«Επιχείρηση επίπληξη» ήταν η κωδική ονομασία του ανελέητου βομβαρδισμού της πόλης Γκερνίκα, σαν σήμερα στα 1937. Ο στρατηγός Φράνκο ήθελε να πατήσει πόδι στο Μπιλμπάο, τη μεγαλύτερη πόλη των Βάσκων που συνεργάζονταν με τη δημοκρατική κυβέρνηση της Μαδρίτης. Εμπόδιο στεκόταν η Γκερνίκα των 5.000 κατοίκων. Κτισμένη σε στρατηγικό σταυροδρόμι, σήμαινε πολλά για τους ανυπότακτους Βόρειους, αφού κάτω από μια βελανιδιά της συνεδρίαζε παλαιότερα η Βουλή τους.
Πέντε κύματα επιθέσεων από είκοσι γερμανικά και τρία ιταλικά μαχητικά δέχτηκαν τα περίχωρα και το κέντρο της, που ισοπεδώθηκαν κυριολεκτικά.
Ο επικεφαλής της «Λεγεώνας Κόνδωρ» αντισμήναρχος Βόλφραμ Φράιχερ φον Ριχτχόφεν σχεδίασε την επιχείρηση, που βύθισε την Ισπανία στον ωκεανό του πόνου και του θανάτου, έπειτα από εντολή των φρανκιστών φασιστών.
Ιδιαζόντως ειδεχθές περιστατικό του ισπανικού εμφυλίου, ίσως να μην το θυμόμασταν καν εάν η κυβέρνηση της Μαδρίτης δεν είχε παραγγείλει στον Πάμπλο Πικάσο έναν πίνακα που θα κοσμούσε το Ισπανικό Περίπτερο στη Διεθνή Εκθεση του Παρισιού. Εκείνος φιλοτέχνησε την τεράστια ελαιογραφία (3,49 x 7,77 μ.) που αποκαλύπτει ανατριχιαστικά την απανθρωπιά, τη βιαιότητα και την απόγνωση του πολέμου.
Πειραματίστηκε αρχικά με χρώμα αλλά κατέληξε στο άσπρο, το μαύρο και το γκρι, καθώς θεώρησε ότι έτσι δίνει μεγαλύτερη ένταση στο θέμα. Η «Γκερνίκα» περιόδευσε σε μεγάλες πρωτεύουσες για να συγκεντρωθούν χρήματα για την προάσπιση της Ισπανικής Δημοκρατίας. Υστερα από την επικράτηση του Φράνκο στα 1939 βρήκε καταφύγιο στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης. Επέστρεψε στα πάτρια μετά από τον θάνατο του Φράνκο, σύμφωνα με την επιθυμία του ζωγράφου. Κοσμούσε το «Πράδο» για έντεκα χρόνια και έκτοτε το «Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης Βασίλισσα Σοφία».
Λιακάδα θα ζεστάνει σήμερα ολόκληρη τη χώρα. Λίγες νεφώσεις θα εκδηλωθούν το απόγευμα στα ηπειρωτικά και βόρεια ορεινά. Πανομοιότυπος θα είναι και αύριο ο καιρός, με σιροκάδα έως 4 Μποφόρ.
Η εποχή μας δεν διαθέτει Πικάσο. Ετσι η έκρηξη στο Τσερνομπίλ της Ουκρανίας, που σαν σήμερα το 1986 προκάλεσε το χειρότερο πυρηνικό ατύχημα στην Ιστορία, με απείρως περισσότερα θύματα και ολοκληρωτική καταστροφή του περιβάλλοντος, μπορεί και να ξεχαστεί. Σημεία των καιρών.
Ξεσπάθωσε ο Αντωνάκης, ο Σαμαράς ντε, που επισκέφθηκε σήμερα παρέα με τον Βαγγέλη Βενιζέλο τα εργοτάξια των αυτοκινητόδρομων στην Πελοπόννησο. «Η Ελλάδα σήμερα σηκώνει τα μανίκια» καμάρωνε περιχαρής. Ωχ, πάλι ξύλο θα φάμε.
«Η χώρα έχει περάσει πολλά τα τελευταία χρόνια και δικαιούμαστε ως έθνος να δρέψουμε καρπούς και να θωρακίσουμε την πατρίδα» δήλωσε πανευτυχής ο Ευάγγελος ευαγγελιζόμενος την επανεκκίνηση της οικονομίας. Ξέθαψαν το μυστρί του Στυλιανού Παττακού. Οπως πάνε θα θυμηθούν και το «μακέτο» του Κώστα Σημίτη. Λείπει ένας Πικάσο να τους απαθανατίσει.
Μετέωρος [email protected]
