Της Στελλίνας Μαργαριτίδου
Μια καγκελόπορτα ανοίγει και αποκαλύπτει έναν κήπο θαυμαστό. Τα λουλούδια και οι μίσχοι τους είναι πολύχρωμα, ενώ από κάπου λίγο μακρύτερα ακούγεται το κελάρυσμα νερού που ρέει. Μια γλυκιά ευωδιά απλώνεται παντού. Νιώθεις ξαφνικά οικεία σε ένα μέρος που ξέρεις ότι έχεις επισκεφτεί πολλές φορές στο παρελθόν.
Αυτό είναι ένα ιδανικό παραμυθένιο μέρος για μένα, λέει η αφηγήτρια Ανθή Θάνου, η οποία, λίγο αφότου ολοκλήρωσε τις σπουδές της ως νηπιαγωγός, φόρεσε, όπως η ίδια λέει, τα σιδερένια της παπούτσια για να φτάσει, άλλοτε περπατώντας κι άλλοτε τρέχοντας, στην άλλη άκρη του κόσμου κουβαλώντας ένα σακούλι παραμύθια. Μέλος του Πανελλήνιου Ομίλου Φίλων Αφήγησης και του Κέντρου Μελέτης και Διάδοσης Μύθων και Παραμυθιών, από το 2009 συνεργάζεται με το Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας-Θράκης, με το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, με θέατρα, μουσικές σκηνές, βιβλιοθήκες, φεστιβάλ αφήγησης και… όπου αλλού έχει τη δυνατότητα να αφηγηθεί με τον δικό της απογειωτικό τρόπο γνωστά και άγνωστα παραμύθια.
Συναντιόμαστε στο Φεστιβάλ «Τεχνότοπος» στο δημαρχείο της Θεσσαλονίκης, στο οποίο συμμετέχει με διηγήσεις για μικρούς και μεγάλους, για το αφρικάνικο όνειρο του Γιόμο, τον άνθρωπο που δεν γέλασε ποτέ ή τη γυναίκα με τα χέρια από φως.
-Πώς είναι να λες παραμύθια;
- Ο αφηγητής αραδιάζει λόγια. Ψέματα αλλά και αλήθειες. Στέκεται κρατώντας τα παραμύθια στα χέρια του και τα προσφέρει στο κοινό, δώρο ψυχής. Αυτό σημαίνει πως ο αφηγητής ξεγυμνώνεται μπροστά στο κοινό του, φανερώνει κομμάτια της ψυχής του και τα παραμύθια δεν τα αφηγείται μόνο με το στόμα αλλά και με την καρδιά! Το σώμα χορεύει σχεδόν με τον ρυθμό που δίνουν οι χτύποι της καρδιάς. Χειρονομεί ο αφηγητής, κάνει γκριμάτσες, δυναμώνει τον λόγο επιστρατεύοντας την τέχνη της μιμικής. Προσθέτει ήχους, μουρμουρίσματα, τραγούδια! Αφηγούμαι μια ιστορία θα πει επικοινωνώ. Εχω μέσα μου μια ιστορία, λέξεις-πουλιά που πρέπει να βγουν από το στόμα μου μαζί με τα συναισθήματά μου. Αφηγούμαι θα πει μοιράζομαι. Ο,τι έχω. Κι εκθέτω τους ήρωές μου. Κι εμένα.
Την ίδια ώρα στην Κοζάνη…
…ο Στέλιος Πελασγός δίνει ραντεβού με storytellers από την Ελλάδα, την Αλγερία και τη Γαλλία στο 6ο Διεθνές Φεστιβάλ Αφήγησης που διοργανώνεται στις 24-28 Οκτωβρίου. Η φράση «Ολοι έχουν μια ιστορία να αφηγηθούν», με την οποία ξεκινά το «κάλεσμα» του διοργανωτή προς τους εντός και εκτός Ελλάδας αφηγητές –προς «τους λάτρεις και διακόνους της προφορικής λογοτεχνίας και αφήγησης, ιστορητές, νεοαφηγητές, παραμυθάδες, χωρατατζήδες, τερατολόγους κ.λπ.»- μοιάζει να συνοψίζει και το πνεύμα της όλης γιορτής. Ολοι οι υπόλοιποι μπορούμε απλώς να… τεντώσουμε τα αυτιά μας και να αφεθούμε στη γοητεία του ταξιδιού που οι λέξεις στήνουν.
