Το μεγάλο καλλιτεχνικό γεγονός τού Παρισιού στο Grand Palais
Φως, κίνηση, αντικατοπτρισμοί, παραμορφώσεις υποβάλλουν τον επισκέπτη σε διαδοχικά σοκ. Μεγάλοι καλλιτέχνες λειτουργούν σαν θαυματοποιοί και οι επιμελητές περιμένουν πανευτυχείς χιλιάδες επισκέπτες
Παρίσι Tης Ηρας Φελουκατζή
Φανταστικό ταξίδι σε ένα πολυδιάστατο τοπίο με έργα τέχνης που συνδυάζουν την απεικόνιση, την κίνηση, το φως, το παιχνίδι με τις φόρμες, την έξαρση των αισθήσεων, μας προσφέρει η εκπληκτική έκθεση «Dynamo, ένας αιώνας φωτός και κίνησης στην τέχνη, 1913 – 2013», που παρουσιάζεται στο μουσείο Grand Palais. Ενα σημαντικό πολιτιστικό γεγονός, το αφιέρωμα αυτό στη σύγχρονη τέχνη συναρπάζει τους επισκέπτες, με τον πλούτο των εκθεμάτων, την πλατιά εκπροσώπηση όλων των τάσεων της εικαστικής δημιουργίας που σημάδεψαν την εποχή μας και με την έντεχνη σκηνοθεσία που δίνει μια θεατρική διάσταση. Για πρώτη φορά μια έκθεση εκτείνεται σε 4.000 τ.μ. του μουσείου, σε δύο ορόφους και σε πολυάριθμες αίθουσες, φιλοξενώντας 200 έργα 150 καλλιτεχνών από όλο τον κόσμο.
«Πρόκειται για την πιο μεγάλη έκθεση αφηρημένης τέχνης στον κόσμο», δηλώνουν οι οργανωτές. Το στοίχημά τους είναι να παρουσιάσουν ένα πολιτιστικό εργαστήριο και ένα πειραματικό εικαστικό γεγονός, που αποτελεί αυτό το ίδιο έργο τέχνης. Όλα τα έργα που παρουσιάζονται, ζωγραφική, γλυπτική, μομπίλ, εγκαταστάσεις, οπτικά περιβάλλοντα, ανταποκρίνονται στην έννοια «χώρος και όραμα». Σε πολλά έργα οι καλλιτέχνες χρησιμοποιούν το φως, την κίνηση, τους αντικατοπτρισμούς.
Στο προαύλιο του Μουσείου εκτίθεται το έργο «Γλυπτό από ομίχλη» του Ιάπωνα Φουζίκο Νακάγια, ένα λευκό σύννεφο που βγαίνει από την κρήνη. Στην έκθεση συμμετέχουν διάσημοι καλλιτέχνες: Aνις Καπούρ, Βικτόρ Βασαρελί, Αγκάμ, Φρανσουά Μορελέ, Κιθ Σονιέ, Καλντέρ, Κύπρα, Κάρλος Κρουζ Ντιέζ, Ρομπέρ Ντελονέ, Μαρσέλ Ντισάν, Ρίχτερ, Νικολάς Σοφέρ, Τάκης, Τρεμπλέι και νεότεροι δημιουργοί. Το πρώτο τμήμα είναι ένα πανόραμα της εικαστικής δημιουργίας του 20ού αιώνα. Ακολουθούν τέσσερις θεματικές ενότητες γύρω από την έρευνα για το χρώμα, το φως, την ομίχλη, τη μαύρη τρύπα, το αθέατο, την οπτική αστάθεια, την κινητικότητα.
Οι εμπειρίες της διαδρομής οδηγούν σε ένα ψυχικό φαινόμενο. Ο επισκέπτης τοποθετείται στην καρδιά του έργου, εισχωρεί σ΄αυτό, έχει την αίσθηση ότι συμμετέχει ενεργά ως «συνδημιουργός». Βιώνει ένα ατέλειωτο χάπενινγκ, με φώτα που αναβοσβήνουν, με φλας που ξαφνιάζουν, με τεράστια γλυπτά που στριφογυρίζουν. Βλέπει βίντεο που ανασυνθέτουν εικόνες, προβολές με φόρμες που κινούνται, εισχωρεί σε καμπίνες με οριζόντιες κινούμενες μεταλλικές λάμες και συρματοπλέγματα, διασχίζει αίθουσες φωτισμένες έντεχνα από κόκκινες ή μπλε λάμπες νέον.
Ορισμένα έργα δημιουργούν παραμορφώσεις της εικόνας με οπτικά συστήματα. Γεωμετρικές φόρμες σε πίνακες αλλάζουν σχήμα όταν ο επισκέπτης μετακινείται. Ο λαβύρινθος με καθρέφτες, περίεργους φωτισμούς ή σκοτεινούς διαδρόμους, που δημιούργησαν οι καλλιτέχνες της Ομάδας Ερευνών Οπτικής Τέχνης GRAV, παρασύρει τον θεατή, τον κάνει να χαθεί μέσα σε ένα αποσταθεροποιητικό χώρο. Τον υποβάλλει σε διαδοχικά αισθησιακά σοκ ή σε οπτικές παραισθήσεις.
Επιγραφές στους τοίχους δίνουν προσωπικές μαρτυρίες των δημιουργών για τις εμπνεύσεις τους. «Το μόνο σταθερό πράγμα είναι η κίνηση, παντού και για πάντα», μάς λέει ο Τινγκελί. «Η κίνηση δεν είναι παρά ένα στοιχείο που χρησιμοποιώ. Υπάρχουν και άλλοι προβληματισμοί εξίσου σημαντικοί για μένα, όπως η δόνηση στην αυθεντική της διάσταση και ο μετασχηματισμός της ύλης», δηλώνει ο Σότο. «Ενδιαφέρομαι για ό,τι μου ξεφεύγει, όχι για να το σταματήσω στη φυγή του, αλλά αντίθετα για να πειραματιστώ επάνω στο «άπιαστο». Υπάρχουν λίγα αντικείμενα στη δουλειά μου. Είναι κινήσεις στρατευμένες, απώλειες ελέγχου, διεκδικούμενες και προσφερόμενες μέσα από ενεργές εμπειρίες», γράφει η Ανα Βερόνικα Γιάνσενς.
Οι καλλιτέχνες της έκθεσης ενεργούν σαν ταχυδακτυλουργοί, σαν θαυματοποιοί. Μας παρασύρουν σε ένα μοναδικό περιπετειώδες ταξίδι. Μας κάνουν να χάσουμε την αίσθηση του χώρου και του χρόνου, να γίνουμε σαν τα παιδιά, που επικοινωνούν αυθόρμητα με τα έργα της έκθεσης, εισχωρούν με άνεση και οικειότητα στις εγκαταστάσεις, στριφογυρίζουν, μπαινοβγαίνουν, παίζουν το παιχνίδι της «Αλίκης στη χώρα των θαυμάτων». Οπως δηλώνει ο επιμελητής της έκθεσης Ματιέ Πουαριέ, «στόχος μας ήταν να προτείνουμε έργα ανοιχτά σε επικοινωνία με όλους, να δείξουμε ότι η αίσθηση μπορεί να προκαλέσει ευχαρίστηση τόσο στα παιδιά όσο και στους ενήλικους». Το στοίχημα αυτό το πέτυχε απόλυτα η έκθεση «Dynamo», που αναμένεται να συγκεντρώσει στην τουριστική αυτή περίοδο χιλιάδες επισκέπτες.
www.ira-feloukatzi.fr
ΙΝFO: Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 22 Ιουλίου.
