Πώς «οραματίζεται» η Ευρωπαϊκή Επιτροπή την ενέργεια στη χώρα μας
Μας «συστήνει» να κρατάμε μικρό καλάθι σε ό,τι αφορά τις έρευνες για τον εντοπισμό πετρελαίου και φυσικού αερίου * Θεωρεί ως μεγαλύτερο «πρόβλημα» της εγχώριας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας τόσο την κυρίαρχη θέση της ΔΕΗ στη λιανική αγορά όσο και την πρόσβασή της στον φτηνό λιγνίτη και την υδροηλεκτρική ενέργεια * Ζητά την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ * «Βλέπει» υψηλότερα τιμολόγια στο ρεύμα * Κάνει έμμεση αναφορά στο θέμα της ΑΟΖ και στα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας στο Αιγαίο!
→Τι αναφέρει η έκθεση της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών και Χρηματοδοτικών Υποθέσεων
Του Βασίλη Γεώργα
Λιγότερο κράτος στη ΔΕΗ και υψηλότερα τιμολόγια στο ρεύμα «οραματίζεται» η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε έκθεσή της για την ενέργεια στις χώρες-μέλη της Ε.Ε., ενώ παράλληλα επιχειρεί να προσγειώσει τις προσδοκίες και τα αιτήματα της Ελλάδας σχετικά με τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων στη χώρα μας, επισημαίνοντας ότι δεν δικαιολογείται ακόμη αλλαγή της ενεργειακής της πολιτικής.
Προτεραιότητες
Η έκθεση που συνέταξε η Γενική Διεύθυνση Οικονομικών και Χρηματοδοτικών Υποθέσεων «συστήνει» στη χώρα μας να κρατά μικρό καλάθι σε ό,τι αφορά τις έρευνες για τον εντοπισμό πετρελαίου και φυσικού αερίου επισημαίνοντας ότι είναι πολύ νωρίς και τα στοιχεία πολύ λίγα για να αλλάξει τις ενεργειακές της προτεραιότητες. «Η Ελλάδα φέρεται να έχει καλές αλλά σε μεγάλο βαθμό ανεξερεύνητες πιθανότητες να βρει πετρέλαιο, ενώ οι έρευνες για φυσικό αέριο βρίσκονται ακόμη σε πολύ αρχικό στάδιο και ως εκ τούτου οι αβεβαιότητες είναι προς το παρόν πολύ μεγάλες για να αλλάξει τις προτεραιότητες της ενεργειακής της πολιτικής», επισημαίνεται χαρακτηριστικά. Στην έκθεση γίνεται και έμμεση αναφορά στο θέμα της ΑΟΖ, για τη χάραξη της οποίας η Ελλάδα έχει ζητήσει την κοινοτική υποστήριξη, καθώς επισημαίνεται ότι οι πρώτες άδειες έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στην Ελλάδα δίνονται σε συγκεκριμένες ζώνες (σ.σ. Κατάκολο, Πατραϊκός, Ιωάννινα), «οι οποίες εμφανίζονται απαλλαγμένες από γεωπολιτικά ζητήματα, όπως η έλλειψη συμφωνίας με την Τουρκία για την οριοθέτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων στο Αιγαίο».
Στην έκθεση η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναδεικνύει ως μεγαλύτερο «πρόβλημα» της εγχώριας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας τόσο την κυρίαρχη θέση της ΔΕΗ στη λιανική αγορά όσο και την πρόσβασή της στον φτηνό λιγνίτη και την υδροηλεκτρική ενέργεια. Κατά την άποψή της τα δύο αυτά πλεονεκτήματα της ΔΕΗ απειλούν με περιθωριοποίηση τους ιδιώτες ανταγωνιστές της, πολύ δε περισσότερο σήμερα που η κατανάλωση ενέργειας μειώνεται και τα χρέη στην αγορά αυξάνονται με γεωμετρικούς ρυθμούς.
Ως λύση προτείνεται η κλασική «συνταγή» της τρόικας, δηλαδή η πώληση λιγνιτικών και υδροηλεκτρικών μονάδων σε ιδιώτες, και παράλληλα η «απεμπλοκή» της ΔΕΗ από την εκμετάλλευση λιγνιτωρυχείων. Στην έκθεση τίθενται και ερωτήματα ως προς τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα που αποκομίζει η εταιρεία από το δικαίωμα εξόρυξης των 2/3 των βεβαιωμένων αποθεμάτων λιγνίτη.
