Η ακαδημαϊκή και πολιτική διαδρομή του Αντώνη Μανιτάκη που από υπερασπιστής βρέθηκε αντίπαλος των δημοσίων υπαλλήλων
Του Φώτη Παπούλια
«Ο Αντώνης; Αυτός κοιμήθηκε βοηθός και ξύπνησε καθηγητής». Αυτή η ανεκδοτολογική φράση που ακουγόταν κατά κόρον στις αρχές της δεκαετίας του 1980 στα πανεπιστημιακά αμφιθέατρα αποτύπωνε την ανέλιξη του βοηθητικού προσωπικού, το οποίο ελέω του τότε νόμου πλαισίου της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ είχε «κατακτήσει» πανεπιστημιακή βαθμίδα.
Ο «Αντώνης» δεν είναι άλλος από τον υπουργό Διοικητικής Μεταρρύθμισης Αντώνη Μανιτάκη, ο οποίος είχε εκλεγεί το 1982 καθηγητής στη Νομική Σχολή του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου. Η κάθοδος στην Αθήνα των Αρ. Μάνεση και Δ. Τσάτσου -του «βαρέος καθηγητικού πυροβολικού» της Νομικής Θεσσαλονίκης- που ήταν μέντορές του, είχε ανοίξει τον δρόμο στον Κρητικό στην καταγωγή και γέννημα-θρέμμα Θεσσαλονικιό για την πανεπιστημιακή καριέρα.
Οσοι τον θυμούνται από τη φοιτητική του περίοδο τον περιγράφουν ως «χαμηλών τόνων, κλειστό χαρακτήρα, όχι ιδιαίτερης ευφυΐας, μια μάλλον καλλιεργημένη μετριότητα» που δήλωνε «γενικώς αριστερός» και στα πρώτα φοιτητικά του χρόνια είχε επαφές με διάφορες τροτσκιστικές ομάδες, χωρίς να διακρίνεται από «αριστερή συνέπεια».
Κόντρες με Βενιζέλο
Στη δικτατορία απουσίαζε από την Ελλάδα, αφού ολοκλήρωνε τις μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές του στο Βέλγιο, από όπου και επέστρεψε το 1975.
Παροιμιώδεις έχουν μείνει στο ΑΠΘ οι κόντρες του με τον Ευάγγ. Βενιζέλο, αφού ο νυν υπουργός δεν εκτιμούσε ιδιαίτερα τον νυν πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ. «Είναι άνθρωπος ικανός για όλα» συνήθιζε να λέει στον περίγυρό του, προκαλώντας τα ειρωνικά σχόλια του τότε νεαρού και ανερχόμενου αστέρα του συνταγματικού δικαίου.
Τα γραφεία τους ήταν σχεδόν δίπλα το ένα στο άλλο, και αρκετοί θυμούνται ότι ακόμα και «καλημέρα δύσκολα αντάλλασσαν». Σχέση εξαιρετικά δύσκολη που δεν την έχει «λειάνει» ούτε η σημερινή καθημερινή κυβερνητική τριβή.
Παλιοί φοιτητές τού νυν υπουργού θυμούνται πως στις παραδόσεις του περίμεναν να απολαύσουν διάφορα «μαργαριτάρια», όπως το θρυλικό: «η χώρα περιλαμβάνει… χερσαία, υδάτινη και εναέρια εδαφική περιοχή».
Πολυγραφότατος, με πεδίο αναφοράς τα ατομικά δικαιώματα και τις ατομικές ελευθερίες, είχε αρθρογραφήσει εναντίον του Ευρωσυντάγματος, είχε πάμπολλες φορές γνωματεύσει υπέρ των δικαιωμάτων των δημοσίων υπαλλήλων και είχε ασκήσει δριμύτατη κριτική στη συνταγματική αναθεώρηση του 2001 επί κυβέρνησης Κ. Σημίτη.
Φίλα προσκείμενος στο ΚΚΕ Εσωτερικού, ακολούθησε τον Συνασπισμό, στο ευρωψηφοδέλτιο του οποίου είχε συμμετάσχει δύο φορές. «Τον διακρίνει το σύνδρομο του Ναπολέοντα» ισχυρίζονται όσοι τον ξέρουν καλά στη Θεσσαλονίκη, υπονοώντας ότι ποτέ δεν έφτασε το επίπεδο των μεντόρων του, «ούτε καν τους πλησίασε» λένε στη Νύφη του Θερμαϊκού.
Αρκετοί υποστηρίζουν με μια δόση ειρωνείας ότι «ο Αντώνης πιστεύει πως έχει αναλάβει εθνική αποστολή», και δεν παύουν να υπενθυμίζουν ειρωνικά ότι «θα πρέπει να βρει έναν τρόπο για να αποκαθαρθεί από το παρελθόν του, όταν υπερασπιζόταν τους σημερινούς αντιπάλους του, δηλαδή τους δημόσιους υπαλλήλους».
Ουδείς τού αμφισβητεί την προσωπική ακεραιότητα και το προσωπικό ήθος, αν και αρκετοί διακρίνουν ότι με τη σημερινή ιδιότητά του ενδεχομένως να θέλει να πάρει μια άτυπη «ρεβάνς» από εκείνους με τους οποίους κατά καιρούς είχε «συγκρουστεί».
Η απάντησή του με σκαιό ύφος στη βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ Ζωή Κωνσταντοπούλου στη Βουλή, ότι «είναι καιρός να τελειώνουμε με τη δικαιωματοκρατία», προκάλεσε τα αρνητικά σχόλια όσων γνωρίζουν την παλιά άριστη σχέση που είχε με τον πρώην πρόεδρο του Συνασπισμού Ν. Κωνσταντόπουλο.
Βραβεία και διακρίσεις
Ο επισκέπτης καθηγητής στα πανεπιστήμια Μονπελιέ, Paris X, Λα Σαπιέντζα και Νάντης, που έχει τιμηθεί από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας με το βραβείο «Ξανθόπουλου – Πνευματικού», μάλλον δεν θα πρέπει να αισθάνεται υπερήφανος με τη μέχρι σήμερα υπουργική του θητεία. Μάλιστα αρκετοί συνάδελφοί του υπενθυμίζουν με νόημα: «Ο μαθητής του αείμνηστου Α. Σβώλου, Χρ. Σγουρίτσας, ήταν εκείνος που νομιμοποίησε το 1965 την αποστασία…»
Ισως ο κ. υπουργός θα έπρεπε να ρίξει μια «ματιά», θυσιάζοντας μέρος του υπερπολύτιμου χρόνου του, στον λόγο του ακαδημαϊκού Αριστόβουλου Μάνεση στην πανηγυρική ομιλία του στην Ακαδημία για τον εορτασμό της 28ης Οκτωβρίου 1940 (27/10/1993). Είχε πει τότε ο μέγιστος των συνταγματολόγων: «Η άρνηση, είτε ατομική είτε συλλογική, έναντι οποιουδήποτε μεγάλου ή μικρού αυταρχισμού και ολοκληρωτισμού συμβάλλει διαλεκτικά στον αυτοκαθορισμό, δηλαδή στην Ελευθερία του Ανθρώπου, και επιβεβαιώνει την αξία του αλλά και την ευθύνη του ως υποκειμένου της Ιστορίας».
Ιστορικό Ροής
Εκτύπωση
Επιστροφή
