ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Οι φεμινίστριες του ισλαμικού κόσμου ξεκίνησαν καμπάνια στο facebook σε αντιπαράθεση με τις γυμνόστηθες ακτιβίστριες της Femen

Της Χριστίνας Πάντζου

Εγκαινιάστηκε στις 4 Απριλίου για να στείλει ένα ηχηρό μήνυμα αντίθεσης στις γυμνόστηθες ακτιβίστριες της Femen. Αφορμή, η Ημέρα της Topless Τζιχάντ που οργάνωσαν για τις θανατικές απειλές κατά της Τυνήσιας Αμίνα Τάιλερ μετά την ανάρτηση στο Διαδίκτυο γυμνόστηθων φωτογραφιών της σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την καταπίεση των γυναικών.

Εκτοτε, το hashtag #MuslimahPride (περήφανες μουσουλμάνες) κάνει θραύση στο twitter, ενώ ένα ολόκληρο κίνημα έχει γεννηθεί στο facebοok, καλώντας τις νέες μουσουλμάνες να αναρτήσουν φωτογραφίες τους [με μαντίλα, πέπλο ή χωρίς κανένα από τα δύο και να δώσουν τη δική τους εκδοχή για τη ζωή τους].

Oπως τονίζουν οι διοργανώτριες της νέας καμπάνιας, «είναι ευκαιρία για τις μουσουλμάνες να πάρουμε τον λόγο, να υψώσουμε τη φωνή μας και να δείξουμε ότι αυτή η φωνή έχει πολλές μορφές και απόψεις, ότι διαφέρουμε από την εικόνα που παρουσιάζουν για εμάς στη Δύση, ότι απορρίπτουμε τον τρόπο με τον οποίο μας παρομοιάζουν με μια ομογενή υποταγμένη μάζα που δεν έχει λόγο ούτε έλεγχο πάνω τον εαυτό της».

Η δράση των «σεξακτιβιστριών» της Femen έχει προκαλέσει τεράστια συζήτηση στο σύγχρονο γυναικείο κίνημα και τώρα η διαμάχη μεταφέρθηκε και στους κόλπους των μουσουλμάνων φεμινιστριών. Βασικό στοιχείο της κριτικής τους είναι η καταγγελία για «πολιτιστική αποικιοκρατία», θεωρώντας αυτή την οργάνωση ως ένα τυπικό δείγμα του πώς ο ευρωπαϊκός φεμινισμός επιβάλλει τις αξίες του ως οικουμενικές και αδιαμφισβήτητες.

Η νέα καμπάνια θέλει να στείλει ένα σαφές μήνυμα προς όσες και όσους καλόπιστα θέλουν να στηρίξουν τον αγώνα των γυναικών των μουσουλμανικών χωρών, ξεκαθαρίζοντάς τους πως σε αυτόν τον αγώνα δεν χωρά ο πατερναλισμός και δεν θέλουν άλλοι να οικειοποιούνται τη φωνή τους και να διεκδικούν ελευθερίες στο όνομά τους. «Δεν είμαστε μια μάζα καταπιεσμένων, είμαστε γυναίκες διαφορετικές που καθεμία διεκδικεί την ατομικότητά της και κάνει ελεύθερα τις επιλογές της, ακόμη κι αν αυτό δεν αρέσει σε κάποιους και κάποιες Δυτικούς/ές».

Ακολουθώντας το παράδειγμα της περσινής εκστρατείας στο facebook «Η εξέγερση των γυναικών του αραβικού κόσμου», εκατοντάδες γυναίκες ανήρτησαν τις φωτογραφίες τους με πανό που έγραφαν: «Η γύμνια δεν με απελευθερώνει. Δεν χρειάζομαι σωτήρες», «Σου μοιάζω καταπιεσμένη; Μην κλέβεις τη φωνή μου», «Δεν χρειάζεται να επιδεικνύω τα στήθη μου για να πω στον κόσμο ότι είμαι ελεύθερη», «Είμαι ελεύθερη να επιλέγω να φορώ μαντίλα όπως οι Femen είναι ελεύθερες να επιλέγουν να δείχνουν τα στήθη τους. Γιατί αρνούνται την ελευθερία επιλογής μου;»

Αφήνοντας αναπάντητο, ωστόσο, το ερώτημα πόση ελευθερία επιλογής έχουν οι γυναίκες σε χώρες όπου η μαντίλα επιβάλλεται διά νόμου ή ένας θρησκευτικός νόμος που «ερμηνεύει την προαιώνια θεία βούληση» υπερισχύει -όταν δεν ισχύει αποκλειστικά- του κοσμικού.