Την ίδια στιγμή, ωστόσο, που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπεραμύνεται της ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ και της φτηνής πρώτης ύλης από την οποία παράγει ενέργεια, εκτιμά ότι τα οικιακά τιμολόγια ρεύματος θα αυξηθούν ακόμη περισσότερο μετά την πλήρη απελευθέρωσή τους από την 1η Ιουλίου. «Η περαιτέρω αύξηση των τιμών είναι πολύ πιθανή καθώς τα τιμολόγια για τις μικρές επιχειρήσεις και τους οικιακούς καταναλωτές θα πάψουν να είναι ρυθμιζόμενα στα μέσα του 2013 αλλά και εξαιτίας των χαμηλών χρεώσεων στα τέλη δικτύου συγκριτικά με άλλα κράτη-μέλη», επισημαίνεται χαρακτηριστικά στην έκθεση, ενώ αναφέρεται ότι ήδη το διάστημα 2008-2011 τα τιμολόγια βιομηχανικής χρήσης αυξήθηκαν πάνω από τον μέσο όρο.
Στον τομέα του φυσικού αερίου η έκθεση σημειώνει ότι τα χρέη της αγοράς (βιομηχανίες, ιδιώτες ηλεκτροπαραγωγοί κ.ά.,) προς τη ΔΕΠΑ, που σήμερα αγγίζουν τα 600 εκατ. ευρώ, αποτελούν σημαντικό εμπόδιο για την ιδιωτικοποίηση της Δημόσιας Επιχείρησης Παροχής Αερίου.
Τα φωτοβολταικά
Για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας αναφέρει ότι η ανάπτυξή τους στηρίχθηκε στις υψηλές τιμές απορρόφησης, ιδίως στα φωτοβολταϊκά που σήμερα «κουρεύονται», ενώ εκτιμά ότι πρόκειται για έναν τομέα που δίνει σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα σε σχέση με άλλες χώρες και επισημαίνει ότι πολλές χώρες και επιχειρήσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης εξετάζουν τις δυνατότητες «στατιστικής μεταφοράς» της πλεονάζουσας παραγωγής από ΑΠΕ (σ.σ. λογιστική αγορά ισχύος και «χρέωσή» τους στο δικό τους ενεργειακό ισοζύγιο») προκειμένου να πετύχουν τους στόχους αύξησης της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.
………………………………………………………….
Ενεργειακά ευάλωτη λόγω εισαγωγών
Με βάση την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η Ελλάδα συμπεριλαμβάνεται στις 17 πιο ευάλωτες χώρες-μέλη της Ε.Ε. όσον αφορά την ασφάλεια του ενεργειακού της εφοδιασμού, κυρίως λόγω της μεγάλης εξάρτησής της από τις εισαγωγές αργού πετρελαίου (σ.σ. πάνω από το 50% της ετήσιας κατανάλωσης καλύπτεται από εισαγωγές) και τις περιορισμένες πηγές εφοδιασμού φυσικού αερίου (Ρωσία, Τουρκία, Αλγερία).
Σύμφωνα με την έκθεση, η εξάρτηση από το εισαγόμενο πετρέλαιο αποτελεί σοβαρό ζήτημα ασφάλειας για την Ελλάδα, δεδομένου ότι σε ποσοστό 90% το πετρέλαιο προέρχεται από χώρες εκτός ευρωπαϊκής οικονομικής περιοχής, όπως η Ρωσία, η Σαουδική Αραβία και παλαιότερα το Ιράν (σ.σ. των οποίων το ποσοστό σήμερα έχει υποχωρήσει), η Λιβύη, το Καζακστάν και το Ιράκ. Χώρες που θεωρείται ότι χαρακτηρίζονται από κίνδυνο ενεργειακού εφοδιασμού είναι επίσης οι Βουλγαρία, Κύπρος, Τσεχία, Εσθονία, Ουγγαρία, Ιρλανδία, Ιταλία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Λετονία, Μάλτα, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβενία και Σλοβακία.
Στον τομέα της διύλισης η έκθεση χτυπά καμπανάκι για το γεγονός ότι η αγορά ελέγχεται από μόλις δύο «παίκτες» (ΕΛΠΕ και Motor Oil), επισημαίνοντας ότι τόσο οι εγχώριες όσο και οι ευρωπαϊκές αρχές έχουν επισημαίνει την έλλειψη ανταγωνισμού. Εντούτοις, όπως αναφέρεται, η δυναμικότητα των ελληνικών διυλιστηρίων είναι από τις μεγαλύτερες στην περιοχή και μπορεί να συνδράμει ώστε να περιοριστεί το ρίσκο του εφοδιασμού, καθώς σχεδόν το ένα τρίτο της παραγωγής εξάγεται και αντίστοιχο ποσοστό χρησιμοποιείται στην εσωτερική αγορά (μεταφορές).
