Της Βίκυς Καπετανοπούλου
Νοσοκόμοι ντυμένοι με ειδικές στολές προστασίας μεταφέρουν το σώμα 29χρονου άδρα που φέρεται να πέθανε από τον ιό Έμπολα στη Λιβερία
REUTERS/ James Giahyue
Πέντε άνθρωποι μολύνονται από Εμπολα κάθε ώρα στη Σιέρα Λεόνε και μέχρι τα τέλη του Οκτώβρη ο αριθμός αυτός αναμένεται να διπλασιαστεί σε 10 ανθρώπους την ώρα… Την απαισιόδοξη αυτή εκτίμηση κάνει η διεθνής ΜΚΟ Save the Children, κρούοντας κώδωνα άμεσου κινδύνου πως ο «τρομακτικός ρυθμός» εξάπλωσης του θανατηφόρου ιού έχει εξαντλήσει ιατρικά εφόδια και προσωπικό, απειλώντας με πλήρη κατάρρευση το -ήδη ετοιμόρροπο- σύστημα δημόσιας υγείας της χειμαζόμενης χώρας της Δυτικής Αφρικής, η οποία μαζί με τη Λιβερία και τη Γουινέα πλήττονται βάναυσα από την επιδημία. Ενδεικτικά τα στοιχεία που κατατέθηκαν ενώπιον υπουργών, διπλωματών κι επιστημόνων από 20 κράτη στη διάσκεψη του Λονδίνου την Πέμπτη, με θέμα την παγκόσμια ανταπόκριση στις ραγδαία αυξανόμενες ανάγκες εκατομμυρίων ατόμων: μόνο την περασμένη εβδομάδα στη Σιέρα Λεόνε υπήρξαν 765 νέα κρούσματα του ιού, όταν οι διαθέσιμες νοσοκομειακές κλίνες ήταν μόλις 327. Αποτέλεσμα; Οι ασθενείς στέλνονται πίσω στα σπίτια τους ρισκάροντας να κολλήσουν οποιονδήποτε έρθει σε επαφή μαζί τους, καθώς ο φονικός ιός μεταδίδεται μέσω των σωματικών υγρών, όπως το σάλιο και το αίμα.
«Παρόμοια είναι η κατάσταση και στη Λιβερία. Η αρρώστια εξαπλώνεται ταχύτατα, τα κρούσματα διπλασιάζονται κάθε 20 μέρες. Χρειαζόμαστε τώρα μια μαζική διεθνή συνδρομή, που να συνδυάζει υγειονομικές παρεμβάσεις, επιμελητειακή υποστήριξη και συλλογική κινητοποίηση στις κοινότητες – να διασπείρουμε (χρηστικές) πληροφορίες και στα πιο απόμερα χωριά, να εξηγήσουμε (στους κατά τόπους πληθυσμούς) πώς να προστατεύονται από την ασθένεια και τι να κάνουν όταν κάποιος νοσήσει», υπογράμμισε θορυβημένος από την πρωτεύουσα Μονρόβια ο επικεφαλής της νέας ειδικής αποστολής του ΟΗΕ για την αντιμετώπιση του Εμπολα, Αντονι Μπάνμπουρι. Ηταν μια αποστομωτική απάντηση στους νέους, εξωφρενικούς ισχυρισμούς της Λιβεριανής προέδρου, Ελεν Τζόνσον Σέρλιφ, πως η επιδημία έχει τεθεί υπό έλεγχο και οι δυσοίωνες προειδοποιήσεις των ειδικών είναι «απλά εσφαλμένες».
Αλλωστε, τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) είναι συντριπτικά: 7.178 τα επιβεβαιωμένα κρούσματα και 3.338 οι νεκροί από τον Εμπολα έως τις 28 Σεπτέμβρη, εκ των οποίων οι 1.998 στη Λιβερία, 710 στη Γουινέα, 622 στη Σιέρα Λεόνε και 8 στη Νιγηρία. Η ανταπόκριση επιμέρους κρατών στην κρίση μοιάζει ακόμα σταγόνα στον ωκεανό: πιο ουσιαστική αναλογικά η συμβολή της Κούβας που στέλνει στη Δυτική Αφρική 461 γιατρούς και νοσοκόμους. Κινητό εργαστήριο με προσωπικό 59 ατόμων από την Κίνα εργάζεται ήδη στη Σιέρα Λεόνε, όπου ετοιμάζονται να καταφτάσουν πάνω από 160 εθελοντές του βρετανικού ΕΣΥ, ενώ 3.000 Αμερικανοί φαντάροι αναμένονται στη Λιβερία ύστερα από εντολή του Μπαράκ Ομπάμα. Ο ΠΟΥ έχει απευθύνει επείγουσα έκκληση για 3.000 κρεβάτια, όταν η διεθνής κοινότητα έχει υποσχεθεί μόλις 800. Τονίζει δε πως απαιτείται ιατρικό δυναμικό 250 ανθρώπων για την ασφαλή διαχείριση και περίθαλψη 70 ασθενών.
