Του Νικόλα Ζηργάνου
Η Αλέκα Χάμοντ, κόρη φαλαινοθήρα που σκοτώθηκε σε κυνήγι όταν έλιωσε ο πάγος κάτω από τα πόδια του και χάθηκε στον παγωμένο ωκεανό, κέρδισε τις εκλογές στη Γριλανδία και θα γίνει η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός του τεράστιου νησιού (έκτασης όσο το ένα τέταρτο των Ηνωμένων Πολιτειών) με πληθυσμό μόλις 57.000 κατοίκους. Το κόμμα της, οι σοσιαλδημοκράτες «Siumut» («Εμπρός»), πήρε 42,8% και 14 έδρες στο 31 εδρών Κοινοβούλιο και ήδη αναζητεί συμμάχους μεταξύ των δύο ανεξαρτήτων, των δύο αριστερών βουλευτών του κόμματος «Ινουίτ» (από το όνομα της φυλής των ιθαγενών Εσκιμώων Ινουίτ που αποτελούν το 85% του πληθυσμού) το οποίο έλαβε 6,4%, των δύο βουλευτών που κέρδισαν οι Δανόφωνοι «Δημοκράτες» (6,2%) και των δύο βουλευτών που εξέλεξαν με 8,1% οι δεξιοί Φιλελεύθεροι του κόμματος της «Αλληλεγγύης».
Ο μεγάλος ηττημένος των εκλογών, πρώην πρωθυπουργός Κούουπικ Κλάιστ, του αριστερού εθνικιστικού «Inuit Ataqatigiit» («Κοινότητα των Ινουίτ»), έλαβε 34,4% και 11 έδρες, αφού υποχώρησε κατά εννέα ποσοστιαίες μονάδες από τις εκλογές του 2009. Το νέο Κοινοβούλιο και η κυβέρνηση συνασπισμού υπό τη Χάμοντ θα κληθούν σύντομα να ορίσουν τις προϋποθέσεις και να αποφασίσουν ποιες από τις μεγάλες επενδύσεις στην εξόρυξη ορυκτών θα πάρουν το πράσινο φως. Η 47χρονη είχε δηλώσει πριν από τις εκλογές ότι θα επανεξετάσει τον νόμο που επιτρέπει σε μεγάλες κατασκευαστικές και εξορυκτικές εταιρείες να εισάγουν χιλιάδες Κινέζους εργάτες για την κατασκευή των απαραίτητων υποδομών που θα εξυπηρετήσουν τους αδηφάγους σκαπανείς του Αρκτικού κύκλου.
Οι ντόπιοι Γριλανδοί φοβούνται ότι η μαζική κινεζική εισβολή εργατών μπορεί να διαταράξει σοβαρά την παραδοσιακή ζωή των ιθαγενών και επίσης να αποτελέσει γεωστρατηγικό κίνδυνο. Η Χάμοντ έχει επίσης δεσμευτεί να φορολογήσει τους επίδοξους επενδυτές, να θέσει αυστηρότερους όρους στις εταιρείες, ενώ ταυτόχρονα έχει ταχθεί υπέρ της πλήρους ανεξαρτησίας της χώρας, που είναι μεν αυτόνομη αλλά εξαρτάται από τη Δανία δημοσιο-οικονομικά, αμυντικά και σε επίπεδο εξωτερικών σχέσεων. Υπέρ της ανεξαρτησίας έχουν ταχθεί όλα τα κόμματα, πλην των φιλοδανών Δημοκρατών, που αποτελούν μικρή μειοψηφία, κάτω του 10%.
Τόσο η Χάμοντ όσο και ο Κλάιστ έχουν δηλώσει ευθαρσώς ότι η συνεργασία με τους ξένους επενδυτές είναι απαραίτητη για να αποκτήσει η Γριλανδία πόρους ώστε να πετύχει την ανεξαρτησία της. Ωστόσο, ο Κλάιστ είχε δώσει… πάγον και ύδωρ σε Κινέζους, Δανούς, Αυστραλούς, Καναδούς, Βρετανούς και Αμερικανούς, που συνωστίζονται στον προθάλαμο της εξουσίας στην παγωμένη πρωτεύουσα Νούουκ για να εξασφαλίσουν άδειες εξόρυξης μαύρου χρυσού, φυσικού αερίου, ουρανίου, σπάνιων γαιών, νικελίου, σιδηρομεταλλεύματος, βωξίτη, χαλκού και τιτάνιου.
Το πλέον αμφιλεγόμενο σχέδιο είναι η εκμετάλλευση τεράστιου κοιτάσματος σπάνιων γαιών, τεράστιας οικονομικής και στρατηγικής αξίας, το οποίο όμως είναι αναμεμειγμένο με ουράνιο. Σε άλλη περιοχή έχουν εντοπιστεί και τα πέμπτα μεγαλύτερα αποθέματα ουρανίου στον κόσμο. Μέχρι στιγμής, η νομοθεσία απαγορεύει την εξόρυξη ραδιενεργών υλικών, αλλά αυτό φαίνεται ότι θα αλλάξει σύντομα. Η Δανία έδωσε ήδη το πράσινο φως, προκειμένου οι σπάνιες γαίες να πάνε σε ευρωπαϊκά χέρια. Η σαμανιστική Γριλανδία, η χώρα που ακόμη και τα τζάνκια σνιφάρουν ψαρόκολλα, θα πάψει να εξαρτάται μόνο από την αλιεία, και θα περάσει στην άγρια ζούγκλα της Δύσης. Εκεί, που το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό.
