Των Δημήτρη Αγγελίδη, Γιώργου Δρούκα
«Ξένιος Ζευς» στην Αθήνα… EUROKINISSI
Εκτεταμένη επιχείρηση-σκούπα με στόχο τους μετανάστες χωρίς χαρτιά σχεδιάζει να πραγματοποιήσει μέσα στον Οκτώβριο σε όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. η ιταλική προεδρία, σε μια κίνηση που υποτίθεται ότι στοχεύει στην εξάρθρωση των δικτύων παράνομης διακίνησης, αλλά στην πραγματικότητα εντάσσεται στο πλαίσιο ενίσχυσης της πολιτικής της Ευρώπης-φρούριο. Οπως επισημαίνουν διεθνείς οργανώσεις και οργανισμοί, αυτή ακριβώς η πολιτική στρέφει τους πρόσφυγες και τους μετανάστες στα δίκτυα των διακινητών και θέτει σε κίνδυνο τη ζωή τους.
Σύμφωνα με την πρόταση που υπέβαλε η ιταλική προεδρία στις αντιπροσωπείες των κρατών-μελών στις 10 Ιουλίου και δημοσιοποίησε πρόσφατα η ιστοσελίδα «statewatch.org», η επιχείρηση φέρει την κωδική ονομασία «Μos Maiorum» (κατά λέξη: «τα ήθη των προγόνων μας», φράση που αναφέρεται στον άγραφο νόμο που ρύθμιζε την πολιτική, στρατιωτική και κοινωνική ζωή στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία) και προγραμματίζεται να διαρκέσει δύο ολόκληρες εβδομάδες, από τις 13 μέχρι τις 26 Οκτωβρίου, ελέγχοντας όχι μόνο τις συνήθεις διαδρομές των μεταναστών στο εσωτερικό της ζώνης Σένγκεν (αεροδρόμια, τρένα, αυτοκινητόδρομους), αλλά και τα περάσματα στα εξωτερικά σύνορα.
Εμπλοκή της FRONTEX
Το έγγραφο καλούσε τα κράτη-μέλη να επιβεβαιώσουν τη συμμετοχή τους μέχρι τις 5 Σεπτεμβρίου. Μέχρι στιγμής δεν έχει γίνει γνωστό ποια κράτη θα συμμετάσχουν και με πόσες δυνάμεις το καθένα. Η «Εφ.Συν.» επικοινώνησε με τη Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου της Ε.Ε., η οποία παρέπεμψε για πληροφορίες στο ιταλικό υπουργείο Εσωτερικών, στην Κεντρική Διεύθυνση Μετανάστευσης και Συνοριακής Αστυνομίας, που συντονίζει την επιχείρηση. Σε αυτήν εμπλέκεται και η ευρωπαϊκή δύναμη συνοροφυλακής FRONTEX, η οποία παρέχει ανάλυση κινδύνου και συλλογή πληροφοριών στα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε. Το ελληνικό υπουργείο Δημόσιας Τάξης δεν ήταν μέχρι χτες το βράδυ σε θέση να δώσει πληροφορίες για την επιχείρηση και για ενδεχόμενη συμμετοχή της Ελλάδας.
Στόχος της επιχείρησης, όπως περιγράφεται στην πρόταση, είναι αφ' ενός «η εξασθένηση της δυνατότητας των ομάδων οργανωμένου εγκλήματος να διευκολύνουν την παράνομη μετανάστευση στην Ε.Ε.» και αφ' ετέρου «να συλλέξει πληροφορίες για τις κεντρικές διαδρομές που ακολουθούν οι μετανάστες για να εισέλθουν στην Ε.Ε. και για τις μεθόδους που ακολουθούν τα δίκτυα οργανωμένου εγκλήματος προκειμένου να εισαγάγουν λαθραία κόσμο στην Ε.Ε.».
Για τον σκοπό αυτό, προβλέπονται η σύλληψη των μεταναστών χωρίς χαρτιά και η συμπλήρωση ερωτηματολογίου για τον κάθε συλληφθέντα με πληροφορίες σχετικά με την ταυτότητά του, τον τόπο της σύλληψης, τη διαδρομή που ακολούθησε και τους τρόπους με τους οποίους κατάφερε να φτάσει στην Ε.Ε. χωρίς νόμιμα χαρτιά.
Δεν είναι η πρώτη φορά που εκτελείται παρόμοια επιχείρηση-σκούπα από κοινού για όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε.
Ωστόσο, για πρώτη φορά η επιχείρηση διαρκεί σχεδόν διπλάσιο χρόνο από τον συνηθισμένο και περιλαμβάνει ελέγχους τόσο στα εσωτερικά σύνορα της Ε.Ε. όσο και στα εξωτερικά.
Αντιρατσιστικές οργανώσεις έχουν ήδη εκδώσει φυλλάδια που προειδοποιούν τους μετανάστες και τους πρόσφυγες να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί κατά τη διάρκεια της επιχείρησης.
