Γράφαμε χθες ότι ανήκουμε στη γενιά που διατρέχει την Ιστορία με την όπισθεν. Με χαρακτηριστική ευκολία λοιπόν γυρνάμε 61 χρόνια πίσω. Μαύρα μεσάνυχτα, στις 4.12 ακριβώς, την Κυριακή 30 Μαρτίου 1952 εκτελούνται διά τυφεκισμού στο στρατόπεδο του Γουδή ο κομμουνιστής Νίκος Μπελογιάννης και οι σύντροφοί του Δημήτρης Μπάτσης, Ηλίας Αργυριάδης και Νίκος Καλούμενος.
Ακόμα και οι Γερμανοί κατακτητές δεν έκαναν ποτέ εκτελέσεις τις Κυριακές, ούτε πριν χαράξει. Το ελληνικό μετεμφυλιοπολεμικό κράτος όμως δεν έχει τέτοιες ευαισθησίες. Βιάζεται επειδή ανά πάσα στιγμή μπορεί να αποδοθεί χάρη. Γιατί οι σφαίρες εκτός από τους τέσσερις στοχεύουν στην καρδιά της δημοκρατίας.
Ριπές σε μια καθημαγμένη χώρα που προσπαθεί να σταθεί στα πόδια της είναι. Για την περιπέτεια του Μπελογιάννη έχουν χυθεί τόνοι μελάνης. Περιέχει άλλωστε τραγικότητα που θα άφηνε άναυδους έναν Αισχύλο, έναν Σοφοκλή και έναν Ευριπίδη.
Ισως γι' αυτό εκδηλώνεται ένα τσουνάμι συμπαράστασης στο πρόσωπό του από το εσωτερικό και το εξωτερικό. Η κυβέρνηση Πλαστήρα παίρνει 250.000 τηλεγραφήματα με το αίτημα της ματαίωσης των εκτελέσεων. Από βουλευτές, υπουργούς, πρωθυπουργούς και από κορυφαίες μορφές των γραμμάτων και των τεχνών, όπως ο Πολ Ελιάρ, ο Ζαν Κοκτό, ο Ζαν-Πολ Σαρτρ, ο Ναζίμ Χικμέτ, ο Πάμπλο Πικάσο, ο Τσάρλι Τσάπλιν.
Φιλότιμο δεν έχει η εξουσία. Το βαθύ κράτος των Αθηνών θέλει να ανατρέψει την πολιτική εθνικής συμφιλίωσης του Πλαστήρα. Κι ο Ζαχαριάδης βρίσκει την ευκαιρία να απαλλαγεί διά παντός απ' τον… αντιπαθή Νίκο Πλουμπίδη χαρακτηρίζοντάς τον «όργανο της Ασφάλειας», όταν ο τελευταίος προσπαθώντας να σώσει τη ζωή του Μπελογιάννη αναλαμβάνει την ευθύνη για το παράνομο δίκτυο του ΚΚΕ.
Αλλη μορφή κι αυτός, δραπέτης απ' την αρχαία τραγωδία. Ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες: Ο στρατοδίκης Γεώργιος Παπαδόπουλος, μετέπειτα δικτάτορας, είναι το μοναδικό μέλος του δικαστηρίου που καταψηφίζει τη θανατική καταδίκη. Τα στελέχη του Κέντρου Σοφοκλής Βενιζέλος και Γεώργιος Παπανδρέου είναι υπέρμαχοι των εκτελέσεων μέχρι την ύστατη στιγμή.
Λέγοντας «έχω συγκλονιστεί από το ηθικό μεγαλείο του Μπελογιάννη. Το θεωρώ ανώτερο και από των πρώτων χριστιανών, γιατί ο Μπελογιάννης δεν πιστεύει ότι υπάρχει μέλλουσα ζωή», ο συντηρητικός αρχιεπίσκοπος Σπυρίδων Βλάχος απαιτεί από τον βασιλιά να σταματήσει τις εκτελέσεις.
Ο καιρός σήμερα προοιωνίζεται πρόσκαιρες βροχές από το απόγευμα στα βορειοδυτικά και περιορισμένη ορατότητα στα ηπειρωτικά τις μικρές ώρες. Αττική και Θεσσαλονίκη θα έχουν διαστήματα ηλιοφάνειας και παροδικά αυξημένες νεφώσεις. Αύριο προμηνύονται βροχές και σποραδικές καταιγίδες ιδίως στα βορειοδυτικά και συννεφιά στην υπόλοιπη χώρα. Η όστρια που θα πνέει με ένταση έως 7 Μποφόρ στο Αιγαίο θα στραφεί το μεσημέρι σε πουνέντε.
Μετέωρος [email protected]
