Το «Αttractive Illusion» του Πέτρου Σεβαστίκογλου βγαίνει την Πέμπτη στην Ταινιοθήκη
Δεν έχει ξαναγυριστεί τέτοια ταινία. Ο σκηνοθέτης βάσισε το σενάριο σε ιστορία του προέδρου της. Χρησιμοποίησε ως ηθοποιούς τους ίδιους τους μετανάστες. Και μας προσφέρει μια σκληρή, αλλά αληθινή εικόνα της αδιέξοδης ζωής τους στο κυνήγι της ψεύτικης γοητείας της πλούσιας Δύσης
Της Βένας Γεωργακοπούλου
Θέλει πραγματικά τόλμη και καθαρό μυαλό για να γυρίσεις μια τέτοια ταινία για τους μετανάστες στην Αθήνα και συγκεκριμένα για τους Νιγηριανούς. Για να αφήσεις στην άκρη κάθε πολιτική ορθότητα και να δείξεις την αλήθεια, όσο σκληρή κι αν είναι. Κι αυτό έκανε ο Πέτρος Σεβαστίκογλου στο «Attractive Illusion».
Δεν κρύβει και ο ίδιος ο καλός σκηνοθέτης ότι η ταινία του μπορεί να διχάσει τους θεατές. Πρόσφατα, μάλιστα, στο Παρίσι, στο Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου όπου προβλήθηκε, Γάλλοι και Ελληνες θεατές ήρθαν σχεδόν σε σύρραξη. Πολλοί επέμεναν ότι δεν δείχνει την εκμετάλλευση των μαύρων από τους λευκούς Ελληνες.
Μα τι είναι ακριβώς αυτή η ταινία και γιατί είναι τόσο διαφορετική από τις πολλές που τα τελευταία χρόνια γυρίστηκαν για τα προβλήματα των μεταναστών στη χώρα μας; Είναι μια ιστορία μυθοπλασίας με έντονα ντοκιμενταρίστικα στοιχεία για μια ομάδα Νιγηριανών, που έρχονται παράνομα στην Ελλάδα και πασχίζουν να χτίσουν μια κανονική ζωή. Στο κέντρο της βρίσκονται δυο νεαρά ζευγάρια. Το ένα παρασύρεται από την πορνεία και το περιθώριο. Το άλλο προσπαθεί να προστατεύσει τον ρομαντισμό, τις ηθικές του αρχές και την αγάπη του, αλλά τελικά συντρίβεται από τους ίδιους τους συμπατριώτες του. Νταβατζήδες, νταήδες, κυνικούς τύπους, που μόνο το χρήμα λογαριάζουν και είναι έτοιμοι να κάνουν τα πάντα γι' αυτό. Βιασμούς, φόνους, τρομοκρατία, μάγια, εμπόριο ναρκωτικών.
«Λέτε να μην έχω σκεφτεί το ενδεχόμενο ακόμα και η Χρυσή Αυγή να εκμεταλλευτεί την ταινία μου;» λέει ο Πέτρος Σεβαστίκογλου. «Να πει: ορίστε, μόνοι τους σφάζονται. Ισως να μην είχα κι εγώ τη δύναμη να τη γυρίσω, αν δεν είχα την αμέριστη συμπαράσταση και ώθηση της ίδιας της κοινότητας των Νιγηριανών στην Αθήνα. Αν δεν ήταν τόσο αποφασισμένοι να γίνει αυτή η ταινία».
Διότι, όχι μόνο παίζουν οι ίδιοι οι μετανάστες, αλλά ακόμα και το σενάριο είναι δικό τους σε μεγάλο βαθμό. Βασίζεται σε μια ιστορία που είχε γράψει ο πρόεδρος της κοινότητάς τους, ο κ. Σάνι Οχιλέμπο. Ζει στην Αθήνα είκοσι ολόκληρα χρόνια, κάνει τον ταξιτζή, αλλά πίσω στην πατρίδα του, στο Λάγκος, είχε σχέση με την τέχνη και εμπειρία ως ηθοποιός.
Ο πρόεδρός τους ήθελε, όπως εξηγεί ο σκηνοθέτης, «να δείξει μέσα από μια ταινία στους εδώ Νιγηριανούς, αλλά κυρίως στους άλλους, αυτούς που έμειναν πίσω στην πατρίδα, ότι το όραμα για την πλούσια Δύση και το όνειρο μιας καλύτερης ζωής είναι ένα τεράστιο ψέμα. Ο τίτλος “Αttractive Illusion” (Ελκυστική ψευδαίσθηση) δικός του είναι. Οι άνθρωποι αυτοί έχουν μια πολύ απλή πολιτική συνείδηση. Καταλαβαίνουν ότι είναι εγκλωβισμένοι στα ψέματα που αναγκάζονται συνεχώς να λένε στις οικογένειές τους. Ξέρουν ότι οι περισσότεροι είναι κολλημένοι στην Ελλάδα, άνεργοι, χωρίς καν την οικονομική δυνατότητα να επιστρέψουν, αλλά και με τον φόβο ότι αν γυρίσουν άφραγκοι, οι ίδιες οι κοινότητές τους θα τους αποβάλουν ως αποτυχημένους».
