Με την αφαίρεση των χωμάτων στην ανασκαφή του Τύμβου Καστά, αποκαλύφθηκαν τμήματα από μαρμάρινη πόρτα της τυπικής μορφής των μακεδονικών τάφων

Οι σκαπανείς στην Αμφίπολη κατάφεραν να εντοπίσουν τμήματα από μαρμάρινη θύρα «της τυπικής μορφής των μακεδονικών τάφων». Εύρημα που καταχωρίζεται στα σημαντικά, καθώς η μη ύπαρξη πόρτας μέχρι τώρα είχε γίνει αιτία έντονου προβληματισμού για την ταυτότητα του μνημείου. Κι αυτό γιατί οι μακεδονικοί τάφοι είχαν απαραίτητα πόρτα για τον ταφικό θάλαμο.

Οι χθεσινές ανακοινώσεις στο Μουσείο της Αμφίπολης έγιναν διά στόματος της Αννας Παναγιωταρέα, ενώ για πρώτη φορά επίσημο δελτίο Τύπου υπουργείου έχει σημεία σε πρώτο πρόσωπο! «Σας θυμίζω», «θέλω να κάνω δύο γενικές παρατηρήσεις», «επειδή διαβάζω σε δημοσιεύματα» κ.ά.

Η υποστύλωση έχει υλοποιηθεί στα δυο τρίτα της επιφάνειας του θόλου

Τα καινούργια ευρήματα παρουσιάζουν από μόνα τους ενδιαφέρον. «Η μαρμάρινη θύρα είναι της τυπικής μορφής των μακεδονικών τάφων. Δηλαδή, έχουμε θύρα κατασκευασμένη από μάρμαρο Αλυκής Θάσου -όπως είναι κατασκευασμένο και όλο το ταφικό συγκρότημα- με εφηλίδες οι οποίες μιμούνται την κεφαλή καρφιών, όπως είθισται στις ξύλινες πόρτες». Στη δυτική πλευρά του θυρώματος διαπιστώθηκε στροφέας, το σημείο όπου κρεμιέται η πόρτα από την παραστάδα. Επίσης εντοπίστηκαν χάλκινα και σιδερένια καρφιά στον χώρο πίσω από τις Καρυάτιδες, με τη διευκρίνιση ότι δεν «παραπέμπουν σε φορείο», το ξύλινο μέσο με το οποίο θα μπορούσε να έχει μεταφερθεί η σορός του νεκρού. Κι ενώ η ανασκαφή φέρνει νέα ευρήματα, παράλληλα οι τεχνικές εργασίες συνεχίζονται με έντονους ρυθμούς, καθώς το μνημείο και οι άνθρωποι που εργάζονται σε αυτό έχουν ανάγκη πρωτίστως από ασφάλεια. Για άλλη μια φορά η κ. Περιστέρη επιβεβαίωσε χθες τη χρονολόγηση του μνημείου, λέγοντας: «Οταν εμείς το χρονολογούμε στο τελευταίο τέταρτο του 4ου π.Χ. αιώνα, είμαστε απόλυτα σίγουροι τόσο για τον περίβολο όσο και για τα ευρήματά μας. Το να έρχονται συνάδελφοι που από φωτογραφία χρονολογούν δεν γίνεται. Τα καρφιά δεν εμπλουτίζουν τη χρονολόγηση. Σας δίνουμε όλα τα στοιχεία για να έχετε σαφή εικόνα. Ωστόσο, δεν μπορεί όλο το υλικό να βγαίνει σε ένα δελτίο Τύπου».

Εντύπωση προκαλεί ο τρόπος με τον οποίο η κ. Περιστέρη αναφέρθηκε στον αείμνηστο αρχαιολόγο Δημήτρη Λαζαρίδη, αλλά και στην προκάτοχό της Χάιδω Κουκούλη. Σε ερώτηση αν από τον Αύγουστο και μετά έγιναν νέα γαιοσκαναρίσματα, απάντησε: «Δεν έχουν γίνει ποτέ εκεί που σκάβουμε τώρα. Εκεί είχε τα μπάζα Λαζαρίδη και ήταν αδύνατον να γίνει. Εχει γίνει στον φυσικό λόφο, όπου βρέθηκαν τάφοι εποχής σιδήρου και αρχαϊκών χρόνων». Δεν έχει κάνει ανάλογη έρευνα η κ. Κουκούλη; ρωτήθηκε. «Δεν ξέρω τι έχει κάνει. Δεν έχω στο αρχείο της Εφορείας τίποτε σχετικό».

Σε ερώτηση για την πολιτική εκμετάλλευση και την επικοινωνιακή πολιτική γύρω από την Αμφίπολη, ανέφερε: «Δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Κάνω ανασκαφές πάνω από 30 χρόνια. Νιώθω λατρεία για τη δουλειά μου. Ολα αυτά είναι κακίες. Εκτός αν εννοούν τη στήριξη που μου παρέχει η πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ, στο οποίο υπηρετώ και το ευχαριστώ γι’ αυτό».

Για το ίδιο θέμα, η γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, απάντησε με ερωτήσεις. «Δεν καταλαβαίνω γιατί μιλάμε για πολιτική εκμετάλλευση. Καθοδήγησε κάποιος το εύρημα για να βρεθεί εκεί που βρέθηκε; Γιατί είναι πολιτική εκμετάλλευση επειδή ο υπουργός Πολιτισμού επισκέπτεται το εύρημα ασκώντας τις αρμοδιότητές του; Από πότε είναι πολιτική εκμετάλλευση το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός από ενδιαφέρον επισκέπτεται ένα σημαντικό μνημείο;»

Για πρώτη φορά τέθηκε ευθέως προς την κ. Κατερίνα Περιστέρη το ερώτημα αν η αποχωμάτωση έβλαψε το μνημείο και τα μάρμαρα. Κι εκείνη έδειξε προς τη μεριά του βουλγαρικού στρατού. «Δεν κάναμε αποχωμάτωση με μηχανήματα πάνω από τον τάφο. Ομως, το 1913 εδώ υπήρχε μια μονάδα βουλγαρικού στρατού και δίνονταν μάχες. Βρίσκουμε ακόμη οβίδες που πιθανόν προκάλεσαν ζημιά. Ενώ τον 6ο μ.Χ. αιώνα είχαμε σεισμό 6,8 Ρίχτερ, που άλλαξε και τον ρου του Στρυμόνα, προκαλώντας ζημιά και στον τάφο».

Επιβεβαίωσε και την τυμβωρυχία. «Στα αρχαία χρόνια ίσως να είχαν μπει τυμβωρύχοι. Αλλά θα ήταν δύσκολο να έχουν φτάσει μέσα», είπε η κ. Περιστέρη. Και η κ. Μενδώνη συμπλήρωσε: «Η τυμβωρυχία ήταν σύνηθες φαινόμενο στην αρχαιότητα. Εχουμε ισχυρές ενδείξεις ότι στα αρχαία χρόνια έγιναν απόπειρες σύλησης. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε μέχρι πού έφτασαν».

Βασιλική Τζεβελέκου