Του Μπάμπη Μιχάλη
Την ευρωζώνη των δύο ταχυτήτων, την αυξανόμενη απόσταση μεταξύ του αναπτυγμένου Βορρά και του φτωχού Νότου επιβεβαιώνουν η διαφοροποίηση στη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων και ο βαθμός απεξάρτησης των τραπεζών από τα δάνεια της ΕΚΤ.
Σύμφωνα με ανάλυση που πραγματοποίησε πρόσφατα η βρετανική Barclays και έφεραν στη δημοσιότητα οι χθεσινοί «Financial Times», η χαλαρή νομισματική πολιτική που εφαρμόζει σήμερα η ΕΚΤ όπως και οι υποσχέσεις του προέδρου της, Μάριο Ντράγκι, το περασμένο καλοκαίρι, ότι θα κάνει τα πάντα για τη διάσωση της ευρωζώνης, ευνόησαν περισσότερο τις επιχειρήσεις των χωρών του πυρήνα της ευρωζώνης οι οποίες δανείζονται με τα χαμηλότερα επιτόκια όλων των εποχών. Αντίθετα οι επιχειρήσεις που εδρεύουν στην περιφέρεια της ευρωζώνης παλεύουν να εξασφαλίσουν χρηματοδότηση από τις αγορές.
Η Barclays, που ανέλυσε τα στοιχεία της ΕΚΤ, κατέληξε ότι οι επιχειρήσεις που έχουν έδρα σε Γερμανία, Γαλλία, Ολλανδία και Βέλγιο κατάφεραν να δανειστούν από τις αγορές στο β' εξάμηνο 37 δισ. ευρώ, με ιστορικά χαμηλό κόστος.
Αντίθετα, στο ίδιο χρονικό διάστημα οι επιχειρήσεις που έχουν έδρα σε Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία και Ελλάδα αύξησαν τον δανεισμό τους μόλις κατά 12 δισ. ευρώ. Εξ αυτών μόνον οι μεγαλύτερες –όπως η ιταλική Telecom Italia και η ισπανική Telefonica- κατάφεραν να αντλήσουν κεφάλαια από τις αγορές. Στις εν λόγω χώρες της περιφέρειας καταγράφηκε στο ίδιο διάστημα μείωση του καθαρού τραπεζικού δανεισμού κατά 65 δισ. ευρώ, καθώς οι χτυπημένες από την κρίση χρέους τράπεζες αυτών μείωσαν τη χορήγηση δανείων προκειμένου να ενισχύσουν τους ισολογισμούς τους.
Ο τραπεζικός δανεισμός μειώθηκε και στις χώρες του σκληρού πυρήνα, όμως η μείωση αυτή αντισταθμίστηκε από τα κεφάλαια που εισέρευσαν προς τις επιχειρήσεις από τις κεφαλαιαγορές.
Τα στοιχεία που επεξεργάστηκε η Barclays δείχνουν ακόμη ότι υπάρχει μεγάλη διαφορά στο κόστος δανεισμού και των μικρών επιχειρήσεων. Στη Γερμανία και τη Γαλλία αυτές δανείζονται με επιτόκιο 3,7% ενώ στην Ισπανία και την Ιταλία με 5,2%-5,6%.
Ολα αυτά αντικατοπτρίζουν τον χρηματοοικονομικό κατακερματισμό που ισχύει σήμερα στην ευρωζώνη, κάτι που επιβεβαιώνεται άλλωστε και από τα χθεσινά στοιχεία της ΕΚΤ για τα κεφάλαια που αντλούν από αυτήν οι τράπεζες της ευρωζώνης.
Σύμφωνα με αυτά, οι γερμανικές τράπεζες μείωσαν περίπου κατά 30% τη χρηματοδότησή τους από την ΕΚΤ τον Ιανουάριο, ενώ σε μικρότερο βαθμό μείωσαν επίσης την εξάρτησή τους και οι τράπεζες της Γαλλίας και του Βελγίου. Κάτι που σημαίνει ότι οι τράπεζες του σκληρού πυρήνα του ευρώ επιστρέφουν στις κεφαλαιαγορές μετά τα προβλήματα που αντιμετώπισαν πέρυσι λόγω της κρίσης χρέους. Αντίθετα οι τράπεζες της περιφέρειας της ευρωζώνης συνεχίζουν να στηρίζονται στον δανεισμό και στα κεφάλαια της ΕΚΤ.