ΙΤΑΛΙΑ Τα σχέδια του προέδρου Ναπολιτάνο για κυβέρνηση ειδικού σκοπού με πρωθυπουργό κεντροαριστερό και υπουργούς απ' όλα τα κόμματα στις δύσκολες μέρες της ιταλικής πολιτικής
Του Θεόδωρου Ανδρεάδη-Συγγελάκη
Το τοπίο είναι ομιχλώδες και οι βεβαιότητες ελάχιστες, στην ιταλική πολιτική κρίση. Το μόνο βέβαιο είναι ότι η Βουλή και η Γερουσία της Ρώμης, στις 15 του μηνός θα κληθούν να εκλέξουν τους προέδρους τους και στις 19 Μαρτίου θα ξεκινήσουν οι διαβουλεύσεις του προέδρου Τζόρτζιο Ναπολιτάνο. Ολα τα υπόλοιπα παραμένουν σχεδόν σε επίπεδο αυτοσχεδιασμού.
Ο υποψήφιος πρωθυπουργός της Κεντροαριστεράς, Πιερλουίτζι Μπερσάνι, πιστεύει ότι θα λάβει, τελικά, εντολή σχηματισμού κυβέρνησης ή, έστω, μια διερευνητική εντολή, για να εξακριβώσει κατά πόσον μπορεί να εξασφαλίσει μια σταθερή κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Σε ό,τι αφορά τη Γερουσία, μοιάζει σχεδόν αδύνατον, εκτός και αν υπάρξουν κάποιες εντυπωσιακές, όσο και απρόσμενες αλλαγές.
Ο Μπερσάνι επιμένει στη δική του θεωρία: «Ποτέ πια με τον Μπερλουσκόνι, διάλογος και προτάσεις προς τον Μπέπε Γκρίλο και τους εκλεγμένους αντιπροσώπους του κινήματος Πέντε Αστέρων». Το κόμμα του, οι «Δημοκρατικοί», έστω και με κάποιες αμφιβολίες και ενστάσεις, συνεχίζουν να τον στηρίζουν. Τι θα γίνει, όμως, αν ο Γκρίλο συνεχίσει να διαμηνύει ότι «το κίνημά του είναι απόλυτα εναλλακτικό ως προς όλα τα γνωστά, έως τώρα, κόμματα» και ότι «αυτό που τον ενδιαφέρει είναι να καταφέρει να εξασφαλίσει το 100% των ψήφων των Ιταλών»; Πώς θα καταφέρει να βγει η χώρα από το αδιέξοδο;
Σύμφωνα με πηγές της ιταλικής προεδρίας της Δημοκρατίας, ο Τζόρτζιο Ναπολιτάνο έχει στον νου του και ένα άλλο, εναλλακτικό σενάριο. Να αναθέσει, δηλαδή, την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης σε πρόσωπο που να πρόσκειται στην Κεντροαριστερά, χωρίς να έχει, όμως, δραστηριοποιηθεί άμεσα στην πρόσφατη προεκλογική εκστρατεία. Ο ένοικος του Κυρηνάλιου μεγάρου, με τον τρόπο αυτό, θα μπορούσε να ζητήσει από όλα τα κόμματα να συμβάλουν με μερικά από τα εγκυρότερα ονόματά τους, στη σύσταση μιας «κυβέρνησης ειδικού σκοπού», με περιορισμένες και σαφείς προτεραιότητες: την αλλαγή του εκλογικού νόμου, μια πραγματική οικονομική ανάκαμψη και τον περιορισμό του αριθμού βουλευτών και γερουσιαστών, όπως και των απολαβών τους. Είναι σαφές, φυσικά, ότι το κίνημα του Γκρίλο και, πιθανότατα, η Λέγκα, δεν θα δεχτούν να στηρίξουν ένα τέτοιο πείραμα.
