ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ
Στην Ελλάδα η 8η Μαρτίου, ύστερα από διάφορα σκαμπανεβάσματα, επιστρέφει στα χρόνια του Μνημονίου όχι ως γιορτή, αλλά ώς ημέρα γυνακείας διαμαρτυρίας, διεκδίκησης και αφύπνισης
Της Αφροδίτης Τζιαντζή
Από το 1910 μέχρι σήμερα, δεν έχουν περάσει απλώς 113 Παγκόσμιες Ημέρες της Γυναίκας, αλλά χίλια κύματα πάνω από την υπόθεση της γυναικείας χειραφέτησης. Αλματα και πισωγυρίσματα, επαναστάσεις και αιματηρές συγκρούσεις, θεσμική ενσωμάτωση, εμπορευματοποίηση αλλά και αμφισβήτηση χαρακτηρίζουν τη διαδρομή της επετείου μέσα στα χρόνια.
Η 8η Μαρτίου, που υιοθετήθηκε ως παγκόσμια ημέρα πάλης για τα γυναικεία ζητήματα από τη Β' Διεθνή Συνδιάσκεψη Σοσιαλιστριών το 1910 στην Κοπεγχάγη με πρόταση της Κλάρας Τσέτκιν, παρέμεινε για μεγάλο διάστημα ταυτισμένη με τις διεκδικήσεις των εργατριών, των γυναικών της Αριστεράς, το κομμουνιστικό και σοσιαλιστικό κίνημα. Από το 1977 η 8η Μαρτίου καθιερώθηκε ως διεθνής ημέρα της γυναίκας από τον ΟΗΕ, ο οποίος φέτος θέτει ως προτεραιότητα την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών. Στην Ελλάδα η 8η Μαρτίου, αφού πέρασε από διάφορα σκαμπανεβάσματα, επιστρέφει στα χρόνια του Μνημονίου όχι ως αιτία εορτασμού, αλλά ως ημέρα γυναικείας διαμαρτυρίας, διεκδίκησης και αφύπνισης.
Η βία κατά των γυναικών βρίσκεται στο στόχαστρο της πανελλαδικής πορείας που διοργανώνεται αύριο στην Ξάνθη, στην πόλη που κακοποιήθηκε βάναυσα, βιάστηκε και δολοφονήθηκε η 34χρονη Ζωή Δ. στις 27 Δεκεμβρίου του 2012. Στη διαδήλωση καλεί η Πρωτοβουλία Ενάντια στην Ομοφοβία Ξάνθης, συμμετέχουν συλλογικότητες από όλη την Ελλάδα και τη στηρίζουν άτομα από το φιλικό και οικογενειακό περιβάλλον της Ζωής. «Δώσε τέλος στη σιωπή! Στη σιωπή που αναπαράγεται από τα συγκαλυπτικά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, στη σιωπή που καλλιεργείται μέσα στην υποκριτική οικογένεια, στη σιωπή της πατριαρχικής κοινωνίας, στη σιωπή του σεξιστικού σχολείου, στη σιωπή των θυματοποιημένων γυναικών, στη σιωπή του μεροληπτικού δικαστικού συστήματος, στη σιωπή της μισογυνικής θρησκείας. (…) Οι βιαστές δεν είναι ράτσα ειδική, είναι άντρες καθημερινοί, που δικαιολογούνται, καλύπτονται, αποκρύπτονται και προστατεύονται από την κοινωνία και τα ΜΜΕ», καταλήγει το κάλεσμα.
Χωρίς επίδομα
«Μας κυνηγούν. Μας καταργούν όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα στη δημοκρατία, στην εργασία, στην κοινωνική ασφάλιση, στην απεργία, αλλά και το δικαίωμα στην αναπαραγωγή. Μας καταργούν το δικαίωμα στη μητρότητα, διατηρώντας το επίδομα μόνο όταν γεννήσουμε στα σπίτια μας ή στον δρόμο ή στο χωράφι. Προσπαθούν να δημιουργήσουν κίνητρα για να μηδενίσουν το κόστος των παρεμβάσεων που απαιτεί ο τοκετός, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται συνθήκες υψηλού ρίσκου: υψηλή αύξηση της περιγεννητικής θνησιμότητας, κίνδυνοι λοιμώξεων, κακών τεχνικών συρραφής του γυναικείου κόλπου και μειωμένη δυνατότητα μεταφοράς σε νοσοκομείο σε περίπτωση μη καλής έκβασης».
