Εγκρίνοντας την «εποικοδομητική», όπως βαφτίστηκε, πρόταση δυσπιστίας, η Βουλή της Σλοβενίας αποφάσισε χθες να εκδιώξει την κυβέρνηση του Γιάνεζ Γιάνσα, προκειμένου αφενός να τιμωρήσει τον πρωθυπουργό για υπόθεση διαφθοράς και φοροδιαφυγής και αφετέρου να σταματήσει τη δραματική κατρακύλα της οικονομίας, που έχει μετατρέψει τη Σλοβενία από αστέρι της μετα-κομμουνιστικής κεντρικής Ευρώπης σε χώρα υποψήφια για… μνημόνιο.
Με την ανεργία άνω του 12% -επίπεδο ρεκόρ της τελευταίας 14ετίας- και τον τραπεζικό τομέα να συνθλίβεται από τα «κόκκινα» δάνεια, το Κοινοβούλιο αποφάσισε να παραδώσει τα ηνία, για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας, σε μια γυναίκα, την οικονομολόγο και πρόεδρο του κεντροαριστερού κόμματος «Θετική Σλοβενία», Αλένκα Μπράτουσεκ, που θα έχει ένα χρόνο διορία για να διασώσει την πρώην γιουγκοσλαβική Δημοκρατία από την άμεση καταστροφή.
Εάν η 42χρονη Μπράτουσεκ καταφέρει να σχηματίσει κυβέρνηση, θα κληθεί να διαχειριστεί τη χειρότερη κρίση από την κήρυξη της ανεξαρτησίας της Σλοβενίας, πριν από 22 χρόνια. «Οχι άλλη λιτότητα», είπε στη Βουλή πριν από την ψηφοφορία η Μπράτουσεκ, «δεν μπορείς να κάνεις αφαίμαξη σε έναν ασθενή κι εάν δεν καλυτερεύει η κατάστασή του, να κάνεις κι άλλη αφαίμαξη», συμπλήρωσε, παραθέτοντας φράση του νομπελίστα Τζόζεφ Στίγκλιτς. «Η προτεραιότητά μας είναι η ανάπτυξη και οι θέσεις εργασίας, που δημιουργούν πλούτο για όλους… Το λέω καθαρά: δεν πρόκειται να υπάρξει ελληνικό σενάριο για τη Σλοβενία».
Οι δραστικές περικοπές του προϋπολογισμού και οι κατηγορίες για διαφθορά κατά της κυβέρνησης του Γιάνσα πυροδότησαν τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις από τη διάσπαση της ομοσπονδιακής Γιουγκοσλαβίας το 1991 και προκάλεσαν κλυδωνισμούς στη συντηρητική κυβέρνηση συνασπισμού του Γιάνσα. Το τελειωτικό χτύπημα στον πρωθυπουργό έδωσε η εμπλοκή του σε σκάνδαλο διαφθοράς και διαπλοκής με κατασκευαστή-εργολάβο δημόσιων έργων. Παρότι ο ίδιος αρνιόταν πεισματικά να παραιτηθεί, οι εταίροι του στην κυβέρνηση απέσυραν την εμπιστοσύνη τους στο πρόσωπό του και υπό την απειλή πρόωρων εκλογών συμφώνησαν με τους Σοσιαλδημοκράτες και το κόμμα της «Θετικής Σλοβενίας» να παραδώσουν την εξουσία στην Μπράτουσεκ για έναν χρόνο κι εφόσον τα καταφέρει, να παραταθεί η θητεία της μέχρι τις επόμενες προγραμματισμένες εκλογές, το 2015.
Δεν θα είναι εύκολη υπόθεση -εκτιμούν αναλυτές-, δεδομένων των διαφορών μεταξύ των κομμάτων που μετέχουν στη νέα συμμαχία, αλλά και λόγω των πιέσεων που ασκούν Βρυξέλλες και ΕΚΤ, προκειμένου να αποφευχθεί άλλη μια διάσωση χώρας της ευρωζώνης. Αυτό που ζητούν οι Ευρωπαίοι είναι αναδιάρθρωση του τραπεζικού τομέα, εργασιακές μεταρρυθμίσεις και ξεπούλημα κρατικής περιουσίας, για να μπορέσει να χρηματοδοτηθεί η χώρα, με καλά επιτόκια, από τις αγορές και να ξεπληρώσει χρέη 2 δισ. που λήγουν στα μέσα του 2013.
Ελλη Πάνου
