Της Ελενας Βαρίνου
Αιχμές για πολιτική συγκάλυψη της λίστας Λαγκάρντ κατά την περίοδο της σκληρής μνημονιακής προσαρμογής με συμμέτοχο τον Eυάγγελο Βενιζέλο αφήνει ο πρώην υπουργός Γιάννης Ραγκούσης καταθέτοντας σχετικά με την υπόθεση στις εισαγγελικές αρχές. Την ίδια στιγμή ο -επίσης εξεταζόμενος- επικεφαλής της Αρχής για το ξέπλυμα μαύρου χρήματος Π. Νικολούδης απαλλάσσει τους συγγενείς Παπακωνσταντίνου ως υπόπτους φοροδιαφυγής.
Οι δύο καταθέσεις διαβιβάστηκαν στην προανακριτική επιτροπή της Βουλής καθιστώντας έκθετη σε αιτιάσεις περί στοχευμένης διερεύνησης την κυβερνητική πλευρά, καθώς πλειοψηφικά οι δύο μάρτυρες παραπέμφθηκαν προκειμένου να εξεταστούν από την αντεισαγγελέα Εφετών Ελένη Ράικου και τον εισαγγελέα Πρωτοδικών Δημ. Πιέρρο, αντίστοιχα.
Και αυτό διότι προκύπτει:
• Οτι ο πρόεδρος της Αρχής καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες αποδομεί οιονεί τις ενδείξεις για ενοχή Παπακωνσταντίνου στο αδίκημα της νόθευσης εγγράφου, «αθωώνοντας» τα συγγενικά του πρόσωπα από το αδίκημα της φοροδιαφυγής.
• Οτι ο πρώην υπουργός καταμερίζει ισόποσα σοβαρές πολιτικές ευθύνες εκτός του Γ. Παπακωνσταντίνου και στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ Ευάγγ. Βενιζέλο, διότι «δεν αξιοποίησαν τη λίστα Λαγκάρντ υπολογίζοντας το προσωπικό πολιτικό κόστος από τη σύγκρουσή τους με τους ισχυρούς οικονομικούς παράγοντες». Υπογραμμίζοντας τη χρονική συγκυρία -τότε δηλαδή που από τις πολιτικές ηγεσίες τού ΥΠΟΙΚ εφαρμόζονταν τα σκληρά δημοσιονομικά μέτρα, ενώ παράλληλα τα κυβερνητικά όργανα αναζητούσαν κοινωνικά «αντίβαρα».
Ο Γιάννης Ραγκούσης είχε συμπεριληφθεί στον κατάλογο των προσώπων που θα προσέρχονταν ως μάρτυρες στην προανακριτική επιτροπή της Βουλής λόγω της δήλωσής του τον Νοέμβριο του 2012 (στον ιστότοπο «tvxs.gr») πως «τώρα εξηγούνται ανεξήγητες πολιτικές συμπεριφορές στο κέντρο της κυβέρνησης Παπανδρέου».
Στις 13 Μαρτίου ο πρώην υπουργός παρουσιάστηκε στην αντεισαγγελέα Εφετών Ελένη Ράικου στην οποία και εξηγήθηκε, δηλώνοντας την πρόθεσή του να διατυπώσει την πολιτική του προσέγγιση δημοσίως, «εν ευθέτω χρόνω».
Επανέλαβε ότι κατά το χρονικό διάστημα που κατείχε κυβερνητική θέση, Παπακωνσταντίνου – Βενιζέλος – Παπανδρέου δεν είχαν αναφέρει ενώπιόν του το παραμικρό για το θέμα και ότι ο ίδιος δεν γνωρίζει προσωπικά κανένα από τα πρόσωπα που φέρονται να περιλαμβάνονται στον κατάλογο της HSBC. Δήλωσε πως ενημερώθηκε για την υπόθεση τον Οκτώβριο του 2012, από τη δημόσια τοποθέτηση Βενιζέλου.
