Της Βίκυς Καπετανοπούλου
Η νέα γενιά πανηγυρίζει για την εκλογική νίκη των εκπροσώπων του… παλαιού καθεστώτος, τους οποίους είχε διώξει η «Αραβική άνοιξη»
REUTERS/ Zoubeir Souissi
Πριν καν αρχίσουν να ανακοινώνονται τα αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών της περασμένης Κυριακής στην Τυνησία, το -μέχρι πρότινος- κυβερνών ισλαμικό κόμμα Ενάχντα παραδέχτηκε δημόσια την ήττα του από τον κοσμικό αντιπολιτευόμενο συνασπισμό Νιντάα Τούνες – μια ήττα που επαναφέρει στο πολιτικό προσκήνιο κορυφαίους αξιωματούχους της παλιάς φρουράς του ανατραπέντος δικτάτορα Μπεν Αλι.
Εκπρόσωπος του Ενάχντα αναγνώρισε πως το κόμμα έκανε λάθη και πλήρωσε το τίμημα της ανάληψης της εξουσίας στην απαρχή της δύσκολης μεταβατικής περιόδου εκδημοκρατισμού, μετά τη λαϊκή επανάσταση του 2011 και την πτώση του αυταρχικού, διεφθαρμένου καθεστώτος. Ο ισλαμιστής πρώην πρωθυπουργός Ρατσέντ Γκανούτσι τηλεφώνησε προσωπικά για να συγχαρεί τον νέο ισχυρό άντρα της χώρας Μπέτζι Κάιντ Εσέμπσι, τον 87χρονο πρώην πρόεδρο της Βουλής και υπουργό επί των ημερών τού Μπεν Αλι και -πιο πριν- του Χαμπίμπ Μπουργκίμπα. Ηταν άλλο ένα δείγμα πολιτικού πολιτισμού και ρεαλισμού στο μοναδικό κράτος μέχρι σήμερα όπου η επέλαση της λεγόμενης «αραβικής άνοιξης» μοιάζει να εξελίσσεται σε ένα κάποιο «success story», παρά τις βίαιες αναταράξεις και τους σκοτεινούς αστερίσκους. Τα παραδείγματα της Λιβύης, της Αιγύπτου, πόσο μάλλον της Συρίας, το αποδεικνύουν περίτρανα.
Από τις 217 έδρες του νέου Κοινοβουλίου, το Νιντάα Τούνες συγκεντρώνει κατά προσέγγιση 83 και το Ενάχντα περί τις 68. Οι οριστικοί αριθμοί ενδέχεται να αλλάξουν όταν ολοκληρωθεί η καταμέτρηση σε όλη την επικράτεια. Κανένα κόμμα δεν συγκεντρώνει απόλυτη πλειοψηφία και ο σχηματισμός ευρείας κυβέρνησης εθνικής ενότητας δείχνει αναπόφευκτος. Αμεσες προκλήσεις, το τέλμα στην οικονομία και τον τουρισμό, αλλά και τα σκληρά μέτρα λιτότητας που αναμένεται να ληφθούν για να τονωθούν οι ρυθμοί ανάπτυξης. «Ο Εσέμπσι εμπνέει εμπιστοσύνη. Το Ενάχντα έχασε για τρεις λόγους: την αύξηση της ανεργίας, την οικονομία και τη θεωρούμενη χαλαρότητα ενάντια στην τρομοκρατία. Ολα αυτά μαζί έκαναν τον κόσμο να ψηφίσει υπέρ μιας μόνης δύναμης που θα μπορούσε να τα αντιμετωπίσει» εκτιμά ο Τυνήσιος κοινωνιολόγος και εκλογικός παρατηρητής Τάχαρ Σεγκρούς.
Το κοσμικό αλλά ετερόκλητο Νιντάα Τούνες δημιουργήθηκε μόλις το 2012 ως το μοντέρνο αντίβαρο απέναντι στους καλά οργανωμένους και κυρίαρχους ώς τότε ισλαμιστές του Ενάχντα. Στελεχώθηκε από αξιωματούχους της παλιάς φρουράς του Μπεν Αλι, που συμμάχησαν με πολιτικούς απ' όλο σχεδόν το ιδεολογικό φάσμα: από κεντροαριστερούς και συνδικαλιστές μέχρι φιλελεύθερους που τάσσονται ακραιφνώς υπέρ της ελεύθερης αγοράς.
Με προφίλ τεχνοκράτη
Ο δε επικεφαλής του, ο βετεράνος Εσέμπσι, που θα είναι βασικός υποψήφιος και στην προεδρική αναμέτρηση του Νοεμβρίου, βρήκε γόνιμο έδαφος να καλλιεργήσει το προφίλ ενός τεχνοκράτη και αξιόπιστου πολιτικού, κεφαλαιοποιώντας την κοινωνική δυσαρέσκεια η οποία εκφράστηκε και από τη σχετικά χαμηλή συμμετοχή σε αυτές τις εκλογές. Η νίκη του ξάφνιασε αρκετούς γεννώντας φόβους για πιθανή επιστροφή της χώρας στις μαύρες μέρες της καταπίεσης και της διαφθοράς. «Πολλοί θα δουν τα αποτελέσματα ως πισωγύρισμα. Ενα πράγμα όμως είναι σίγουρο: η κοινωνία των πολιτών και ευρύτερα οι Τυνήσιοι τα τελευταία λίγα χρόνια έχουν συνηθίσει πια [να ζουν] με συγκεκριμένα δικαιώματα και ελευθερίες, από τις οποίες θα είναι δύσκολο να υπαναχωρήσουν» υποστηρίζει ο Μπράχιμ Ρουάμπαχ, πολιτικός ερευνητής στην Τύνιδα.
Η ανεξαρτησία της μουσουλμανικής Τυνησίας μετά από 50 και πλέον χρόνια γαλλικής αποικιοκρατίας και καταναγκαστικής κοσμικής διακυβέρνησης, σε συνδυασμό με τις υψηλές προσδοκίες από τη λαϊκή εξέγερση, έστρεψαν αρχικά το εκλογικό σώμα στο -διωκόμενο έως τότε- πολιτικό Ισλάμ, που απέτυχε να δώσει λύσεις στα φλέγοντα ζητήματα της οικονομίας και της ασφάλειας. Μένει να αποδειχτεί αν όλα τα κόμματα, η επόμενη κυβέρνηση και ο νέος πρόεδρος θα συνεχίσουν στον δρόμο των γενναίων συμβιβασμών και εν τέλει μιας βιώσιμης δημοκρατίας.
