Του Νικόλα Ζηργάνου

Τούρκος αξιωματικός διώχνει Κούρδους που έχουν πλησιάσει κοντά στα τανκς τα οποία παρακολουθούν τις εξελίξεις στη γειτονική πόλη Κομπάνι REUTERS/ Umit Bektas

«Ιντσιρλίκ γιοκ» διαμήνυσε η Αγκυρα στην Ουάσινγκτον, λίγη ώρα μετά τις δηλώσεις της συμβούλου εθνικής ασφαλείας του προέδρου Ομπάμα, Σούζαν Ράις, πως η Τουρκία συμφώνησε να παραχωρήσει στρατιωτικές βάσεις σε δυνάμεις της διεθνούς συμμαχίας προκειμένου να πραγματοποιούν επιθέσεις στο Ιράκ και τη Συρία κατά των ισλαμιστών εξτρεμιστών του Ισλαμικού Κράτους. Τη δήλωση της Ράις διέψευσε αμέσως το γραφείο του Τούρκου πρωθυπουργού, Αχμέτ Νταβούτογλου, ωστόσο ανακοινώθηκε πως οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται.

Το μόνο που έχει συμφωνηθεί είναι η εκπαίδευση των Σύρων μαχητών της αντιπολίτευσης σε τουρκικό έδαφος, η οικονομική ενίσχυσή τους και ο εξοπλισμός τους. Η Αγκυρα ζητάει να εφαρμοστεί (μονομερώς) ζώνη προστασίας (με πρόσχημα τους πρόσφυγες) εντός συριακού εδάφους, καθώς και την επιβολή ζώνης αεροπορικού αποκλεισμού (με στόχο τον συριακό κυβερνητικό στρατό). Ο Ερντογάν προσπαθεί να εκμαιεύσει την αμερικανική δέσμευση για συστράτευση κατά του Ασαντ, προκειμένου να δώσει ως αντάλλαγμα τη χρήση της αεροπορικής βάσης του Ιντσιρλίκ. Ομως, η Ουάσινγκτον δεν θέλει να υποκύψει στο τουρκικό παζάρι και μετά βίας κρύβει την οργή της για αυτό που αποκαλούν στους διαδρόμους του Στέιτ Ντιπάρτμεντ «εκβιασμό» και πράξη που αντιτίθεται στα αμερικανικά συμφέροντα.

Σιωπηλή συγκατάβαση

Οι Αμερικανοί έχουν ανάγκη τη σιωπηλή συναίνεση της Δαμασκού για να βομβαρδίζουν τους εξτρεμιστές σουνίτες στη Συρία. Οποιαδήποτε στιγμή αρθεί αυτή η σιωπηλή συγκατάβαση, θα πρέπει να τεθεί το θέμα στον ΟΗΕ και εκεί οι Ρώσοι θα βάλουν βέτο. Την ανάγκη των Κούρδων όμως έχει η Ουάσινγκτον και στο Ιράκ, όπου, χωρίς τους πεσμεργκά του ιρακινού Κουρδιστάν, δεν πρόκειται να κερδίσουν τη μάχη κατά του Χαλιφάτου. Η άρνηση των Τούρκων να παραχωρήσουν την αεροπορική βάση του Ιντσιρλίκ, που απέχει ελάχιστα λεπτά πτήσης από τα πεδία των μαχών στη Συρία, αναγκάζει τα βομβαρδιστικά της αμερικανοαραβικής συμμαχίας να απογειώνονται από πολύ απομακρυσμένες βάσεις, από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Κουβέιτ και το Κατάρ, με αποτέλεσμα να έχουν πολύ μικρή επιχειρησιακή δυνατότητα.

