ΗΠΑ Οι πανηγυρισμοί για τη σύλληψη του δεύτερου βομβιστή της Βοστόνης έχουν ήδη δώσει τη θέση τους σε ερωτήματα για το τι όπλισε το χέρι του αλλά και ποια πρέπει να είναι η νομική του αντιμετώπιση
«Μία δεκαετία ήδη στην Αμερική. Θέλω να φύγω»
ανάρτηση του Τζοχάρ Τσαρνάεφ στο Twitter, στις 24 Μαρτίου
Της Μαργαρίτας Βεργολιά
Πένθος και πανηγυρισμοί. Ανακούφιση και προβληματισμός. Πολιτικο-νομικός διχασμός κι εθνική ομοψυχία. Τα συναισθήματα των Αμερικανών εναλλάσσονται έπειτα από μια εβδομάδα αγωνίας, που έληξε με την εξουδετέρωση των φερόμενων δραστών της αιματηρής επίθεσης στη Βοστόνη, αλλά και με πολλά αναπάντητα ερωτήματα γύρω από το νέο τρομολαγνικό θρίλερ στις ΗΠΑ…
Ποιο ήταν το κίνητρο των νεαρών αδελφών Τσαρνάεφ; Ποιος ήταν ο λόγος που τα δύο τσετσενικής καταγωγής αδέλφια δεν ενσωματώθηκαν κοινωνικά στη χώρα όπου μεγάλωσαν, την Αμερική, αλλά αντίθετα επέλεξαν την ισλαμική ριζοσπαστικοποίησή τους; Ηταν «μοναχικοί λύκοι» ή μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου;
Γιατί οι αμερικανικές αρχές δεν κατάφεραν, ακόμη μία φορά, να αποτρέψουν μία τρομοκρατική επίθεση, παρά το γεγονός ότι το FBI ερευνούσε τον ρόλο ενός εκ των υπόπτων -του νεκρού πια Ταμερλάν Τσαρνάεφ- εδώ και δύο χρόνια; Τι πρέπει να γίνει με τον έτερο φερόμενο δράστη και μικρότερο αδελφό του, τον 19χρονο Τζοχάρ, που από το βράδυ της περασμένης Παρασκευής βρίσκεται στα χέρια των αρχών, αλλά νοσηλεύεται φρουρούμενος σε σοβαρή κατάσταση και -λόγω των τραυμάτων του από σφαίρες στον λαιμό και στη γλώσσα του- πιθανόν να μην μπορέσει ποτέ ξανά να μιλήσει;
«Η σύλληψη του υπόπτου για τη βομβιστική επίθεση στον Μαραθώνιο της Βοστόνης εγείρει πολλά νομικά ζητήματα σε μία κοινωνία που ακόμη ζει στη “σκιά” της 11ης Σεπτεμβρίου», έγραφαν χθες οι «New York Times», «όπως ο τρόπος της ανάκρισης [χθες έγινε γνωστό ότι οι αστυνομικές αρχές δεν διάβασαν στον 19χρονο τα δικαιώματά του, όπως συνήθως γίνεται κατά τη σύλληψη εγκληματιών ώστε οι δηλώσεις τους να είναι αποδεκτές από το δικαστήριο] ποιες κατηγορίες θα πρέπει να του απαγγελθούν, πού πρέπει να δικαστεί κι εάν οι βομβιστικές επιθέσεις της περασμένης Δευτέρας ήταν εγκληματική ενέργεια ή πράξη πολέμου»…
Ηδη, προκαλώντας μία νέα πολιτική διελκυστίνδα, Ρεπουμπλικανοί γερουσιαστές, όπως ο Λίντσεϊ Γκρέιχαμ από τη Νότια Καρολίνα και ο Τζον Μακέιν από την Αριζόνα, ζήτησαν από τον πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα να χαρακτηρίσει τον 19χρονο Τζοχάρ «μαχητή του εχθρού» -όπως, ακριβώς δηλαδή, αντιμετωπίζονται οι κρατούμενοι για τρομοκρατική δράση, στη βάση Γουαντάναμο, στην Κούβα. Κάτι που πρακτικά σημαίνει ότι δεν θα έχει νομική προστασία και ότι θα δικαστεί από στρατοδικείο.
Νομική πρωτοτυπία
Ωστόσο, μία τέτοια νομική αντιμετώπιση -τονίζουν δικηγορικοί κύκλοι στις ΗΠΑ- θα ήταν πρωτοφανής έναντι ενός Αμερικανού πολίτη (κατά τραγική ειρωνεία, ο Τζοχάρ πήρε την αμερικανική υπηκοότητα στις 11/9/2012, ανήμερα της 11ης επετείου των τρομοκρατικής επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου), πόσο δε μάλλον όταν η σύλληψη έγινε επί αμερικανικού εδάφους! Τον λόγο τώρα έχουν, θεωρητικά, οι αρμόδιες ομοσπονδιακές αρχές, με την απαγγελία κατηγοριών που πιθανόν θα επισείουν τη θανατική ποινή -αν και οι δημόσιοι κατήγοροι αφήνουν να διαρρεύσει ότι μπορεί να φανούν πιο επιεικείς, εάν ο Τζοχάρ δώσει στις αρχές πολύτιμες πληροφορίες. Στον Τζοχάρ Τσαρνάεφ θα ανατεθεί δημόσιος συνήγορος.
«Ο τρόπος με τον οποίο η χώρα προχώρησε παρακάτω και μέσα σε δύο ημέρες επέστρεψε στην “ομαλότητα” είναι αρκετός για να αφήσει κάποιον άφωνο», παρατηρούσε χθες η γερμανική «Die Welt». Κι αυτό, ενώ μόλις «την Τετάρτη, η νομοθεσία που προωθούσε ο Μπαράκ Ομπάμα για τη θέσπιση περιορισμών στην απόκτηση όπλων δεν κατάφερε να περάσει από την αμερικανική Γερουσία».