Με αυτά τα λόγια περιγράφει την κατάσταση των γυναικών σήμερα η Κατερίνα Στυψανέλλη, γιατρός στο Νοσοκομείο «Αλεξάνδρα» και μέλος της Πρωτοβουλίας Γυναίκες ενάντια στο Χρέος και στα Μέτρα Λιτότητας. Την αύξηση των εκτρώσεων από γυναίκες που δεν μπορούν λόγω κρίσης να μεγαλώσουν τα παιδιά τους, αλλά και την αύξηση των αποβολών λόγω στρες, μας επιβεβαίωσαν τα μέλη της Πρωτοβουλίας, που εδώ και δύο χρόνια χρόνια πρωτοστατούν σε κινητοποιήσεις για την ελεύθερη πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας, με βασικό σύνθημα «Η γέννα δεν είναι εμπόρευμα – Δωρεάν τοκετός για όλες». Η Πρωτοβουλία κατήγγειλε, μαζί με την πενταμελή επιτροπή των γιατρών της ΕΙΝΑΠ στο Νοσοκομείο «Αλεξάνδρα», την εφαρμογή υπουργικής απόφασης για διπλασιασμό των ΚΕΝ (Κοινά Ενοποιημένα Νοσήλια) για μη μόνιμους κατοίκους και ανασφάλιστους μετανάστες, ειδικά σε γυναίκες πάμπτωχες που δεν είχαν να πληρώσουν ούτε τα κανονικά νοσήλια.
«Διπλά νοσήλια έχουν κληθεί να πληρώσουν ακόμα και νόμιμοι μετανάστες που χάνουν την ασφάλισή τους εξαιτίας της ανεργίας», μας λέει η Μ. Σ. (τα στοιχεία της στη διάθεση της εφημερίδας), εργαζόμενη σε δημόσιο μαιευτήριο και μέλος της Πρωτοβουλίας. Η απλή γέννα κοστίζει 600 ευρώ για την Ελληνίδα ανασφάλιστη και 1.200 ευρώ η καισαρική, ενώ για τις ξένες η τιμή φτάνει στα 1.254 και 2.090 ευρώ, αντίστοιχα. «Η εγκύκλιος υποστηρίζει ότι τα διπλά νοσήλια είναι για τους τουρίστες, όμως όσο καιρό είμαι στο νοσοκομείο δεν έχω δει ούτε μια Ευρωπαία τουρίστρια να έρχεται να γεννήσει εδώ», συνεχίζει η ίδια.
Οπως καταγγέλλουν τα μέλη της Πρωτοβουλίας, με τις πρόσφατες περικοπές του ΕΟΠΥΥ ακόμα και οι ασφαλισμένες θα κληθούν να καλύψουν μέρος των νοσηλίων, το οποίο ανάλογα με την περίπτωση μπορεί να ξεπερνά και το 50%, ενώ το επίδομα τοκετού θα δίνεται μόνο σε όσες γεννάνε στο σπίτι: «Νομίζουν ότι έτσι θα μειωθεί το κόστος, όμως μπορεί αντίθετα να αυξηθεί. Το κοινό σημείο σε όλα, είτε αφορά τη γέννα είτε γενικότερα τη σεξουαλική και την αναπαραγωγική υγεία των γυναικών, είναι η εμπορευματοποίηση. Σου λένε «πλήρωσε ή πέθανε»», μας λέει η Σόνια Μητραλιά. «Το ποσοστό των ανασφάλιστων γυναικών είναι τρομακτικό, ειδικά στις νέες κοπέλες όπου η ανεργία πλησιάζει το 70%. Οι ανασφάλιστοι είναι πάνω από το 30% του πληθυσμού και μπορεί να αγγίξουν το 40% αν ισχύσει η αύξηση των ενσήμων που απαιτούνται για να ανανεωθούν τα βιβλιάρια υγείας, από 50 σε 100», μας λέει η Κατερίνα Στυψανέλλη. «Τριάντα χρόνια πριν παλεύαμε για την ελεύθερη μητρότητα και δεν θέλαμε να είμαστε μόνο μητέρες αλλά να συμμετέχουμε ισότιμα στην κοινωνία. Σήμερα μας αρνούνται ώς και το δικαίωμα να φέρουμε στον κόσμο παιδιά», μας λέει η Σοφία Τζιτζίκου, η οποία συμμετείχε στους αγώνες για νομιμοποίηση των εκτρώσεων και της αντισύλληψης στις αρχές της δεκαετίας του ’80.