Ερωτώμενος περί ευθύνης των κ. Παπανδρέου, Βενιζέλου και Παπακωνσταντίνου στη μη αξιοποίηση της λίστας, απάντησε πως «απορρέουν σημαντικές πολιτικές ευθύνες οι οποίες πιστεύω ότι βαρύνουν αποκλειστικά τις αρμόδιες πολιτικές ηγεσίες του υπουργείου Οικονομικών, ιδιαίτερα σε μια περίοδο που εισηγήθηκαν και αποφάσισαν τη λήψη αυστηρών μέτρων». Διατυπώνοντας στη συνέχεια την εκτίμησή του, πως δεν τίθεται ζήτημα ποινικών ευθυνών, αντέτεινε ότι «μοναδικό κίνητρο ήταν η αποφυγή του προσωπικού πολιτικού κόστους που θα συνεπαγόταν η εκ των πραγμάτων υποχρέωσή τους να συγκρουστούν, ενδεχομένως, με ισχυρούς οικονομικούς παράγοντες σε περίπτωση που θα προέκυπτε γι' αυτούς τους παράγοντες η υποχρέωση καταβολής προστίμων».
Αναφερόμενος στις ενδεδειγμένες, κατά τη γνώμη του, ενέργειες για τη διαχείριση της λίστας, ο Γ. Ραγκούσης υποστήριξε ότι έπρεπε απαραιτήτως να είχε ενημερωθεί το σύνολο των κυβερνητικών οργάνων. «Ιδιαίτερα, μάλιστα, όταν σε πολλές επίσημες και άτυπες συνεδριάσεις του υπουργικού συμβουλίου με αγωνία αναζητούνταν από πολλούς από εμάς η λήψη επιπλέον μέτρων που θα εξέπεμπαν το μήνυμα στην ελληνική κοινωνία της κοινωνικής δικαιοσύνης» σημείωσε.
Προς επίρρωση μάλιστα του ισχυρισμού του, ο Γ. Ραγκούσης «καρφώνει» περισσότερο τον κυβερνητικό εταίρο, επικαλούμενος άτυπη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, τον Σεπτέμβριο του 2011 στη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο της ΔΕΘ ( σ.σ.: ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ ήταν ήδη ενημερωμένος για τη λίστα – σύμφωνα δε με την πρόσφατη κατάθεση του Κ. Μπίκα στην προανακριτική, συζητούσε τότε για το θέμα και με την ΕΥΠ). «Ο κ. Βενιζέλος εισηγήθηκε την επιβολή του ειδικού τέλους επί όλων των ακινήτων και αναζητούσαμε τη δυνατότητα λήψης μέτρων που θα έστελναν το μήνυμα ότι με την ίδια αυστηρότητα είμαστε έτοιμοι να επιβάλουμε επιπλέον φορολογικές επιβαρύνσεις στους οικονομικά ισχυρότερους. Ο κ. Βενιζέλος για ακόμη μία φορά δεν αναφέρθηκε στην ύπαρξη της λίστας» δήλωσε, εκφράζοντας παράλληλα την πεποίθηση: «Είμαι βέβαιος πως αν κάτι τέτοιο είχε γίνει είτε σ' εκείνη τη συνεδρίαση, είτε προγενέστερα από τον κ. Παπακωνσταντίνου, είτε μεταγενέστερα πάλι από τον κ. Βενιζέλο, θα ήταν ομόθυμη και ομόφωνη η απόφαση του υπουργικού συμβουλίου να εξαντληθούν όλα τα περιθώρια αξιοποίησης της λίστας».
Καταλήγοντας ο κ. Ραγκούσης υπογράμμισε πως η ορθή αξιοποίηση της λίστας «θα ανέτρεπε τη μομφή της πολιτικής ανηθικότητας που προκύπτει από την απόφαση να επιβάλει το υπουργείο Οικονομικών περικοπές ενώ την ίδια στιγμή να μην τολμά να αντιμετωπίσει παραβατικές συμπεριφορές που ενδεχομένως έχουν διαπραχθεί από ισχυρούς επιχειρηματίες και όχι μόνο». Θεωρείται αναμενόμενο πως εάν ο Γ. Ραγκούσης προσερχόταν ενώπιον της προανακριτικής επιτροπής της Βουλής, θα δεχόταν σωρεία διευκρινιστικών ερωτήσεων, όπως π.χ. για τη φράση του «όχι μόνο».
