Της Χριστίνας Πάντζου

«Μία γυναίκα» είναι ο τίτλος του ύμνου με τον οποίο τα Ηνωμένα Εθνη σκοπεύουν να τιμήσουν την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, στις 8 Μαρτίου. Η ιδέα ξεκίνησε από την Μπεθ Μπλατ, την Αμερικανίδα καλλιτέχνιδα που έχει ιδρύσει το κίνημα Hope Sings,«μια κερδοσκοπική μουσική οργάνωση» όπως τονίζει, που διαθέτει τα έσοδά της σε μικροπιστώσεις για να ξεφύγουν γυναίκες από τη φτώχεια. Πριν από δύο χρόνια πρότεινε στη νεοσυσταθείσα ΟΗΕ-Γυναίκες τη δημιουργία ενός ύμνου, που δεν άργησε να γίνει πραγματικότητα.

Η Μπεθ εμπνεύστηκε τους στίχους από τις απίστευτες ιστορίες γυναικών που η οργάνωση έχει βοηθήσει. Τη μουσική ανέλαβε ο Γκράχαμ Λάιλ (διάσημος ανάμεσα στα άλλα από το «What’s Love Got To Do With It») σε συνεργασία με τη Σομαλοβρετανή τροβαδούρο Φάχαν Χασάν. Το τραγούδι ακούστηκε για πρώτη φορά το 2010 στην τελετή ανακοίνωσης της νέας οργάνωσης του ΟΗΕ για τις Γυναίκες.

Επειτα από δύο χρόνια και περίπου 2.500 emails, όπως λέει η Μπεθ, ηχογραφήθηκε ερμηνευμένο από 25 καλλιτέχνες που ενδιαφέρονται αρκετά για τις γυναίκες ώστε να προσφέρουν το ταλέντο και τον χρόνο τους για να ενισχύσουν τη μάχη κατά των διακρίσεων και υπέρ της ισότητας. Από τις 8 Μαρτίου το τραγούδι θα πωλείται στην ιστοσελίδα ΟΗΕ-Γυναίκες (http://song.unwomen.org/) έναντι 0,99 δολαρίων (0,75 ευρώ) και τα έσοδα θα διατεθούν για τα προγράμματα στήριξης γυναικών της οργάνωσης.

Γιατί παρά την πρόοδο που έχει γίνει, απομένει ένας μακρύς δρόμος να διανύσουμε:

7 στις δέκα 10 γυναίκες στον πλανήτη θα βιώσουν κάποια στιγμή στη ζωή τους τον ξυλοδαρμό, την κακοποίηση, τον βιασμό ή τον ακρωτηριασμό. 630 εκατομμύρια γυναίκες ζουν σε χώρες όπου η οικογενειακή βία δεν θεωρείται έγκλημα.

Οι γυναίκες ακόμη αμείβονται 10-30% λιγότερο από τους άντρες. Αν αμείβονταν ίσα με τους άνδρες συναδέλφους τους, το ΑΕΠ θα ήταν 9-16% μεγαλύτερο στις αναπτυγμένες χώρες, ενώ στις αναπτυσσόμενες το κατά κεφαλήν εισόδημα θα αύξανε κατά 14%. Σε μια εποχή όπου καθημερινά 925 εκατ. άνθρωποι πεινάνε, η στήριξη των αγροτισσών θα μπορούσε να μειώσει τον πληθυσμό των πεινασμένων κατά 150 εκατομμύρια.

Απέναντι σε αυτή την πραγματικότητα μουσικοί και τραγουδιστές, γυναίκες και άντρες από την Κίνα ώς την Κόστα Ρίκα και την Ινδία και από το Μάλι ώς τη Μαλαισία και την Ισπανία ένωσαν τις φωνές τους για να διαδώσουν ένα μήνυμα αλληλεγγύης: ότι για να αλλάξει η κατάσταση χρειάζεται να συστρατευτούμε όλοι και ότι, παρά τις διαφορές μας στους τόπους όπου μας έλαχε να γεννηθούμε και να ζήσουμε, «Είμαστε όλοι μια Γυναίκα».

 …………………………………………………………………………………………………………………………..

Η λιτότητα βλάπτει σοβαρά τις γυναίκες

Είναι μια πραγματικότητα που σπάνια συζητείται και ακόμη σπανιότερα αποτιμάται σε στατιστικές: τα προγράμματα λιτότητας και οι περικοπές δημόσιων δαπανών έχουν συχνά ένα βαρύ πρόσημο φύλου επηρεάζοντας εντονότερα τις γυναίκες, όπως δείχνει το παράδειγμα των Ηνωμένων Πολιτειών. Με την πρόσφατη έγκριση περικοπών 85 δισ. δολαρίων από τον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό οι γυναίκες καλούνται να πληρώσουν βαρύ τίμημα, σύμφωνα με έρευνα του περιoδικού Mother Jones.