«Στις 8 του Μάρτη δεν γιορτάζαμε, πάντα διεκδικούσαμε. Σήμερα όμως μας έχουν στερήσει όλα τα δικαιώματα κι είναι καιρός να τα ξανακερδίσουμε». Μ' αυτή την υπόσχεση οι Γυναίκες Ενάντια στο Χρέος συμμετέχουν στη Φεμινιστική Περιοδεία Αλληλεγγύης σε 8 πόλεις της Ιταλίας, με σκοπό να οργανωθεί φεμινιστικό δίκτυο μεταξύ Ιταλίας και Ελλάδας, με πρώτο βήμα τη συλλογή και αποστολή οικονομικής βοήθειας, φαρμάκων και ιατρικού εξοπλισμού για το Μητροπολιτικό Κοινωνικό Ιατρείο Ελληνικού.
…………………………………………………………………………………………………………………………..
Εργαζόμενες, άνεργες, συνδικαλίστριες υπό διωγμόν
Σοφία Κολιζέρα – πρόεδρος του Σωματείου Βοήθεια στο Σπίτι Νομού Αττικής:
«Μετά από 10 χρόνια, τα προγράμματα Βοήθεια στο Σπίτι κινδυνεύουν με οριστικό κλείσιμο. Η κατάργησή τους κλείνει τις γυναίκες στο σπίτι με δύο τρόπους: στέλνει στην ανεργία πάνω από 3.500 εργαζόμενους, στη συντριπτική πλειονότητά τους γυναίκες, και αναγκάζει τις γυναίκες να μετατραπούν σε αποκλειστικές και τροφούς, καθώς θα επιφορτιστούν εκ νέου με την άμισθη φροντίδα των 130.000 ηλικιωμένων και ΑμεΑ που είναι δικαιούχοι των υπηρεσιών μας. Βασικές ανάγκες των πολιτών που καλύπταμε πλέον θα θεωρούνται αντικείμενο ιδιωτικής εκμετάλλευσης ή απλήρωτης γυναικείας εργασίας. Οι κοινωνικοί συνεταιρισμοί που προτάσσονται, ειδικά στη σημερινή συγκυρία με την κρίση, θα είναι προσανατολισμένοι στο κέρδος και θα απαξιώσουν ακόμα περισσότερο τις υπηρεσίες. Στις 8 του Μάρτη θα γιορτάσουμε τρέχοντας, για να διασφαλίσουμε την εργασία μας, γιατί στις 31 του Μάρτη κλείνει το πρόγραμμα και είμαστε για άλλη μια φορά στον αέρα».
………………………………………………………………………………………………………………………………..
