ΡΩΜΗ Του Θεόδωρου Ανδρεάδη Συγγελλάκη

«Έρχεται ο νόμος για τα σύμφωνα συμβίωσης, αλλά μόνο για τους ομοφυλόφιλους» έγραφε στο χθεσινό της πρωτοσέλιδο η Repubblica

Κάποιοι κάνουν λόγο για πραγματική επανάσταση. Τα πρώτα αποτελέσματα των εργασιών της συνόδου της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας με θέμα την οικογένεια -εργασίες που βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη- αποτυπώθηκαν σε προσωρινό κείμενο που επιβεβαιώνει ξεκάθαρα τη νέα πορεία και πνοή του Φραγκίσκου.

Θέματα τα οποία μέχρι πρότινος θεωρούνταν από «άκρως ευαίσθητα» μέχρι και ταμπού μετατρέπονται τώρα σε κύριο πεδίο συζήτησης και ανταλλαγής απόψεων, με γνώμονα την κατανόηση και τη θέληση προσέγγισης του κάθε πιστού, του κάθε ανθρώπου. Και η αναφορά είναι, κυρίως, για τους διαζευγμένους, όσους έχουν επιλέξει τον πολιτικό γάμο και τους ομοφυλόφιλους.

Στην πρώτη αυτή έκθεση αναφέρεται ότι οι καθολικοί πιστοί οι οποίοι έχουν προσφύγει στην αστική δικαιοσύνη για να πάρουν διαζύγιο (η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία δεν το προβλέπει, εκτός και αν κριθεί άκυρος ο γάμος) θα μπορούν στο εξής, όπως φαίνεται, να επανέλθουν σε πλήρη κοινωνία με τους ιερείς τους και όλο το εκκλησιαστικό σώμα. Θα πρέπει να ακολουθήσουν μια «πορεία μετάνοιας», αλλά στο τέλος θα έχουν και πάλι το δικαίωμα να μεταλαμβάνουν και να παίρνουν μέρος στις δραστηριότητες της ενορίας τους. Η επίσημη στάση του Βατικανού έως τώρα ήταν πέρα για πέρα αρνητική, με κάθετη απόρριψη των διαζευγμένων πιστών.

Σε ό,τι αφορά δε τα ζευγάρια που επέλεξαν τον πολιτικό γάμο, στις μέχρι τώρα εργασίες της συνόδου που βρίσκεται σε εξέλιξη στην Αγία Εδρα πολλοί επιφανείς καρδινάλιοι έκαναν αναφορά στην «ύπαρξη θετικών στοιχείων και μέσα στις σχέσεις εκείνες οι οποίες δεν συμπεριλαμβάνονται στην ιδανική, τέλεια μορφή που υποστηρίζει και προτείνει η Εκκλησία». Σαν να λέμε ότι η παλιά σχολή της καταδίκης πρέπει να αντικατασταθεί από εκείνη του διαλόγου και της κατανόησης. Αυτό ακριβώς που φαίνεται να ισχύει και για τους ομοφυλόφιλους – το παλιό, πραγματικό ταμπού της Εκκλησίας της Ρώμης και όχι μόνο.

Οι ανώτατοι καθολικοί κληρικοί που συμμετέχουν στη σύνοδο στην πλειοψηφία τους θεωρούν ότι οι ομοφυλόφιλοι «διαθέτουν αρετές και ικανότητες και μπορούν να προσφέρουν τη θετική συμβολή τους στο σύνολο της χριστιανικής κοινότητας». Τίθεται μάλιστα και το ερώτημα αν η κοινότητα αυτή των χριστιανών είναι έτοιμη και ικανή να τους υποδεχτεί με πνεύμα αδελφοσύνης.

Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, φυσικά, δεν εγκρίνει τους γάμους ομοφύλων και δεν θα μπορούσε μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα να κάνει ένα τόσο μεγάλο άλμα. Αρχισε να αναγνωρίζει όμως την ανθρώπινη και πρακτική αξία των σχέσεων συμβίωσης δύο γκέι συντρόφων, κάτι που μέχρι πρότινος θα μπορούσε να κριθεί προϊόν επιστημονικής φαντασίας.

Είναι ξεκάθαρο ότι όλα αυτά οφείλονται, κατά κύριο λόγο, στην προσωπικότητα και τις βαθιές αξίες του Φραγκίσκου. Ο οποίος δεν χάνει ευκαιρία να μας υπενθυμίσει ότι τον ενδιαφέρει η εκκλησία της ουσίας και όχι της βιτρίνας. Κανείς δεν μπορεί να πει βέβαια ότι οι συγκρούσεις τελείωσαν. Οι συντηρητικοί κληρικοί άρχισαν ήδη να αντιδρούν και ο επικεφαλής της πρώην Ιεράς Εξέτασης, ο καρδινάλιος Γκέρχαρντ Μίλερ, καταγγέλλει ότι -κατά τη γνώμη του- η «φιλοπαπική πτέρυγα» προσπαθεί να δρομολογήσει τις εξελίξεις προς μια κατεύθυνση που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την παραδοσιακή δομή της οικογένειας.

Θα υπάρξουν και άλλες, εμφανείς και υπόγειες συγκρούσεις, αλλά η εποχή του σκοταδισμού έχει μάλλον παρέλθει. Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση Ρέντσι ανακοινώνει ότι θα προχωρήσει στην αναγνώριση της συμβίωσης ομόφυλων, υιοθετώντας το γερμανικό μοντέλο: ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις με τον γάμο, με μόνη εξαίρεση την πρόσβαση στη δυνατότητα υιοθεσίας. Αυτά συμβαίνουν, λοιπόν, στην «παπική» Ιταλία. Και η Ελλάδα τι κάνει; Πόσο θα περιμένουμε ακόμη για συγκεκριμένες κινήσεις ώστε να νιώσουν πράγματι όλοι οι πολίτες ισότιμοι και ελεύθεροι;