Οι αεροπορικές επιθέσεις της διεθνούς συμμαχίας, παρότι σπάνιες, βοήθησαν χθες τους Κούρδους να κερδίσουν ένα μικρό μέρος του Κομπάνι
ΑΠΕ-ΜΠΕ / EPA / TOLGA BOZOGLU

Στο Κομπάνι πάντως, αυξήθηκαν οι αεροπορικοί βομβαρδισμοί κατά των εξτρεμιστών, με οκτώ πλήγματα χθες, έναντι πέντε την Κυριακή και μόλις τριών το Σάββατο. Ομως, οι μάχες δεν κερδίζονται μόνο από τον αέρα, πόσο μάλλον που οι Κούρδοι μαχητές που υπερασπίζονται την πόλη στερούνται ανεφοδιασμού, ενισχύσεων και περίθαλψης των θυμάτων. Οι Τούρκοι συνεχίζουν να κρατούν σφραγισμένα τα σύνορα και δεν επιτρέπουν στους Κούρδους εθελοντές ούτε καν να προσεγγίσουν τη μεθόριο.

Χθες, συνεχίστηκαν οι διαδηλώσεις και οι συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας κατά της τουρκικής πολιτικής «θεατή» της σφαγής των Κούρδων στο Κομπάνι, με τα αιματηρά επεισόδια να έχουν προσωρινά κοπάσει (34 οι καταμετρημένοι νεκροί διαδηλωτές τις τελευταίες ημέρες). Στον χορό των αντιδράσεων μπήκαν χθες και οι Αλεβίτες, ενώ οι Κούρδοι αντάρτες του ΡΚΚ απειλούν να επαναλάβουν τις στρατιωτικές επιχειρήσεις κατά του τουρκικού κράτους. Αν τελικά πέσει το Κομπάνι στα χέρια των ισλαμιστών εξτρεμιστών, η Τουρκία κινδυνεύει να δει να αναβιώνει ο πόλεμος μέσα στα σύνορά της.

Λάδι στη φωτιά έριξε χθες και ο Τούρκος πρόεδρος, Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος υπερασπίστηκε την απόφαση της μη επέμβασης εναντίον των τζιχαντιστών, χαρακτηρίζοντας όσους αντιδρούν «κατασκόπους», οι οποίοι επιδιώκουν την αποσταθεροποίηση της Τουρκίας. «Πριν από 100 χρόνια ορισμένοι εξεγέρθηκαν εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας…και αυτοί υπάρχουν ακόμη και σήμερα. Ο Λόρενς ήταν ένας Αγγλος κατάσκοπος μεταμφιεσμένος σε Αραβα. Σήμερα οι κατάσκοποι είναι αυτοί που προδίδουν την ίδια τη χώρα τους… Υπάρχουν και σήμερα Λόρενς, μεταμφιεσμένοι σε δημοσιογράφους, ιερωμένους, συγγραφείς και τρομοκράτες, που κρύβονται πίσω από την ελευθερία του Τύπου, τον πόλεμο της ανεξαρτησίας ή τον τζιχάντ (ιερό πόλεμο)», δήλωσε ο Τούρκος πρόεδρος, σε μια ομιλία γεμάτη αναφορές κατά των Κούρδων, του ορκισμένου εχθρού του (και πρώην συμμάχου του) ισλαμιστή ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν και των πέντε ξένων δημοσιογράφων και φωτορεπόρτερ που συνέλαβαν οι τουρκικές αρχές στο Ντιγιάρμπακιρ.

Κατηγορίες για κατασκοπία

Τρεις Γερμανοί (από τους πέντε συλληφθέντες) αφέθηκαν ελεύθεροι μετά από κράτηση 30 ωρών και κατηγορίες για κατασκοπία. Δικαστήριο στο Ντιγιάρμπακιρ επρόκειτο χθες να εκδώσει απόφαση για άμεση απέλαση.

Θα επιβληθεί η τάξη, θα παταχθούν οι προβοκάτορες και οι πλιατσικολόγοι, έλεγε χθες ο πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου, ενώ ο υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, υποστήριξε ότι θα ήταν παραβίαση του νόμου (έγκλημα το χαρακτήρισε) αν η Τουρκία επέτρεπε σε ένοπλους πολίτες να περάσουν τα σύνορα για να ενισχύσουν τους Κούρδους που μάχονται τους τρομοκράτες του Ισλαμικού Κράτους στο Κομπάνι.