…………………………………………………………………………………….

Εργόχειρα τουριστικών παραδείσων

Οι αθλιες συνθήκες ζωής των γυναικών της κοιλάδας Σαποτιτλάν Σαλίνας του Μεξικό

Μια νέα τουριστική εκστρατεία έρχεται να αναδείξει τις φαντασιώσεις αξιωματούχων και διαφημιστών για τις μοναδικές ομορφιές της κοιλάδας Σαποτιτλάν Σαλίνας στο Μεξικό: ενδημικοί κάκτοι, αρχαία απολιθώματα, απόκοσμες αλικές, εξωτική κουζίνα και χειροποίητα παραδοσιακά προϊόντα από φύλλα φοινικόδεντρων που υφαίνουν οι ιθαγενείς γυναίκες της περιοχής.

Μόνο που γι' αυτές η εικόνα είναι κάθε άλλο παρά ειδυλλιακή, καθώς η τουριστική οικονομία δεν αρκεί για να γεμίσει τα άδεια στομάχια των οικογενειών τους που ζουν χωρίς βασικές υπηρεσίες όπως πρόσβαση σε νερό και ιατρική περίθαλψη.

Οι γυναίκες που επιβιώνουν πουλώντας τις διάσημες χειροτεχνίες τους ζουν με λιγότερα από 3 δολάρια την ημέρα και για να επισκεφθούν έναν γιατρό θα έπρεπε να θυσιάσουν χρήματα που αντιστοιχούν σε περισσότερο από μιας εβδομάδας δουλειά. Ετσι, σε κάποια χωριά τα βότανα είναι το μόνο μέσο αντιμετώπισης κάθε είδους αρρώστιας και η θεραπεία επαφίεται στη σοφία των τοπικών θεραπευτών με τα παραδοσιακά μαντζούνια και τις προσευχές τους.

Και στις προσευχές καταφεύγουν ελπίζοντας να εξασφαλίσουν την τροφή τους και να ακούσουν το τραγούδι του πουλιού Τσετσέ που -όπως λέει η πανάρχαια παράδοση- φέρνει τη βροχή, γιατί, δίχως αυτήν, το καλαμπόκι θα ξεραθεί και η πείνα να προστεθεί στη φτώχεια τους, αναγκάζοντάς τες να περπατούν χιλιόμετρα σε απρόσιτα βράχη για να αναζητήσουν τροφή, που συνήθως εξαντλείται σε λίγα χόρτα.

Σε αυτά τα χωριά η ζωή είναι μια καθημερινή πάλη για όλους. Αλλά για τις γυναίκες είναι δίκοπο μαχαίρι. Καλλιεργούν, ψάχνουν για τροφή, μεγαλώνουν τα παιδιά τους και φροντίζουν οικογένειες από όπου συνήθως απουσιάζουν άντρες, που διέσχισαν τα σύνορα, αναζητώντας το όνειρο μιας καλύτερης ζωής όσο εκείνες υφαίνουν και πλέκουν φτιάχνοντας εργόχειρα. Κόποι μιας καθημερινής δύσκολης ζωής που θα πουληθούν για ψίχουλα σε ξένους ως «σουβενίρ» ενός ονειρικού ταξιδιού. Αυτή που διαφημίζει η τουριστική προπαγάνδα ως έναν «παράδεισο», όπου τα χωριά της εξαθλίωσης μένουν καλά κρυμμένα πίσω από τον ευφημισμό του «φολκόρ».

