ΙΣΛΑΝΔΙΑ – Η ΚΑΚΟΜΑΘΗΜΕΝΗ ΜΕΣΑΙΑ ΤΑΞΗ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΕΤΑΙ ΓΙΑ ΤΗ ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΒΙΟΤΙΚΟΥ ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΙΣΘΩΝ
Του Γιώργου Τσιάρα
Στις κάλπες προσέρχονται σήμερα οι Ισλανδοί, σε μια κρίσιμη εκλογή που θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό τη συνέχεια του –πολυσυζητημένου και στη χώρα μας- «ισλανδικού θαύματος», αλλά και τη σχέση της μικρής νησιωτικής χώρας των μόλις 320.000 ψυχών με την Ευρωπαϊκή Ενωση.
Και όλα δείχνουν πως, αφού πρώτα «ξεμπέρδεψαν» με τις τοξικές τράπεζες και τους ξένους πιστωτές, στέλνοντας μάλιστα τους υπεύθυνους τραπεζίτες και πολιτικούς στο σκαμνί και κατάφεραν να επιστρέψουν στην ανάπτυξη (2,6% το 2011, 1,8% πέρσι) με τις δικές τους δυνάμεις –χάρη και σε μια γενναία υποτίμηση του νομίσματός τους, της κορόνας -, οι Ισλανδοί θα… στείλουν σπίτι τους τους παθιασμένους με τη λιτότητα Σοσιαλδημοκράτες κυβερνώντες τους, για να ξαναφέρουν στην εξουσία τα ίδια κεντροδεξιά κόμματα που δημιούργησαν τη μεγάλη φούσκα της περασμένης δεκαετίας και λίγο έλειψε, πριν από πέντε χρόνια, να τους στείλουν στην άβυσσο της εθνικής χρεοκοπίας.
Η σημερινή Ισλανδία βέβαια δεν έχει καμιά σχέση με το «Νησί των Θησαυρών» και των υψηλών τραπεζικών επιτοκίων, όπου οι ψαράδες έγιναν μέσα σε μια νύχτα μεγαλοτραπεζίτες: η κακομαθημένη στα λούσα της φούσκας μεσαία τάξη της μπορεί να διασώθηκε από τη… θανάσιμη «σωτηρία» που της επιφύλασσαν οι ξένοι πιστωτές, αλλά σήμερα διαμαρτύρεται για τη συνολική πτώση του βιοτικού της επιπέδου, καθώς –παρά τη μερική «σεισάχθεια» που εφαρμόστηκε από τους Σοσιαλδημοκράτες στα στεγαστικά δάνεια- σχεδόν το 10% του πληθυσμού δυσκολεύεται να εξυπηρετήσει τα ενυπόθηκα δάνειά του, ενώ η αξία των ακινήτων αλλά και ο μέσος μισθός έχουν υποχωρήσει δραματικά.
Ταυτόχρονα, η απερχόμενη σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση δίχασε τους ψηφοφόρους της με την επιμονή της στα μέτρα δημοσιονομικής αυστηρότητας, αλλά και με τις συνεχιζόμενες διαπραγματεύσεις της με το ΔΝΤ και την Ευρώπη για ένα καθυστερημένο «bail-out» και «ξεπάγωμα» της ενταξιακής διαδικασίας: μια δυσαρέσκεια που σπεύδουν να εκμεταλλευτούν οι νεαροί και ως εκ τούτου «άφθαρτοι» ηγέτες της αντι-ευρωπαϊκής Κεντροδεξιάς, όπως ο μόλις 38χρονος Σιγκμουντούρ Γκουνλάουγκσον του Προοδευτικού Κόμματος, που φέρεται μάλιστα ως «φαβορί» για την πρωθυπουργία, και ο 43χρονος επικεφαλής του Κόμματος της Ανεξαρτησίας, Μπγιάρνι Μπενέντικσον.
Τα δύο συντηρητικά κόμματα, που εμφανίζονται ως «καταδικασμένα» να συνεργαστούν, υπόσχονται –τι άλλο– επιστροφή στις «χρυσές μέρες» μέσα από μείωση της φορολογίας, παροχή νέων διευκολύνσεων στους «στριμωγμένους» δανειολήπτες και ελάφρυνση των «προστατευτικών» περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων. Οι Σοσιαλδημοκράτες, που έρχονται δεύτεροι και καταϊδρωμένοι στις δημοσκοπήσεις, απαντούν ότι αν εφαρμοστούν οι προεκλογικές αυτές υποσχέσεις θα καταστρέψουν ό,τι χτίστηκε τα τελευταία χρόνια με τις θυσίες του λαού και θα οδηγήσουν νομοτελειακά τη χώρα στη δηλητηριώδη αγκαλιά των ξένων πιστωτών.
Ενα είναι το βέβαιο: στη μικρή χώρα των πάγων, η δημοκρατία ακόμα λειτουργεί, σε αντίθεση με τις άμοιρες, εθελόδουλες χώρες των μνημονίων.
