία Παλαιστίνιων δουλεμπόρων και πλήρωσε 400 δολάρια για να μπορέσει να περάσει από τα λαγούμια. Οι πλαστές σφραγίδες του διαβατηρίου και το μπαξίσι σε Αιγύπτιους φρουρούς έγιναν το εισιτήριό του για την Αλεξάνδρεια, που έχει εξελιχθεί σε «κόμβο» διακίνησης προσφύγων από Συρία και Γάζα. Ως επικεφαλής του δικτύου κατονομάζει τον Αμπού Χαμάντα, ζάπλουτο Παλαιστίνιο συριακής καταγωγής, από τον προσφυγικό παλαιστινιακό καταυλισμό του Γιαρμούκ στη Συρία, που έχει ισχυρές διασυνδέσεις με την αστυνομία και τις υπηρεσίες ασφαλείας.
Μετά από μέρες οδηγήθηκε με άλλους στο λιμάνι της Δαμιέτης κι εκεί ανέλαβε ο επονομαζόμενος «Γιατρός», ένας σκοτεινός τύπος, υπεύθυνος για τα δρομολόγια στη Μεσόγειο. Ενώθηκαν με ομάδες Σύρων προσφύγων και στη συνέχεια, με τα παιδιά και τα μπαγκάζια τους αγκαλιά, μπήκαν στο σκάφος. Μετά από 3-4 ημέρες ταξιδιού, οι δουλέμποροι τους βύθισαν. «Βρήκα ένα σωσίβιο στη θάλασσα κι άρχισα να κολυμπάω. Εμεινα στο νερό δύο μέρες πριν με εντοπίσουν. Οταν με ανέσυραν ήμουν εξαντλημένος και ξερνούσα αίμα» αφηγείται ο Χαμίντ Μπαρμπάχ. Δημοσιογράφοι της «Guardian» προσπάθησαν μάταια να επικοινωνήσουν με τον διαβόητο δουλέμπορο Αμπού Χαμάντα στην Αλεξάνδρεια. Κατάφεραν τελικά να μιλήσουν με συνεργάτη του, ο οποίος παραδέχτηκε μεν ότι περίπου 30 «πελάτες» τους είχαν επιβιβαστεί στο μοιραίο δρομολόγιο, αλλά αρνήθηκε κάθε ευθύνη για την τύχη τους στη θάλασσα, τονίζοντας πως έως τώρα όλα τα ταξίδια τους έχουν γίνει «με ασφάλεια». Αμείλικτο παραμένει το ερώτημα γιατί οι ρεπόρτερ της «Guardian» μπόρεσαν να εντοπίσουν τα μέλη της συμμορίας κι οι αρχές της Αιγύπτου δεν έχουν προβεί σε καμία ενέργεια εναντίον τους…