Ευγενία Λυλάκου: Απολυμένη εργάτρια και συνδικαλίστρια, κινδυνεύει να χάσει το σπίτι της από τον πρώην εργοδότη της:
«Εργαζόμουν 6 χρόνια σε βιβλιοδετείο στο Περιστέρι. Κάθε φορά που διεκδικούσα βασικά δικαιώματα, όπως η συλλογική σύμβαση και τα ένσημα, με αντιμετώπιζαν απαξιωτικά. Με αποκορύφωμα το εξώδικο που κοινοποιούσε την απόλυσή μου τέλη του 2011, μολονότι υπαγόμουν σε καθεστώς προστασίας μητρότητας. Εκανα αγωγή για να προσβάλω την απόλυση ως καταχρηστική, ο εργοδότης ανταπάντησε με αγωγή για συκοφαντική δυσφήμιση, επειδή η συνδικαλιστική παράταξη στην οποία συμμετέχω, η Ταξική Πορεία, εξέδωσε ένα κάλεσμα αλληλεγγύης ενάντια στην απόλυσή μου. Τώρα με κατηγορεί για ηθική αυτουργία, ζητώντας 100.000 αποζημίωση, αλλά και την κατάσχεση του σπιτιού μου! Αν τα ασφαλιστικά μέτρα βγουν υπέρ του εργοδότη, αυτό θα είναι ένα τρομοκρατικό μήνυμα σε όλους τους εργαζόμενους, αλλά και στις συλλογικότητες που τους συμπαραστέκονται. Η σημερινή μέρα είναι ξεχωριστή, αλλά κάθε μέρα προσπαθώ να κάνω κάτι γι' αυτήν. Δε μετανιώνω για τη στάση μου, αν όμως όλες οι εργαζόμενες και οι εργαζόμενοι ξεπερνάγαμε το φόβο, τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά».
……………………………………………………………………………………………………………………………
Στιγματισμός και περιθώριο
Η νεαρή σκηνοθέτρια, Ζωή Μαυρουδή, πέρασε τον τελευταίο χρόνο ακολουθώντας την περιπέτεια των 26 νεαρών τοξικομανών γυναικών, που ονόμασαν «ιερόδουλες οροθετικές», και μιλώντας με τις ίδιες, τις οικογένειές τους και όσους από τους επισήμους δέχτηκαν να πάρουν μέρος στην ταινία της
Του Ματθαίου Τσιμιτάκη
Οταν τα φώτα της δημοσιότητας έφυγαν από τις κοπέλες που τα υπουργεία Υγείας και Προστασίας του Πολίτη, υπό την ηγεσία των Λοβέρδου και Χρυσοχοΐδη, ονόμασαν ιερόδουλες οροθετικές, ξεκίνησε μια απάνθρωπη περιπέτεια που μόνο στις ταινίες που αποτυπώνουν τα εγκλήματα του ναζιστικού καθεστώτος συναντά κανείς. Γιατροί που διαστρεβλώνουν τον όρκο του Ιπποκράτη, βία και εξευτελισμός κατά του πιο αδύναμου και σκόπιμη παραπληροφόρηση συνθέτουν τον εφιάλτη που έζησαν οι 26 νεαρές τοξικομανείς στα χέρια του ελληνικού κράτους.
Η νεαρή σκηνοθέτρια, Ζωή Μαυρουδή, πέρασε τον τελευταίο χρόνο ακολουθώντας την περιπέτειά τους, μιλώντας με τις ίδιες, τις οικογένειές τους και όσους από τους επισήμους δέχτηκαν να πάρουν μέρος στην ταινία της. Οπως λέει η ίδια, στις 26 γυναίκες αποτυπώθηκαν τα χειρότερα χαρακτηριστικά της ελληνικής κοινωνίας και αναδείχτηκαν οι ακρότητες στις οποίες μπορεί να καταφύγει η πολιτική ηγεσία προκειμένου να περάσει την ατζέντα της.
«Ρατσισμός, στοχοποίηση του πιο αδύναμου, επίθεση σε άπορες οικογένειες και ναρκομανείς, αντί για πρόνοια. Κάποιες από τις 26 γυναίκες έμειναν επί δέκα μήνες στη φυλακή σε απολύτως απάνθρωπες συνθήκες και με σαθρό κατηγορητήριο» μας λέει η Ζωή Μαυρουδή. Ο Τύπος μιλούσε λανθασμένα για «ιερόδουλες», ενώ στη συντριπτική τους πλειονότητα ήταν τοξικομανείς που πιάστηκαν στις πιάτσες, αφού είχαν πάρει τη δόση τους. «Η πρώτη φωτογραφία που δημοσιοποιήθηκε ήταν μιας κοπέλας με καταγωγή από τη Ρωσία, η οποία συνελήφθη σε παράνομο οίκο ανοχής και δεν είναι ναρκομανής. Το ότι είναι θύμα εμπορίας λευκής σαρκός δεν μπήκε καν στον κόπο να το ερευνήσει η αστυνομία».