Στο παρελθόν, παρόμοιες επιχειρήσεις έχουν κατηγορηθεί για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τόσο κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης της επιχείρησης όσο και από τον ίδιο τον σχεδιασμό τους, καθώς στοχοποιούν μια συγκεκριμένη ομάδα πληθυσμού με βάση εθνοτικά χαρακτηριστικά (ethnic profiling), κάτι που απαγορεύεται από το διεθνές δίκαιο.
Την ίδια στιγμή, αυτές οι επιχειρήσεις εντάσσονται σε μια πολιτική έντασης της καταστολής και στοχοποίησης των προσφύγων και των μεταναστών σε όλη την Ε.Ε.
Νόμιμα περάσματα
Την περασμένη εβδομάδα, με αφορμή την πρώτη θλιβερή επέτειο του πολύνεκρου ναυαγίου της Λαμπεντούζα, οι διεθνείς οργανώσεις και οργανισμοί επισήμαναν την άμεση ανάγκη να αλλάξει πολιτική η Ε.Ε. και να δημιουργήσει νόμιμα περάσματα των προσφύγων και των μεταναστών, προκειμένου να μη θέτει σε κίνδυνο τη ζωή τους και να μην ενισχύει τα κυκλώματα διακίνησης.
«Οι περιορισμένες ευκαιρίες για ασφαλή και νόμιμη μετανάστευση οδηγούν τους μετανάστες στα χέρια των διακινητών, συντηρώντας ένα ανήθικο εμπόριο που απειλεί τις ζωές απελπισμένων ανθρώπων. Πρέπει να βάλουμε τέρμα σ' αυτόν τον κύκλο. Οι μετανάστες χωρίς χαρτιά δεν είναι εγκληματίες.
Είναι άνθρωποι που χρειάζονται προστασία και βοήθεια και αξίζουν σεβασμό», δήλωσε ο γενικός διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης, Ουίλιαμ Λέισι Σουίνγκ.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Χιλιάδες συλλήψεις ανά εξάμηνο
Το έγγραφο της Ιταλικής προεδρίας
Η «Mos Maiorum» συνεχίζει τις πανευρωπαϊκές επιχειρήσεις-σκούπα, τις οποίες συντονίζει ανά εξάμηνο η αντίστοιχη χώρα που ασκεί την προεδρία της Ε.Ε., με εξαίρεση την ελληνική προεδρία του 2014, η οποία ήταν -φαίνεται- απασχολημένη με τις δικές της επιχειρήσεις «Ξένιος Ζευς» στο εσωτερικό.
Οι κωδικές ονομασίες των επιχειρήσεων σχετίζονται συνήθως με μυθολογικούς χαρακτήρες, όπως τα ελληνικά «Αφροδίτη» και «Ερμής», το λιθουανικό «Petrunas» και το σκανδιναβικό «Balder». Ως τώρα, οι επιχειρήσεις διαρκούσαν 7 ώς 10 ημέρες και επικεντρώνονταν στη συλλογή στοιχείων όχι τόσο για την είσοδο των μεταναστών στην Ε.Ε. όσο για τις διόδους μετακίνησής τους από χώρα σε χώρα εντός της ζώνης Σένγκεν.
Καθ’ όλη τη διάρκεια των επιχειρήσεων, σημειώνονται έως και δεκάδες χιλιάδες συλλήψεις μεταναστών, οι περισσότεροι από το Αφγανιστάν, το Ιράκ, το Πακιστάν, την Ερυθραία, και άλλες χώρες της Αφρικής. Ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις από όλα τα συμμετέχοντα κράτη-μέλη διεξάγουν εξονυχιστικές έρευνες σε τρένα, σε οχήματα που ταξιδεύουν στις εθνικές οδούς, σε αεροδρόμια και σε θαλάσσιες οδούς.
Κατά τη σύλληψη, καταγράφονται λεπτομερώς οι συνθήκες της σύλληψης και τα προσωπικά στοιχεία του συλληφθέντος. Στο τέλος κάθε επιχείρησης, η προεδρεύουσα χώρα συντάσσει έκθεση με τα στατιστικά στοιχεία και τα συμπεράσματα που έχουν εξαχθεί. Η έκθεση δεν συμπεριλαμβάνει αναφορές για την τύχη των προσφύγων και μεταναστών που συλλαμβάνονται -η τύχη τους αφήνεται στα εκάστοτε κράτη-μέλη που πραγματοποιούν τις συλλήψεις στην επικράτειά τους.
Τον Οκτώβριο του 2012, η νεοεκλεγείσα κυβέρνηση Σαμαρά δεν έλαβε μέρος στην ευρωπαϊκή επιχείρηση «Αφροδίτη», παρείχε ωστόσο όλες τις πληροφορίες που είχαν συλλεχθεί κατά τις επιχειρήσεις «Ξένιος Ζευς» και «Ασπίδα», κατά τις οποίες είχαν συλληφθεί περισσότεροι από 6.000 μετανάστες. Πίσω από τις εκθέσεις και τους αριθμούς, πάντως, ξεπροβάλλουν ο τρόμος και η ανησυχία εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων σε όλη την Ευρώπη, ανθρώπων που κατηγορούνται για την προσπάθειά τους να ζήσουν αξιοπρεπώς και απειλούνται άμεσα με φυλάκιση.