Ο Πέτρος Σεβαστίκογλου έπεσε πάνω στην κοινότητα των Νιγηριανών της Αθήνας αναζητώντας Αφρικανό ηθοποιό για μια άλλη, μεγαλύτερη και πιο επαγγελματική ταινία, που ολοκληρώνει αυτή την εποχή και μεγάλο μέρος της γυρίστηκε στη Σενεγάλη, με πρωταγωνίστριες την Καρυοφυλλιά Καραμπέτη και τη νεαρή Σοφία Κόκκαλη. Η συνάντηση μαζί τους ήταν μοιραία. Μέσα σε δεκαπέντε μόνο μέρες γύρισε το «Attractive Illusion» στους δρόμους της Αθήνας. Προηγήθηκαν, όμως, δύο μήνες κάστινγκ στην κοινότητα για τους πολλούς ρόλους. «Μερικοί είναι εκπληκτικοί ηθοποιοί, τύφλα να 'χουν οι επαγγελματίες», λέει ο σκηνοθέτης.
Πόσο δίκιο έχει. Τα δυο νεαρά ζευγάρια, ειδικά οι πανέμορφες κοπέλες, είναι έξοχα. «Διάλεξα αυτούς που δεν υπερέπαιζαν, αφού οι περισσότεροι Νιγηριανοί είναι επηρεασμένοι από το νιγηριανό θέατρο και την τηλεόραση. Δεν ήταν εύκολο. Οι γυναίκες είχαν κι ένα ακόμα μεγάλο πρόβλημα: αρνιόντουσαν να παίξουν ρόλο πόρνης. Τι θα σκέφτονταν γι' αυτές πίσω στη Νιγηρία; Είναι μια κοινότητα με ισχυρή αίσθηση της ηθικής και της θρησκείας, χριστιανοί οι περισσότεροι, κάθε Κυριακή πηγαίνουν στην Εκκλησία».
Στα γυρίσματα, όπου οι αυτοσχεδιασμοί των ηθοποιών είχαν μεγάλο βάρος, όσο και οι εμπειρίες τους, όταν το ύφος πήγαινε να ξεφύγει από τον ρεαλισμό και ξέπεφτε στο μελό και στο εύκολο συναίσθημα, έμπαινε φρένο. Στο μοντάζ, το ίδιο. «Επεσε πολύ μαχαίρι», παραδέχεται ο Πέτρος Σεβαστίκογλου. Και δεν έχει κανένα πρόβλημα που το «Attractive Illusion» δεν είναι, όπως λέει, «100% δική μου ταινία, ανήκει εξίσου και στους Νιγηριανούς». Αντίθετα, μόνο περηφάνια τού δημιουργεί η γνώση πως με αυτήν την ταινία «γεφυρώθηκε το χάσμα μεταξύ ελληνικής και νιγηριανής κουλτούρας». «Αυτοί οι τέσσερις νέοι, ζωντανοί, γεμάτοι χιούμορ και κέφι άνθρωποι θα μπορούσαμε να είμαστε εμείς. Να βρεθούμε στις ίδιες αδιέξοδες, σκληρές συνθήκες και να γλιστρήσουμε», επισημαίνει.
Αυτή που θα είναι 100% δική του ταινία θα είναι η σενεγαλέζικη. Ακόμα δεν έχει τίτλο, αλλά είναι μια παραλλαγή του μύθου του Ορέστη που εκτυλίσσεται στην αφρικάνικη ήπειρο. Μια εβδομάδα ακόμα γυρίσματα μένουν (τον Ιούλιο στο Παρίσι) και αμέσως στρώνεται στο μοντάζ. Το υλικό του είναι τεράστιο. Θα τη δούμε την επόμενη σεζόν.
ΙΝFO: 4-17 Απριλίου στην Ταινιοθήκη. Σενάριο: Πέτρος Σεβαστίκογλου, Sunny Ohilebo, Kenny Abdeleke, Kelechwuku Chukwuejim. Φωτογραφία: Π. Σεβαστίκογλου. Μοντάζ: Χρήστος Γιαννακόπουλος. Ηθοποιοί: Tmc, J. Linus, M. Ohilebo, P.I.O. Austyeno, D. Nusakhare, S. Ohilebo. Μουσική: Prefabricated Quartet.
