Toυ Θεόδωρου Ανδρεάδη- Συγγελάκη
Επισήμως, είναι το «νούμερο δύο», σύμφωνα με πολλούς όμως, είναι ο πραγματικός εγκέφαλος του κινήματος «Πέντε Αστέρων». Ο Τζανρομπέρτο Καζαλέτζιο δεν συνηθίζει να κάνει συχνά δηλώσεις και ο ίδιος ο Ντάριο Φο, βραβείο Νόμπελ λογοτεχνίας και υποστηρικτής του νέου αυτού κινήματος, τον χαρακτήρισε πρόσφατα «τόσο ευαίσθητο όσο και συνεσταλμένο».
Πενήντα εννέα ετών, είναι ιδρυτής και συνιδιοκτήτης μιας εταιρείας που φέρει το όνομά του, «Casaleggio e associati», η οποία ασχολείται με επικοινωνιακές στρατηγικές στο πλαίσιο της ανάπτυξης του Διαδικτύου, ενώ, παράλληλα, εκδίδει και βιβλία.
Αυτό που τον μετέτρεψε, φυσικά, σε δημόσιο πρόσωπο, είναι η απόφασή του να δημιουργήσει -μαζί με τον Μπέπε Γκρίλο- το κίνημα «Πέντε Αστέρων». Για την επίσημη ίδρυσή του επέλεξαν την ημερομηνία της 4ης Οκτωβρίου του 2009, ημέρα κατά την οποία η Καθολική Εκκλησία τιμά τον Φραγκίσκο της Ασίζης, προστάτη της Ιταλίας και άγιο με τεράστιο επικοινωνιακό ταλέντο.
«Χωρίς το Διαδίκτυο, τίποτα από τα όσα συνέβησαν δεν θα μπορούσαν, σε καμία περίπτωση, να γίνουν πραγματικότητα», συνηθίζει να υπενθυμίζει σε φίλους και συνεργάτες ο στρατηγικός εγκέφαλος του κινήματος.
Ο ίδιος συνεργάστηκε στενά με τον Ιταλό ηθοποιό για τη δημιουργία του μπλογκ του, που έχει σπάσει πανιταλικό ρεκόρ επισκέψεων. Γύρω από το μπλογκ του Γκρίλο γεννήθηκαν δεκάδες «διαδικτυακές ομάδες συζήτησης και προβληματισμού». Χάρη σε αυτές, το κίνημα «Πέντε Αστέρων» μπόρεσε να διαδοθεί, τελικώς, με τεράστια ταχύτητα.
Ο Καζαλέτζιο, σύμφωνα με πολλούς σχολιαστές, έδωσε και την ιδέα να επιλεγούν οι υποψήφιοι βουλευτές και γερουσιαστές του «Cinque Stelle» («Πέντε Αστέρων») με τη χρήση, πάντα, του Ιντερνετ. Ο καθένας ανάρτησε μια σύντομη παρουσίασή του, με ερασιτεχνικό βίντεο. Τα μέλη του κινήματος κλήθηκαν να τις ακούσουν και να ψηφίσουν, πάντα μέσω Διαδικτύου. Η συμμετοχή δεν ήταν τεράστια -υπήρξαν και υποψήφιοι που κατάφεραν να μπουν στα ψηφοδέλτια με λιγότερο από εκατό «κλικ»- αλλά ήταν η πρώτη φορά που ένα τέτοιο πείραμα συνδέθηκε με βουλευτική αναμέτρηση, στην οποία συμμετείχε «ο άνθρωπος της διπλανής πόρτας».
Είναι η άμεση Δημοκρατία, Democrazia diretta, στην οποία κάνει τόσο συχνά αναφορά και ο Γκρίλο.
Δεν έλειψαν, πάντως, και οι κριτικές: ο πρώην περιφερειακός σύμβουλος του κινήματος στην περιοχή της Μπολόνια, Τζοβάνι Φάβια, προκάλεσε σάλο, τον περασμένο Σεπτέμβριο, δηλώνοντας ότι «ο Καζαλέτζιο ελέγχει τα πάντα και αν κάτι δεν του αρέσει σηκώνει το τηλέφωνο και δίνει οδηγίες». «Μέσα σε αυτό το κίνημα δεν υπάρχει πραγματική Δημοκρατία», πρόσθεσε ο Φάβια, συνομιλώντας με δημοσιογράφο που κρατούσε κρυφή κάμερα.
Στο τέλος, ο «αιρετικός» περιφερειακός σύμβουλος εγκατέλειψε τα «Πέντε Αστέρια» και έθεσε υποψηφιότητα με τον αριστερό πρώην δικαστικό Αντόνιο Ινγκρόια, χωρίς, όμως, να καταφέρει να εκλεγεί.
Παρά τον θόρυβο που προκάλεσαν αρχικά οι δηλώσεις αυτές, η τεράστια πλειονότητα των υποστηρικτών του Γκρίλο και του ισχυρού συμβούλου και συνεργάτη του δεν αμφισβήτησε την όλη δομή και το πείραμα του διαδικτυακού κινήματος.
Πρέπει, πάντως, να ληφθεί υπόψη και μια άλλη σημαντική παράμετρος. Η Ιταλία είναι μια χώρα όπου έχει δημιουργηθεί τεράστια αγανάκτηση κατά της διαφθοράς και της προνομιακής μεταχείρισης των πολιτικών. Και σε ό,τι αφορά το τηλεοπτικό της τοπίο, μια χώρα με βαλτωμένο σύστημα: από τη μία η δημόσια τηλεόραση, από την άλλη ο Μπερλουσκόνι. Με τα ο πείραμά του, το «Cinque Stelle», κατάφερε να ξεμπλοκάρει και να παρακάμψει το όλο σύστημα: Ευνόησε το Ιντερνετ, ζήτησε από τους εκλεγμένους εκπροσώπους του να μειώσουν κατά 50% τις αποδοχές τους και έδωσε στον καθένα την αίσθηση ότι μπορεί να φτάσει μέχρι το Κοινοβούλιο.
Με την επινόηση αυτή, ο Καζαλέτζιο στάθηκε ικανός, έως τώρα, να αποδυναμώσει τις κριτικές και τις όποιες κατηγορίες για «εντονότατο συγκεντρωτισμό».