«Ο τόπος μου είναι όμορφος για τους τουρίστες, αλλά είναι δύσκολος για μας τις γυναίκες», συμπύκνωνε η Μπέρτα, ιθαγενής, μόνη, μητέρα τριών παιδιών, σε ένα ρεπορτάζ του IPS. «Ιθαγενής δεν θα έπρεπε να είναι συνώνυμο του “φτωχός”. Το να θεραπεύεις τις αρρώστιες με βότανα δεν είναι “παράδοση” είναι συνέπεια της έλλειψης βασικών υπηρεσιών. Και το να ζεις χωρίς βασικές υπηρεσίες δεν είναι “απόδειξη δύναμης” αλλά ντροπή. Η φτώχεια δεν είναι φολκόρ».

…………………………………………………………………

Το τέλος της σελίδας 3

Ηταν 11 ετών όταν πρωτοένιωσε να την προσβάλλουν τα topless μοντέλα της σελίδας 3 της «Sun», με τα οποία τα αδέλφια της τη συνέκριναν πειράζοντάς την. Σήμερα, η Λούσι Αν Χολμς ηγείται της καμπάνιας «Τέλος στη σελίδα 3», επιμένοντας πως οι μαστοί των επίδοξων στάρλετ όχι μόνο δεν έχουν καμία σχέση με την ενημέρωση, αλλά διαιωνίζουν έναν επικίνδυνο σεξισμό. «Ζούμε σε μια κοινωνία που μαθαίνει τις γυναίκες να νιώθουν άβολα να θηλάσουν τα μωρά τους δημόσια, αλλά δεν νιώθει διόλου άβολα να προβάλει μαστούς εφήβων στις εφημερίδες. Εκείνες βιάζονται και κακοποιούνται και κάποιοι αποδέχονται να παρουσιάζονται οι γυναίκες ως είδος προς ικανοποίηση της σεξουαλικής απόλαυσης των αντρών», λέει η ηθοποιός και συγγραφέας.

Το επιχείρημα που περισσότερα την ενοχλεί είναι «Αν δεν σου αρέσει, μην την αγοράζεις», τόσο αφελώς παραπλανητικό, που μοιάζει πειστικό, αλλά αποκρύβει τον αντίκτυπο που έχουν αυτές οι εικόνες σε όσους τις βλέπουν δίχως να αγοράζουν την εφημερίδα. Στα αγόρια που εθίζονται να εκλαμβάνουν τις γυναίκες ως «μαστούς με πόδια και κεφάλι» και στα κορίτσια που απαξιώνουν το σώμα τους και στα σχολεία όπου το αγαπημένο σπορ στα διαλείμματα είναι να βαθμολογούνται τα κορίτσια στη βάση του σχήματος και μεγέθους του στήθους με μέτρο σύγκρισης τις γυμνόστηθες της σελίδας 3.

Η καμπάνια της Χολμς για την κατάργηση της σελίδας άρχισε τον περασμένο Αύγουστο και, εκτός από τις δεκάδες χιλιάδες υπογραφές που έχει συγκεντρώσει, πέτυχε να κινητοποιήσει βουλευτές αλλά και και εταιρείες, όπως η παραγωγός παιχνιδιών Lego, η οποία σταμάτησε τη διαφήμισή της στην εφημερίδα. Ο ιδιοκτήτης της, Ρόμπερτ Μέρντοχ, φαίνεται να αρχίζει να παίρνει το μήνυμα και με tweet του απάντησε: «Ισως έχετε δίκαιο, το σκέφτομαι να τις αντικαταστήσω».

Η Χολμς δεν είναι αιθεροβάμων. Ξέρει ότι έχει θέσει στο στόχαστρό της ένα πανίσχυρο μέσο με ημερήσιες πωλήσεις που ξεπερνούν τα 2,28 εκατ. φύλλα. Οπως ξέρει ότι «θα χρειαστεί χρόνος για να συνειδητοποιήσει μερίδα των μίντια ότι οι γυναίκες κάνουν πράγματα, λένε πράγματα και σκέφτονται πράγματα και δεν υπάρχουν απλώς για να τις κοιτούν». Αλλά, η αρχή έχει γίνει.