Ο Εμπολα προκαλεί τώρα την επαναφορά άλλης μιας μάστιγας: της πείνας. «Η χώρα θα λιμοκτονήσει», προειδοποιεί ο αντιπρόεδρος της Εθνικής Ομοσπονδίας Αγροτών της Σιέρα Λεόνε, επισημαίνοντας πως μεγάλος αριθμός γεωργών σε εύφορες περιοχές έχει πεθάνει χτυπημένος από τον ιό, με αποτέλεσμα οι καλλιέργειες να εγκαταλείπονται και τα προϊόντα να σαπίζουν. Παρόμοια η εικόνα στη Γουινέα και τη Λιβερία, όπου το κλείσιμο των συνόρων, οι παρατεταμένες καραντίνες, τα προβλήματα στις εμπορικές συναλλαγές και τις μεταφορές αγαθών έχουν ήδη οδηγήσει σε ελλείψεις τροφίμων και άνοδο των τιμών, επιφέροντας ισχυρό πλήγμα στις τοπικές και εθνικές οικονομίες. Οι υπουργοί Γεωργίας της Σιέρα Λεόνε και της Λιβερίας παραδέχονται πως ολόκληρες αγροτικές κοινότητες έχουν εξολοθρευτεί από την επιδημία και υπογραμμίζουν τις σοβαρότατες κοινωνικές και αναπτυξιακές επιπτώσεις σ’ αυτά τα φτωχά κράτη, που ακόμα πασχίζουν να σταθούν στα πόδια τους έπειτα από δεκαετίες εμφύλιων πολέμων.
Χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, τον δικό τους αιφνίδιο «πόλεμο» έχουν ξεκινήσει οι αμερικανικές αρχές στο Τέξας, μετά την εμφάνιση του πρώτου επιβεβαιωμένου κρούσματος Εμπολα εκτός Αφρικής. Ο τραγέλαφος που ακολούθησε, αποκάλυψε κραυγαλέα λάθη και ασυγχώρητες παραλείψεις των αρμόδιων υπηρεσιών για την επαρκή προστασία τόσο του ασθενούς και του περιβάλλοντός του όσο και της δημόσιας υγείας στις ΗΠΑ. Ο Τόμας Ερικ Ντάνκαν, κάτοικος Λιβερίας, επέστρεψε στις 25 του Σεπτέμβρη στο Ντάλας και μετέβη στο νοσοκομείο φοβούμενος πως είχε κολλήσει τον ιό, μετά τη βοήθεια που προσέφερε σε Λιβεριανή ασθενή. Παρ’ ότι δήλωσε ευθαρσώς σε νοσοκόμα πως είχε μόλις επιστρέψει από τη Μονρόβια, οι γιατροί τού έδωσαν αντιβιοτικά και τον έστειλαν σπίτι του! Δύο μέρες αργότερα, ο άντρας ειδοποιούσε εσπευσμένα ασθενοφόρο να τον ξαναπάει στο νοσοκομείο, κάνοντας απανωτούς εμετούς έξω απ’ το σπίτι του και κατά τη διάρκεια της διακομιδής του. Το σωματικό υγρό είναι άκρως επικίνδυνο και τώρα οι αρχές τρέχουν και δεν φτάνουν, προκειμένου να εντοπίσουν και να εξετάσουν δεκάδες ανθρώπους με τους οποίους είχε έρθει σε επαφή πριν από την εισαγωγή του στο νοσοκομείο. Ο ίδιος παραμένει σε κρίσιμη κατάσταση, ενώ τέσσερα μέλη της οικογένειάς του έχουν τεθεί σε καραντίνα στο διαμέρισμά τους στο Ντάλας.
