Του Νικόλα Ζηργάνου
Eχει ο καιρός γυρίσματα για την αμερικανική πολιτική στη Συρία. Αρχικά το Στέιτ Ντιπάρτμεντ υποστήριξε ανεπιφύλακτα τη λαϊκή εξέγερση κατά του καθεστώτος, βοήθησε να ιδρυθεί ένα πολιτικό μόρφωμα της αντιπολίτευσης, το «Εθνικό Συμβούλιο της Συρίας» (NSC), με έδρα την Κωνσταντινούπολη και έδωσε το πράσινο φως για να χρηματοδοτηθεί από το -φιλόδοξο να παίξει ρόλο- φιλοδυτικό Κατάρ.
Ολα αυτά τους περασμένους 14 μήνες. Όμως, η συντριπτική πλειοψηφία της ηγετικής ομάδας της επίσημης συριακής αντιπολίτευσης, την οποία η Χίλαρι Κλίντον αναγόρευε ως «μοναδικό αντιπρόσωπο του συριακού λαού», βρέθηκε κάτω από την άμεση επιρροή των Σύρων Αδελφών Μουσουλμάνων.
Μετά τις εξελίξεις στη Λιβύη και κυρίως μετά τη δολοφονία του Αμερικανού πρέσβη στην Βεγγάζη επικράτησαν δεύτερες σκέψεις.
Η Χίλαρι Κλίντον εξέφρασε ανησυχίες «για την άνοδο του εξτρεμισμού στη Συρία», υποστήριξε ότι το Εθνικό Συριακό Συμβούλιο δεν είναι πλέον αντιπροσωπευτικό και δήλωσε ότι η αντιπολίτευση πρέπει να ενωθεί και να δράσει κάτω από μια πολιτική και στρατιωτική ομπρέλα.
Η προοπτική μιας αποκλειστικά σουνιτικής ισλαμικής κυβέρνησης στη Δαμασκό, σε μια χώρα παλίμψηστο του εθνολογικού χάρτη της Μέσης Ανατολής, έπαψε να είναι ελκυστική, ίσως μάλιστα να έπαψε να είναι και επιθυμητή στην αποκαλούμενη «Δύση».
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Βρετανία θα ήθελαν να δουν την εκπαραθύρωση του Ασαντ, αλλά στο όνομα της σταθερότητας και της προάσπισης των δικών τους συμφερόντων, θα επιθυμούσαν η νέα εξουσία στη Δαμασκό να είναι πιο αντιπροσωπευτική εθνοτικά, θρησκευτικά και πολιτικά και κυρίως πιο ελέγξιμη.
Οι Σουνίτες και οι άλλοι
Η επόμενη ημέρα θα πρέπει να ενσωματώνει πέραν των σουνιτών Αράβων (που αποτελούν το 60% του συνολικού πληθυσμού και εκπροσωπούνται κυρίως από τους Αδελφούς Μουσουλμάνους) και τις πολλές μειονότητες της χώρας.
Οι Αλαουίτες, οι Χριστιανοί, οι Δρούζοι, οι Κούρδοι, η κοσμική αντιπολίτευση, οι γυναίκες, είναι σχεδόν ανύπαρκτοι στο Εθνικό Συμβούλιο της Συρίας που φιλοδοξεί να σχηματίσει τη νέα κυβέρνηση.
Τώρα, η Χίλαρι Κλίντον πιέζει να διευρυνθεί η αντιπροσώπευσή του, με άλλα λόγια ζητάει από τους Αδελφούς Μουσουλμάνους της Συρίας να αποποιηθούν την ηγεμονία τους και τον αποκλειστικό έλεγχο της εξουσίας.
Η Χίλαρι πήρε την απάντησή της για τα σχόλια της περί εξτρεμισμού στη Συρία από τους διαδηλωτές της αντιπολίτευσης στους δρόμους του Ιτλίμπ και άλλων πόλεων, οι οποίοι φώναζαν το σύνθημα «Κλίντον, ο ριζοσπαστισμός μας, αν υπάρχει, είναι αποτέλεσμα των ψεμάτων σου».
Ηταν η πρώτη φορά που οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι της Συρίας καταφέρθηκαν ευθέως κατά των ΗΠΑ. Η προειδοποιητική βολή δεν πτόησε τη Χίλαρι.
Αντιθέτως άρχισε τις πιέσεις. ΗΠΑ, Βρετανία, Τουρκία Γαλλία και Κατάρ, πλαγιοκοπούν το NSC στη σύνοδο που διεξάγεται στην Ντόχα, να συμμετάσχουν ως μέλη του Συμβουλίου οι τοπικοί στρατιωτικοί ηγέτες και οι οργανώσεις που μάχονται ένοπλα το καθεστώς, καθώς η πλειοψηφία της ηγεσίας του NSC αποτελείται από εξόριστους Αδελφούς.
Το καρότο που προσφέρει η Δύση είναι η ανάληψη από τη Βρετανία της υποχρέωσης να συνδράμει (βλέπε εξοπλίσει, εκπαιδεύσει και υποστηρίξει με πληροφορίες) την ένοπλη αντιπολίτευση που πρέπει να ενοποιηθεί, αλλά και να ελεγχθεί τόσο σε πολιτικό όσο και σε στρατιωτικό επίπεδο.
Πληρωμένες απαντήσεις
Η απάντηση των σουνιτών στους διαδρόμους της συνόδου της Ντόχα ήταν πολύ χαρακτηριστική. «Οι Δυτικοί έκοψαν και έραψαν ένα κοστούμι στα μέτρα τους και τώρα ψάχνουν κάποιον να το φορέσει, αλλά προς το παρόν δεν βρίσκουν κανέναν».
Την ώρα που ο Ασαντ δηλώνει έτοιμος να πεθάνει παρά να εγκαταλείψει την εξουσία του, η αντιπολίτευση φαίνεται δύστροπη, αν όχι αρνητική στην αμερικανική πρόταση που έναντι υψηλού ανταλλάγματος θα την έφερνε πιο κοντά να κυριεύσει το προεδρικό Μέγαρο της Δαμασκού.
Η Δύση τα θέλει όλα δικά της και προσπαθεί να φέρει τις εξελίξεις στην πιο καυτή περιοχή του πλανήτη στα μέτρα της.
Όμως η Αραβική Άνοιξη δεν καλουπώνεται, δεν χειραγωγείται και δεν ελέγχεται από κανέναν. Ούτε από τους Αδελφούς Μουσουλμάνους, ούτε πολύ περισσότερο από την Ουάσιγκτον…