Οι περικοπές θα σημάνουν τον ακόμη μεγαλύτερο περιορισμό των θέσεων εργασίας στον δημόσιο τομέα, όπου το 2012 οι γυναίκες αποτέλεσαν το 57% όσων εργαζομένων διακόπηκαν οι συμβάσεις. Οι περικοπές στην Παιδεία και τα εκπαιδευτικά προγράμματα θα οδηγήσουν εκτός αγοράς εργασίας χιλιάδες γυναίκες, καθώς αυτές αποτελούν το 78% των δασκάλων σε νηπιαγωγεία και πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Λόγω των μειώσεων δαπανών του υπουργείου Γεωργίας θα καταργηθούν το πρόγραμμα επιδότησης στέγης σε 10.000 αγροτικά νοικοκυριά, τα οποία στην πλειονότητά τους αποτελούνται από γυναίκες μόνες ή ηλικιωμένες, και το πρόγραμμα διατροφικής στήριξης περισσότερων από 600.000 γυναικών και παιδιών. Παρόμοιες επιπτώσεις θα υπάρξουν και στα προγράμματα αρωγής κακοποιημένων γυναικών, όπως δείχνει το παράδειγμα της Πενσιλβάνια όπου εκτιμάται ότι οι περικοπές θα αναγκάσουν τις σχετικές υπηρεσίες να συνδράμουν 1.000 λιγότερες γυναίκες.

Τα επιδόματα των μακροχρόνια ανέργων μειώνονται κατά 9,4%, γεγονός που θα έχει οδυνηρό αντίκτυπο για τα 2,6 εκατομμύρια των Αμερικανίδων που σήμερα παίρνουν επίδομα ανεργίας και για τα 2,8 εκατ. γυναίκες που είναι άνεργες για περισσότερα από έξι χρόνια. Οι δε περικοπές στις δαπάνες υγείας μεταφράζονται σε εκατοντάδες χιλιάδες λιγότερες εξειδικευμένες γυναικολογικές εξετάσεις ή σε κατάργηση επιστημονικών προγραμμάτων που απευθύνονται ειδικά στις γυναίκες, όπως η έρευνα για μια νέα μέθοδο προστασίας των γυναικών από τη μόλυνση με τον ιό HIV του AIDS, η οποία δεν απαιτεί τη συνεργασία των συντρόφων τους. Λίγα μόνο από τα πολλά παραδείγματα που αποκαλύπτουν ότι η λιτότητα έχει όχι μόνο ταξικό αλλά και έμφυλο χαρακτήρα.

 ………………………………………………………………………………………………………………………………….

Ενα βήμα μπροστά, δύο βήματα πίσω

«Χρειαζόμαστε τέσσερα–πέντε παιδιά ανά οικογένεια για να πάει μπροστά η χώρα», δήλωνε ο Ταγίπ Ερντογάν τον περασμένο Ιανουάριο, αναθέτοντας σε τέσσερις υπουργούς του να επεξεργαστούν ειδικές δημογραφικές πολιτικές με κίνητρα για την απόκτηση πολλών παιδιών. Οι προτάσεις βροχή και η πιο πρόσφατη, για αύξηση της πληρωμένης άδειας μητρότητας από τους 4 στους 6 μήνες, αντιμετωπίστηκε μάλλον με σκεπτικισμό από γυναικείες οργανώσεις. «Κατ' αρχάς είναι ένα θετικό βήμα, αλλά μπορεί σε συνδυασμό με άλλα μέτρα να αποτελέσει εμπόδιο για την επιστροφή των γυναικών στη δουλειά», λέει η πρόεδρος της Ενωσης Γυναικών Επιχειρηματιών της Τουρκίας, Γκουλντέν Τουρκτάν, στο πρακτορείο Women’s News.

Οι γυναίκες ήδη συναντούν κωλύματα στην εργασιακή τους ζωή μόλις μένουν έγκυοι: Πολλοί εργοδότες αποφεύγουν να προσλαμβάνουν εγκύους, ενώ η μητρότητα θεωρείται αντιπαραγωγική στις επιχειρήσεις. Και η πίεση που ασκεί η κυβέρνηση στις γυναίκες για να κάνουν όλο και περισσότερα παιδιά υπονομεύει τις πιθανότητές τους να επιστρέψουν στην εργασία: Πόσες γυναίκες μπορούν να συνδυάσουν εργασία και ανατροφή πέντε παιδιών; «Ο Ερντογάν, που πέρσι χαρακτήρισε τις αμβλώσεις «συνωμοσία» για την ανάσχεση της ανάπτυξης της χώρας, εφαρμόζει αυτές τις πολιτικές στο πλαίσιο ενός ευρύτερου στόχου του: να αναδείξει την Τουρκία ανάμεσα στις 10 μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου έως το 2023, όταν συμπληρώνονται 100 χρόνια από την ίδρυση της τουρκικής Δημοκρατίας», επισημαίνει η Τουρκτάν. «Αλλά αυτός ο στόχος υπηρετείται καλύτερα όταν ευνοείς την πλήρη συμμετοχή των γυναικών στην αμειβόμενη εργασία και υπονομεύεται όταν τις οδηγείς εκ των πραγμάτων εκτός αγοράς εργασίας. Σήμερα η γυναικεία απασχόληση δεν ξεπερνά το 26%, δηλαδή από 26 εκατ. γυναίκες παραγωγικής ηλικίας μόνο 6,9 εκατ. απασχολούνται. Πρόκειται για ένα τεράστιο δυναμικό που πάει χαμένο».