Η κατάθεση Νικολούδη
Την πλάστιγγα προς την πλευρά Παπακωνσταντίνου έγειρε ο αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου και επικεφαλής της Αρχής για το ξέπλυμα μαύρου χρήματος κατά τη διάρκεια της εξέτασής του από τον εισαγγελέα Πρωτοδικών Αθηνών Δημ. Πιέρρο, την περασμένη Τρίτη, 26 Μαρτίου.
Από την κατάθεσή του προκύπτει:
- Οτι ο πρώην υπουργός Οικονομικών μιλούσε για τη λίστα Λαγκάρντ στις συσκέψεις του στις οποίες ενδεχομένως δεν μετείχαν μόνον υπηρεσιακοί παράγοντες του ΥΠΟΙΚ. Ο κ. Νικολούδης επικαλείται μία από αυτές, την οποία και τοποθετεί στα τέλη του 2010 με αρχές του 2011. Στο τέλος της συγκεκριμένης σύσκεψης, που είχε αντικείμενο την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και στην οποία μετείχαν και άλλα πρόσωπα, ο Γ. Παπακωνσταντίνου είχε αναφέρει ότι με τη συνδρομή του τότε αρχηγού της ΕΥΠ Κ. Μπίκα είχε πάρει από τις γαλλικές αρχές κατάλογο Ελλήνων καταθετών σε ελβετική τράπεζα και είχε αναρωτηθεί κατά πόσο ήταν νόμιμος ή όχι.
- Οτι η Αρχή καταπολέμησης για τη νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες δεν είχε ειδικό ενδιαφέρον για τη λίστα των καταθετών της HSBC – φέρεται να έχει άλλες προτεραιότητες. «Ουδέποτε έλαβα τον κατάλογο στην κατοχή μου μέχρι σήμερα και ειλικρινώς δεν ξέρω και αν ζητήσω να λάβω» δήλωσε ο κ. Νικολούδης. «Για μένα έχει μεγαλύτερη προτεραιότητα η έρευνα με αφορμή άλλους καταλόγους, οι οποίοι αποτελούν πιο πρόσφατες και περισσότερο εκμεταλλεύσιμες πληροφορίες».
Ερωτώμενος για το ενδεχόμενο παράβασης καθήκοντος εκ μέρους του πρώην υπουργού Οικονομικών που ερευνάται, ο Π. Νικολούδης απέφυγε να τοποθετηθεί ανεπιφύλακτα, αναφέρθηκε ωστόσο στους συγγενείς του λέγοντας: «Θεωρώ υποχρέωσή μου να αναφέρω ότι με βάση τα φορολογικά στοιχεία των προαναφερθέντων προσώπων από το έτος 2000 και μέχρι και το έτος 2011, των οποίων έχω γνώση, θεωρώ εξαιρετικά απίθανο το ενδεχόμενο τα πρόσωπα αυτά να έχουν τελέσει αδίκημα φοροδιαφυγής και σε κάθε περίπτωση με βάση τα εισοδήματα που δήλωσαν όλα τα έτη που προανέφερα, όχι απλώς δικαιολογούνται/καλύπτονται τα ποσά που φέρονται ορισμένοι από αυτούς να έχουν καταθέσει στην ελβετική τράπεζα HSBC αλλά και υπερκαλύπτονται και δικαιολογούνται».
Καταθέτοντας τέλος την εντύπωση που αποκόμισε για τον Γ. Παπακωνσταντίνου από τη συνεργασία τους, δήλωσε πως «είναι ίσως το πρόσωπο που είχε το μεγαλύτερο ενδιαφέρον, τη μεγαλύτερη θέρμη και το μεγαλύτερο άγχος για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και την αύξηση των δημοσίων εσόδων».