Παράνομα έγιναν και οι έλεγχοι για HIV, σε υπόγειο της Πέτρου Ράλλη, όπου προσωπικό του ΚΕΕΛΠΝΟ παρουσία αστυνομικών υπέβαλε τις κοπέλες σε rapid test. «Στα νοσοκομεία κάνουν άλλα δύο τεστ προκειμένου να βεβαιωθούν. Ο γιατρός ανακοίνωνε στους αστυνομικούς το αποτέλεσμα, και μάλιστα μερικές από τις κοπέλες το μάθανε αργότερα στη φυλακή. Οδηγήθηκαν στον ανακριτή, όπου τους αποδόθηκαν πταίσματα και ένα κακούργημα: σκοπούμενη βαριά σωματική βλάβη. O γιατρός του ΚΕΕΛΠΝΟ Βαγγέλης Λιάπης βγήκε στην τηλεόραση και είπε πως η κοπέλα τού είπε πως γνώριζε ότι είχε AIDS» λέει η Μαυρουδή. Είκοσι έξι κοπέλες συνελήφθησαν χωρίς να αποδειχτεί με εγκυρότητα ότι έχουν HIV, ότι ήταν ιερόδουλες και χωρίς να εμφανιστεί οποιοσδήποτε μετά τη δημοσίευση των φωτογραφιών να ισχυριστεί ότι κόλλησε από αυτές.
«Πολλές πέρασαν στερητικά σύνδρομα με φρικτούς πόνους επί πέντε η έξι βδομάδες στα υπόγεια, αφού δεν υπήρχε ειδικά διαμορφωμένη πτέρυγα, χωρίς να προαυλίζονται, και με εξευτελισμό. Εβαζαν το φαγητό τους σε ειδικό κιγκλίδωμα σε απομονωμένο χώρο από όπου το έπαιρναν για να μην έρθουν σε επαφή με σωφρονιστικούς υπαλλήλους ή άλλους κρατούμενους. Κάποιες έκαναν απόπειρες αυτοκτονίας προσπαθώντας να κόψουν τις φλέβες τους ή καταπίνοντας μπαταρίες».
Στιγματισμό και περιθωριοποίηση μετά τη δημοσιοποίηση του πλήρους ονόματος και του τόπου καταγωγής τους υπέστησαν και οι οικογένειες των γυναικών, ειδικά στην επαρχία. «Στις περισσότερες περιπτώσεις μού φάνηκε πως επρόκειτο για οικογένειες που ήταν εξαθλιωμένες ήδη πριν από την κρίση». Η Μαυρουδή γυρίζει το ντοκιμαντέρ με την υποστήριξη του μεγαλύτερου βρετανικού και ιρλανδικού σωματείου Unite και του οργανισμού Union Solidarity International, με τη βοήθεια της ομάδας δημοσιογραφίας των πολιτών του Radiobubble και σύντομα θα το παρουσιάσει στο κοινό.
………………………………………………………………………………………………………………………………………..
Εκδηλώσεις, στις 8 του Μάρτη
Αθήνα: «Δεν γιορτάζουμε, διεκδικούμε», 6.00 μ.μ. Μοναστηράκι.
Θεσσαλονίκη: 6.30 μ.μ. πλατεία Αριστοτέλους.
Ξάνθη: Πανελλαδική πορεία για τη Βία κατά των Γυναικών. Πολυτεχνείο στις 13.00 εκδήλωση στις 19.00 στο Εργατικό Κέντρο Ξάνθης.