Παρά, όμως, τις εποικοδομητικές προθέσεις του Ιταλού προέδρου, υπάρχει μια σειρά από ουσιαστικά εμπόδια, τα οποία είναι άγνωστο αν και πώς θα μπορέσουν να παρακαμφθούν. Από τη μία, το Δημοκρατικό Κόμμα του Μπερσάνι θέλει να αποφύγει, πάση θυσία, μια νέα κυβερνητική συγκατοίκηση με την μπερλουσκονική Κεντροδεξιά. «Μπορούμε να συζητήσουμε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, μόνον αν ο καβαλιέρε εγκαταλείψει το πολιτικό προσκήνιο», δήλωσε, χωρίς καμία δυνατότητα παρερμηνείας, ο Μάσιμο Ντ' Αλέμα.
Ο καβαλιέρε, από την άλλη, είναι έτοιμος να δώσει τη μεγάλη του, «τελευταία μάχη». Μέχρι το τέλος του μήνα θα εκδοθούν οι δικαστικές αποφάσεις για την υπόθεση αγοραπωλησίας των τηλεοπτικών δικαιωμάτων του ομίλου Μέντιασετ -ιδιοκτησίας του Ιταλού μεγιστάνα- και, κυρίως, για το «Ρούμπιγκεϊτ», όπου ο Μπερλουσκόνι κατηγορείται για συμμετοχή σε προσαγωγή εκπόρνευσης ανηλίκων. Είναι η γνωστή υπόθεση της Μαροκινής Ρούμπι Καρίμα, που, σύμφωνα με τους εισαγγελείς, επισκέφθηκε τη βίλα του Αρκορε, συμμετέχοντας στα περιβόητα «πάρτι», ενώ ήταν ακόμη ανήλικη. Ο κατήγορος εισαγγελέας Αντόνιο Σαντζερμάνο, στην τελική του αγόρευση, τόνισε ότι «είχε στηθεί ένα πραγματικό σύστημα εκπόρνευσης προς τέρψιν του μίστερ τιβί». Τουτέστιν: Ο Σίλβιο ξέρει καλά ότι αν καταδικασθεί (κάτι που και ο ίδιος φέρεται να θεωρεί πολύ πιθανό) δεν θα μπορέσει να παραμείνει εύκολα στο πολιτικό στερέωμα. Θα ζητήσει, αμέσως, την όσο γίνεται πιο δυναμική στήριξη των ψηφοφόρων του, με συγκέντρωση που έχει ήδη προγραμματίσει, για τις 23 Μαρτίου, στην Ρώμη. Για να προσπαθήσει να παρατείνει, δε, τον πολιτικό του βίο, μπορεί να μπει στον πειρασμό να ταχθεί υπέρ άμεσων, νέων εκλογών.
Τέλος, ο Μπέπε Γκρίλο: Το ενδιαφέρον όλης της Ευρώπης, και όχι μόνο, είναι τεράστιο, όπως και τα ερωτήματα που συνεχίζουν τα προκύπτουν: θεωρεί πραγματικά ότι μπορεί να εξοντώσει, πολιτικά, όλα τα παραδοσιακά κόμματα; Και πόσο θα λειτουργήσει η αυστηρή πειθαρχία των βουλευτών και γερουσιαστών του, από τους οποίους ο Γκρίλο ζήτησε να αποφεύγουν υπερβολικές επαφές με τους δημοσιογράφους;
Τα Πέντε Αστέρια συνέβαλαν καθοριστικά στο να αλλάξει η ατζέντα όλων των κομμάτων -κυρίως της Κεντροαριστεράς- με μια έντονη δόση ρεαλισμού, είναι σαφέστατο. Μένει να δούμε, τώρα, πώς θα χειριστούν οι άνθρωποι του Γκρίλο την επιτυχία τους και αν μπορέσουν να συμβάλουν, όλοι, στον καθορισμό της μελλοντικής γραμμής του κινήματός τους.