Το… νυχτέρι της αφήγησης θα στηθεί στο αναψυκτήριο του πάρκου του Αγίου Δημητρίου. Από τις 9 το βράδυ μέχρι τις 2 τα ξημερώματα –ή και ακόμα πιο αργά…– το φεστιβάλ κερνά ιστορίες, σουπίτσα και ζεστό κρασί με μήλο και κανέλα. Ο καλύτερος μάλιστα αφηγητής/τρια απ’ όσους θα συμμετάσχουν στο διαγωνιστικό τμήμα πρόκειται να λάβει από την κριτική επιτροπή χρηματικό έπαθλο, καθώς και ένα συμβόλαιο για παράστασή του στο επόμενο φεστιβάλ αφήγησης. Οικοδέσποινα θα είναι η Γαλλίδα αφηγήτρια Φρανσουάζ Ντιέπ, που θα αφηγηθεί ανάμεσα στα δέντρα ιστορίες για… δέντρα και παραδοσιακές ιστορίες για τη γυναίκα.
Από το πρόγραμμα του φεστιβάλ (στο οποίο μπορεί κανείς να δηλώσει συμμετοχή στο [email protected] ή στο [email protected]) ξεχωρίζουν επίσης η παράσταση «Θεατροδρόμιο» με το «Επεα πτερόεντα» του Αρη Ρέτσου, την Παρασκευή 24/10 στον σιδηροδρομικό σταθμό, το εργαστήριο για ενήλικες «Συναισθήματα και λαϊκό παραμύθι» την επομένη, τα εργαστήρια για τη μετρική και την εκφορά του αρχαίου δράματος, το εργαστήρι για παιδιά. Την Κυριακή 26 Οκτωβρίου το… καραβάνι των ιστοριών είναι προγραμματισμένο να ξεχυθεί στις εξοχές και τα χωριά της περιοχής και να διηγηθεί «Αφηγήσεις σε ζευγάρια», ιστορίες για μπαρ –με αφηγητή τον Kamel Guennoun– και τις «Γυναίκες της Βαγδάτης», τα «Παραμύθια των Ζαπατίστας», αλλά και ένα λογοτεχνικό και μουσικό αφιέρωμα στην επέτειο του έπους του ’40, βασισμένο στο κείμενο του Νίκου Καββαδία «Στο άλογό μου».
………………………………………….
Αναζητώντας ιστορίες
Με αφορμή τις Βραδιές Αφήγησης που διοργανώνουν σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα, οι «Εκδόσεις Αρχέτυπο» ζητούν να ακούσουν και τη δική σου αγαπημένη σοφή ιστορία. Αν, με άλλα λόγια, διάβασες κάποτε μια ιστορία βγαλμένη από τις μεγάλες παραδόσεις που σε έβαλε σε σκέψεις, αν κάποιος σου αφηγήθηκε κάποιον μύθο που σε άγγιξε, αν θυμάσαι μια αφήγηση που σου έκανε εντύπωση, μοιράσου τη μαζί μας. Μπορείς να τη στείλεις (μέχρι 500 λέξεις) στο [email protected] (Θέμα: Βραδιά Αφήγησης Αρχέτυπο). Οι ιστορίες που θα επιλεχθούν θα διαβαστούν στο κοινό μαζί με τις καλύτερες από τις ιστορίες που έχει ήδη εκδώσει το Αρχέτυπο στη σειρά με τον τίτλο Σοφές Ιστορίες.
